Rentowność obligacji

Rentowność obligacji – stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego w obligację. Jest to miernik dochodu inwestora z obligacji zrealizowanego w formie płatności odsetkowych otrzymanych od emitenta papierów oraz z zysku kapitałowego związanego ze zmianą cen rynkowych obligacji.

Obligacja jest papierem wartościowym potwierdzającym wystąpienie stosunku wierzycielsko-dłużniczego, w ramach którego emitent zobowiązany jest do zwrotu obligatariuszowi pożyczonej kwoty, najczęściej wraz z góry określonymi odsetkami. W zależności od konstrukcji obligacji oraz momentu dokonywania wyceny różne są metody ustalania ich rentowności.

Ocena rentowności obligacji jest wykorzystywana przez inwestorów do porównania opłacalności inwestycji w te papiery dłużne i realizacji innych inwestycji kapitałowych. Analiza stopy zwrotu jest dokonywana zarówno na etapie zakupu obligacji w czasie ich emisji, jak i później – w trakcie obrotu obligacjami na rynku wtórnym lub po ich wykupie.

Bieżąca stopa zwrotu

Podstawowym miernikiem rentowności obligacji jest bieżąca stopa zwrotu, stanowiąca iloraz wypłaconych odsetek przypadających na obligację i ceny nabycia papieru:

BSZ={\frac {O}{C_{0}}},

gdzie:

$BSZ$ – bieżąca stopa zwrotu,
$O$ – wypłacone odsetki,
$C_{0}$ – cena zakupu obligacji.

Bieżąca stopa zwrotu przewyższy stopę oprocentowania obligacji oferowaną pierwotnie przez emitenta jeżeli obligacja została zakupiona na rynku wtórnym po cenie niższej niż jej wartość nominalna. Odwrotnie będzie w sytuacji, kiedy papier nabyty został na rynku wtórnym po cenie powyżej jego wartości nominalnej – wtedy bieżąca stopa zwrotu z obligacji jest niższa od oprocentowania waloru.

Prosta stopa zwrotu

Inną miarą rentowności obligacji jest tzw. prosta stopa zwrotu w terminie do wykupu:

PSZ=BSZ+{\frac {N-C_{0}}{n\times C_{0}}},

gdzie:

$PSZ$ – prosta stopa zwrotu,
$n$ – liczba lat do terminu zapadalności,
$N$ – wartość nominalna obligacji.

W modelu kalkulacji prostej stopy zwrotu uwzględnia się wysokość dyskonta lub premii przy zakupie obligacji $(N-C_{0}),$ a także liczbę lat do wykupu $(n).$

Całkowita stopa zwrotu

Osobny artykuł: Całkowita stopa zwrotu.

Innym miernikiem pozwalającym na określenie rentowności obligacji jest całkowita stopa zwrotu uwzględniająca łączące się z inwestycją w papiery dłużne ulgi bądź obciążenia podatkowe:

CSZ={\frac {C_{s}-C_{k}+O_{t}}{C_{k}}}\times (1-T),

gdzie:

$CSZ$ – całkowita stopa zwrotu w okresie,
$C_{s}$ – cena sprzedaży waloru,
$C_{k}$ – cena zakupu waloru,
$O_{t}$ – odsetki otrzymane w okresie $t,$
$T$ – stopa podatku dochodowego.

Powyżej zaprezentowane modele wyceny rentowności odnoszą się jedynie do najczęściej spotykanych obligacji o określonej konstrukcji. Elastyczność emitentów w konstrukcji papierów dłużnych sprawia, że niemożliwe jest określenie jednego, właściwego miernika rentowności dla wszystkich typów obligacji.

Bibliografia

S. Antkiewicz, Polski rynek obligacji i innych dłużnych papierów wartościowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009, ISBN 978-83-7326-673-5.
WiesławW. Dębski WiesławW., Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki., Warszawa: PWN, 2014, ISBN 978-83-01-17996-0, OCLC 892594779 .