Przysłop (szczyt w Beskidzie Śląskim)

Przysłop (też: Przysłup lub Na Równym; 1029 m n.p.m.) – niewybitne, wydłużone wzniesienie w masywie Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim. Znajduje się w nim między Równiańskim Wierchem i Przyporem[1].

Przysłop
Ilustracja
Widok na Wierch Równiański i Przysłop z Cienkowa Niżniego
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Wisła

Pasmo

Beskid Śląski, Karpaty

Wysokość

1029 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Śląskiego
Mapa konturowa Beskidu Śląskiego, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Przysłop”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Przysłop”
Ziemia49°36′27″N 18°58′26″E/49,607500 18,973889

Przysłop stanowi wyraźny stopień w bocznym grzbiecie Baraniej Góry, wybiegającym na zachód od Wierchu Wisełki i rozdzielającym doliny Białej na północy i Czarnej Wisełki na południu. Leży ok. 3 km na zachód od wierzchołka Baraniej Góry. Do doliny Białej Wisełki opada płytkim i porośniętym lasem grzbietem oddzielającym dolinki dwóch potoków: Potok Bobrowski i Równiański. W dolną część tego grzbietu wcina się jeszcze Potok na Równe. W dolnej części stoków Przysłopu, w dolinie Białej Wisełki, znajdują się należące do miasta Wisły polany z osiedlami Równe Duże i Równe Małe. Na południowo-wschodną stronę stok Przysłopu opada do potoku Wolny i znajduje się na nim duża polana Przysłop. Przysłop w całości znajduje się w granicach miasta Wisły w województwie śląskim, powiecie cieszyńskim[2].

Nazwa „Przysłop” (słow. Príslop), często spotykana w Karpatach Zachodnich, oznacza 'miejsce na grzbiecie, szczyt, przełęcz', a także 'skarpa podpierająca zbocze górskie'[3]. Najwyżej położony (ok. 1000 m n.p.m.) w Wiśle Sallasch Przislop wzmiankowany był w dokumentach Komory Cieszyńskiej w 1835 r.[3], jednak zapewne wkrótce, z uwagi na zamiary cieszyńskich Habsburgów ustanowienia w tym rejonie rewiru łowieckiego, pasterze zostali stąd wyrugowani. W każdym razie Ludomir Sawicki, prowadząc w 1913 r. badania nad pasterstwem w Śląskich Beskidach, nie wspomniał już o nim nawet w wykazie szałasów zaginionych[4].

Przysłop jest jednym z najbardziej deszczowych punktów Beskidu Śląskiego: istniejący tu posterunek opadowy zanotował w latach 1961–1990 średni roczny opad w wysokości 1400 mm[5].

W stokach Przysłopu znajdują się 3 jaskinie: Jaskinia Medyków, Jaskinia Mokra i Jaskinia pod Świerkiem[2].

Przypisy

edytuj
  1. Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2023-05-22].
  2. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-06-06].
  3. a b Robert Mrózek: Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1984, s. 147. ISBN 82-00-00622-2.
  4. 3, [w:] Ludomir Sawicki, Szałaśnictwo na Śląsku Cieszyńskim, „Materiały antropologiczno-archeologiczne i etnograficzne”, 14, Akademia Umiejętności, Kraków, 1919, s. 149 (pol.).
  5. Wody powierzchniowe na terenie miasta Wisła (mapa) [online] [dostęp 2023-04-10].