Rudolf Brachaczek
Rudolf Brachaczek (ur. 1 kwietnia 1895 w Starym Mieście k. Cieszyna, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
kapitan rezerwy piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Józefa i Joanny z d. Szpandel. Powołany do armii austriackiej, ukończył szkołę oficerską, przydzielony do 100 pułku piechoty jako dowódca plutonu. 1 czerwca 1916 awansował do stopnia chorążego i został przeniesiony do 56 pułku piechoty. Ranny w nogę. Po wyleczeniu ran został dowódcą oddziału szturmowego. Ponownie ranny w 1918 do końca wojny przebywał w szpitalu. Po ukończeniu kursu dowódców kompanii awansował (marzec 1917) do stopnia porucznika[1].
Od grudnia 1918 w Wojsku Polskim, przydzielony do 10 pułku piechoty. Walczył w konflikcie polsko-czeskim i polsko-ukraińskim. Uczestnik wojny 1918–1921 jako dowódca 4 kompanii w I batalionie 10 pułku piechoty. W listopadzie 1919 był w składzie polskiej komisji plebiscytowej na Górnym Śląsku[2]. Członek POW na Śląsku Cieszyńskim. W 1920 mianowany kapitanem ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919, w 1921 przeniesiony do rezerwy i przydzielony do 73 pułku piechoty[3]. W 1934 pozostawał w rezerwie w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 627 lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[4]. Podlegał Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Katowicach, pozostawał w kadrze oficerów rezerwy 73 pp[5].
W okresie międzywojennym ukończył Akademię Handlową w Krakowie (1922). W latach 1923–1927 kierował oddziałem Banku Małopolskiego w Bielsku-Białej, następnie wydziałem Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach[6]. Działacz niepodległościowy. Członek I. kategorii Związku Powstańców Śląskich[7]. W 1938 sekretarzem Komitetu Walki o Śląsk za Olzą[8] .
W kampanii wrześniowej 17 września 1939 w okolicy Darachowa wzięty do niewoli radzieckiej. 19 września był w punkcie przejściowym dla jeńców wojennych w Kamieńcu Podolskim, skąd został wysłany 20 września do putywulskiego obozu jenieckiego (przybył 24 września). 1 listopada wysłany do obozu w Kozielsku, dokąd dotarł po dwóch dniach podróży. Z obozu wysłał 10 października 1939 list do rodziny. Między 13 a 15 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 029/1 z 04.1940 poz. 20 z 13.04.1940. Został zamordowany między 16 a 19 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Figuruje na liście AM-168-108 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0108[9]. W czasie ekshumacji przy zwłokach znaleziono: świadectwo szczepienia z Kozielska, kopertę listową wysłaną w lipcu 1939 z Warszawy na adres do Karwiny-Sowińca, zaświadczenie służby w POW na Śląsku Cieszyńskim, kartę pocztową od Marii Brachaczek, 5 fotografii, 10 znaczków pocztowych, medalik aluminiowy z wizerunkiem Matki Boskiej Niepokalanej i literą „M” na rewersie. W Archiwum Robla, w pakiecie 03758-01, znajduje się karta pocztowa znaleziona przy szczątkach Zygmunta Stanisława Fabrowskiego, na której jest wspomniany Brachaczek[2][9]. Krewni do 1957 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie[9]. Jest pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Życie prywatne edytuj
Mieszkał w Katowicach. Był żonaty, miał córkę Halinę i syna Zdzisława.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości (16 marca 1937)[10]
- Srebrny Krzyż Zasługi (9 września 1924)[11]
- Brązowy Medal Waleczności (Austro-Węgry)[12]
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)[12]
Upamiętnienie edytuj
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie do stopnia majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Na pomniku w Czeskim Cieszynie, Nábřeží Svobody, u Ohře[13] .
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Materiały do epitafiów katyńskich. Pro Memoria, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, Tom 4, Rok XXXIX, 1994, s. 300 .
- ↑ a b Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-24)].
- ↑ Rocznik Oficerski MSWojsk., 1923, s. 335 .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw, 1934, s. 11 .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw, 1934, s. 544 .
- ↑ BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-07-26] .
- ↑ Nowi członkowie kategorii I i II. „Wiadomości Związkowe Związku Powstańców Śląskich”. Rok II (Nr 2), s. 17, 1 marca 1938 r. Katowice: Zarząd Główny Związku Powstańców Śląskich. [dostęp 2023-04-18].
- ↑ Na podstawie karty pocztowej Komitetu.
- ↑ a b c УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва 2015, s. 184 .
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1924 r. nr 209, poz. 640 „w uznaniu zasług, położonych dla przyłączenia Śląska do Polski”.
- ↑ a b Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918, Wiedeń 1918, s. 640 .
- ↑ Český Těšín | Spolek pro vojenská pietní místa [online], www.vets.cz [dostęp 2020-07-09] .
Bibliografia edytuj
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Materiały do epitafiów katyńskich. Pro Memoria, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, Tom 4, Rok XXXIX, 1994.
- Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.