Romuald Wowkonowicz

Romuald Wowkonowicz (ur. 14 stycznia 1884 w Samborze, zm. 25 października 1939 we Lwowie) – polski inżynier, dyrektor gazowni miejskiej w Tarnowie i dyrektor techniczny Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach, radca Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie w 1935 roku[1].

Romuald Wowkonowicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1884
Sambor

Data i miejsce śmierci

25 października 1939
Lwów

Zawód, zajęcie

inżynier

Grób we Lwowie

Życiorys edytuj

Rodzina Wowkonowiczów wywodziła się z Małopolski Wschodniej. Romuald był synem Franciszka Romualda Wowkonowicza, pracownika sądu we Lwowie i Julii z domu Frey. Miał czworo rodzeństwa – Augusta (brat przyrodni z pierwszego małżeństwa Franciszka) oraz Jana, Paulinę i Mariana (lekarz, oficer). W 1910 otrzymał tytuł inżyniera-chemika Politechniki Lwowskiej i rozpoczął pracę w gazowni we Lwowie. Już rok później w 1911 z rekomendacji burmistrza Tarnowa Tadeusza Tertilla Rada Miejska Tarnowa mianowała go na stanowisko dyrektora gazowni miejskiej w Tarnowie z którym to miastem związał resztę swojego życia[2]. W latach 1919–1922 dokonał rozbudowy gazowi. Angażował się także w wiele innych inwestycji w mieście oraz działał jako społecznik.

W 1927 na wniosek prezydenta Polski Ignacego Mościckiego rozpoczęto, na zachód od Tarnowa, budowę jednej z najnowocześniejszych fabryk chemicznych w Europie – Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach, celem uniezależnienia się od zagranicznych koncernów i oparciu także tej branży o przemysł rodzimy. Dyrektorem technicznym przedsiębiorstwa został Romuald Wowkonowicz, pełnił funkcję w latach 1929–1933. Kiedy powstały Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i Mościcach Wowkonowicz był w Mościcach dyrektorem techniczno-administracyjnym[3][4].

Po agresji niemieckiej na Polskę we wrześniu 1939 wraz z rodziną schronił się we Lwowie i tu wkrótce zmarł w wyniku komplikacji pooperacyjnych. 25 października 1939 został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim w rodzinnym grobowcu. Po 1945 i wysiedleniu Polaków ze Lwowa setki grobów było celowo niszczonych, a inne popadały w ruinę – tak też stało się z grobowcem Wowkonowiczów, który aktualnie jest w stanie katastrofalnym (pole 52). Grób został odnowiony dzięki Fundacji Armenian w 2013 roku[5].

Romuald Wowkonowicz posiadał majątek ziemski w miejscowości Ropa w Małopolsce, tutaj także finansował budowę miejscowej szkoły. Łączyły go stosunki przyjacielskie z prezydentem Ignacym Mościckim, m.in. razem polowali.

Postać Romualda Wowkonowicza została po zakończeniu II wojny światowej na wiele lat zapomniana.

Upamiętnienie edytuj

We wrześniu 2013 Rada Miejska Tarnowa, na wniosek Towarzystwa Przyjaciół Mościc, nadała imię Romualda Wowkonowicza placowi u zbiegu ulic Eugeniusza Kwiatkowskiego i Czerwonych Klonów[6].

Życie prywatne edytuj

Żonaty z Marią z domu Teodorowicz. Ślub odbył się w 1919 roku. Żona była spokrewniona z lwowskim arcybiskupem obrządku ormiańskiego Józefem Teodorowiczem. W 1919 przyszła na świat córka Ewa (po mężu Glassgall). Żona Romualda Wowkonowicza zmarła po ciężkiej chorobie w młodym wieku w 1929 roku i została pochowana w Tarnowie[2].

Przypisy edytuj

  1. Monitor Polski z 1935 r. Nr 047, poz. 65.
  2. a b TARnet.pl, Tarnów ON-LINE (inTARnet.pl) [online], intarnet.pl [dostęp 2018-08-11].
  3. Robert Lichwała, Romuald Wowkonowicz, [w:] Andrzej Niedojadło (red.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnów: Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, 2010, s. 497-498, ISBN 978-83-87366-96-4, OCLC 751483099 [dostęp 2022-08-04].
  4. Romuald Wowkonowicz | Wirtualne Muzeum Polskiego Przemysłu Chemicznego [online] [dostęp 2022-08-04] (pol.).
  5. Groby zasłużonych [online], fundacjaormianska.pl [dostęp 2018-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-11] (ang.).
  6. Andrzej Skórka, Tarnów: Romuald Wowkonowicz już ma skwer w Mościcach, „tarnow.naszemiasto.pl”, 8 października 2013 [dostęp 2018-08-11] (pol.).

Bibliografia edytuj