Rylec (archeologia)

Rylec (fr., ang. burin) – jedna z najliczniejszych grup narzędzi krzemiennych epoki kamienia. Powstawały poprzez odbicie co najmniej jednego rylczaka, czyli wąskiego odłupka na krawędzi narzędzia, czego śladem jest negatyw rylcowy.

rylec klinowaty

Technika wytwarzania rylca węgłowego

Najczęstsze typy rylców:

1. Rylce klinowate – wierzchołek rylca znajduje się na przecięciu dwu negatywów rylcowych:

   klinowate środkowe – wierzchołek na osi półsurowiaka;

   klinowate boczne – wierzchołek przechylony o 90 stopni od osi;

   klinowate zboczone – wierzchołek przechylony o około 40 stopni.

2. Rylce węgłowe – wierzchołek rylca znajduje się na przecięciu negatywu rylcowego oraz wcześniej zaretuszowanej krawędzi (łuskowiska):

   węgłowe zwykłe – łuskowisko jest prostopadłe do osi narzędzia;

   węgłowe przechyłe – łuskowisko jest równoległe do osi narzędzia.

3. Rylce łamańce – wierzchołek znajduje się na przecięciu krawędzi złamania lub przetrącenia z odbiciem rylcowym.

Rylce mogą występować jako pojedyncze, podwójne (dwa wierzchołki) i zwielokrotnione. Wierzchołki mogą być także na dwóch końcach narzędzia. Należy podkreślić, że w trakcie użytkowania narzędzia, mogło dochodzić do wielu napraw, które czasem zmieniały typologię rylca.

Bibliografia

• Bolesław Ginter, Janusz K. Kozłowski: 1975 technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleolitu i mezolitu, PWN, Warszawa.