Przyrząd rozpoznania skażeń promieniotwórczych i chemicznych PRChR

Przyrząd rozpoznania skażeń promieniotwórczych i chemicznych PRChR – przyrząd rozpoznania bojowych środków trujących i skażeń promieniotwórczych używany w Wojsku Polskim.

Charakterystyka przyrządu

Przyrząd rozpoznania skażeń promieniotwórczych i chemicznych PRChR wszedł na wyposażenie Wojska Polskiego w lach 70 XX w. Stanowił wyposażenie importowanych bojowych wozów piechoty BWP-1 i czołgów T-72. Przyrząd PRChR jest przeznaczony do detekcji par i aerozoli środków trujących w powietrzu oraz skażeń promieniotwórczych terenu i promieniowania przenikliwego wybuchu jądrowego i do automatycznego sterowania mechanizmami wykonawczymi urządzeń zbiorowej ochrony przed bronią masowego rażenia zamontowanymi w wozach bojowych.

Detektorem skażeń chemicznych jest komora jonizacyjna, przez którą przepływa odfiltrowane i ogrzane powietrze. Składniki próbki są jonizowane promieniowaniem alfa. W przypadku braku środka trującego, przez komorę przepływa prąd o symetrycznej amplitudzie napięcia. Z chwilą wystąpienia skażenia wzrasta oporność elektryczna komory, przy dodatniej polaryzacji napięcia zasilającego. Oporność komory przy polaryzacji ujemnej nie ulega zmianie. Uzyskany sygnał z komory jonizacyjnej jest wzmacniany i porównywane są średnie prądy polaryzacji układu. Po przekroczeniu progu czułości generowane są sygnały alarmowe oraz uruchamiane mechanizmy wykonawcze urządzeń obrony przed bronią masowego rażenia.

Dane taktyczno-techniczne

• czas przygotowania detektora chemicznego do pracy – 20 minut
• czas wykrycia:
  • chemicznych środków trujących typu G – do 40 s,
  • promieniowania gamma od promieniotwórczego skażenia terenu – 10 s,
  • impulsu promieniowania gamma od wybuchu jądrowego – 0,1 sekundy.
• masa przyrządu – 29 kg,
• zasilanie – z sieci pokładowej napięciem stałym 27 V.

Sygnalizacja

• żółta lampka z opisem „0" – skażenie chemiczne,
• zielona lampka z napisem „P" – skażenie promieniotwórcze,
• czerwona lampka z napisem „A” – wybuch jądrowy.

Bibliografia

• Ireneusz Nowak: Wybrane problemy historii polskiej techniki wojskowej XX wieku. Sprzęt i środki wojsk chemicznych. T. 2. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2001. ISBN 83-88062-81-6.