Rangifer (gwiazdozbiór)
Rangifer (z łac. „Renifer”) – historyczny gwiazdozbiór leżący pomiędzy obecnymi konstelacjami Cefeusza, Kasjopei i Żyrafy. Gwiazdozbiór został stworzony przez Pierre’a Lemonniera w roku 1742 z gwiazd położonych nad „grzbietem” Żyrafy[3][4]. Intencją Lemonniera było upamiętnienie w ten sposób wyprawy do Laponii pod kierunkiem Pierre’a Maupertuis, mającej na celu określenie odstępstwa kształtu Ziemi od kuli. Gwiazdozbiór przedstawiał żyjącego w Laponii renifera (Rangifer tarandus). Johann Bode nadał mu łacińską nazwę Rangifer, jego oboczna nazwa Tarandus także oznacza to zwierzę[a][3][1]. Gwiazdozbiór w drugiej połowie XIX wieku był coraz rzadziej umieszczany na mapach nieba i wyszedł z użycia[1][5]. Sąsiadował z wprowadzonym później, również porzuconym, gwiazdozbiorem Strażnika Plonów (Custos Messium)[1][4].
| |
| Nazwa łacińska |
Rangifer |
|---|---|
| Dopełniacz łaciński |
Rangiferi[1] |
| Skrót nazwy łacińskiej |
Ran[1] |
| Charakterystyka | |
| Najjaśniejsza gwiazda | |
| Gwiazdozbiory sąsiadujące |
|
| |
Uwagi edytuj
- ↑ W XVII wieku nie było to jasne: Rangifer i Tarandus bywały opisywane jako różne zwierzęta.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e John C. Barentine: The Lost Constellations: A History of Obsolete, Extinct, or Forgotten Star Lore. Springer, 2015, s. 307. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ HR 285 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Rangifer, the reindeer. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ a b Shane Horvatin: Tarandus vel Rangifer. the Reindeer. Michigan State University. [dostęp 2017-08-24]. (ang.).
- ↑ Tarandus vel Rangifer, the Reindeer. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 377–378. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).