Samolot szturmowy

Samolot szturmowy (także samolot uderzeniowy) – kategoria samolotu bojowego służącego do atakowania celów naziemnych.

Sowiecki samolot szturmowy Ił-2

Su-22M4K w malowaniu 7 Eskadry Lotnictwa Taktycznego

W czasie drugiej wojny światowej samolotem szturmowym bywał niewielkich rozmiarów bombowiec (np. Junkers Ju 87), czasem bombowiec dwusilnikowy (np. Douglas A-20 Havoc), częściej ciężki myśliwiec (Hawker Typhoon czy Hawker Tempest). Pierwszym radzieckim samolotem szturmowym, zaprojektowanym od podstaw w biurze konstrukcyjnym Siergieja Iljuszyna, był Ił-2 (którego następcą był Ił-10), cechujący się integralnym opancerzeniem kabiny załogi. Poza atakowaniem celów naziemnych służył jako bezpośrednie wsparcie dla oddziałów walczących na ziemi oraz do precyzyjnego bombardowania lub ostrzału celów naziemnych z broni pokładowej, rakiet niekierowanych lub pocisków kierowanych powierzchniowych i punktowych.

Jednym z pierwowzorów samolotów szturmowych był niemiecki prototypowy Ago S.I z 1918 roku, uzbrojony w działko kalibru 20 mm strzelające w dół specjalnie do walki z czołgami.

Pierwszy raz lotnictwa szturmowego użyli na wielką skalę Niemcy, którzy w dużej mierze oparli doktrynę blitzkriegu na bezpośrednim wsparciu wojsk pancernych i piechoty lotnictwem szturmowym i taktycznym. Użyto m.in. samolotów Ju 87 Stuka.

Lotnictwo szturmowe oprócz wsparcia bojowego dla własnych oddziałów również silne oddziałuje na psychikę wroga, co dobitnie ukazały walki w czasie kampanii wrześniowej w 1939, kiedy wśród polskich żołnierzy pojawiał się lęk prowadzący do uznania, że „wszystko, co w powietrzu, to niemieckie”. Doprowadziło to do przypadków otwierania ognia do własnych samolotów w obawie przed bombardowaniem.

Samolot bliskiego wsparcia powietrznego

Samolot bliskiego wsparcia powietrznego to samolot bojowy przeznaczony do wspierania sił lądowych (bezpośrednie wsparcie lotnicze, ang. Close Air Support).