Schron w Okienniku Wielkim

jaskinia w Polsce

Schron w Okienniku Wielkimschronisko (rodzaj jaskini) na Wyżynie Częstochowskiej, w obrębie wsi Piaseczno w województwie śląskim, powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce[2]. Znajduje się poniżej wielkiego okna skalnego w najwyższej skale Okiennika Wielkiego[1].

Schron w Okienniku Wielkim
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Okiennik Wielki, Piaseczno

Długość

9 m

Deniwelacja

3 m[1]

Wysokość otworów

406[1] m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku E, ku NW[1]

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.Cz.III-07.01

Położenie na mapie gminy Kroczyce
Mapa konturowa gminy Kroczyce, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Schron w Okienniku Wielkim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schron w Okienniku Wielkim”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schron w Okienniku Wielkim”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Schron w Okienniku Wielkim”
Ziemia50°31′26″N 19°31′21″E/50,523972 19,522583
Strona internetowa

Opis jaskini

edytuj

Jest to jaskinia przelotowa o dwóch otworach przebijających skałę i długości 9 m. Znajduje się w zbudowanej z wapienia skale, a została wydrążona przez wodę niegdyś przepływającą przez skałę. Widoczny w skale duży otwór znajduje się w pionowej ścianie. Drugie wejście do jaskini jest trudne do odszukania i ciasne, człowiek z trudem tylko może przez nie się przecisnąć. Zapewniało to jaskini dużą obronność, a położenie wysoko w skale rozległe widoki. Komora jaskini jest sucha i obszerna, może w niej pomieścić się nawet 50 osób. W jednym z jej boków znajduje się nisza, która prawdopodobnie mogła służyć jako palenisko[3].

Legendy i historia

edytuj

Według jednej z legend jaskinię zamieszkiwali zbójnicy[3]. Inna legenda podaje, że mieszkali oni w drewnianym grodzie wybudowanym poniżej skały, a w jaskini przechowywali złupione skarby[4]. W XIX w. jakiś poszukiwacz skarbów podobno znalazł w jaskini sztabkę złota, więc poszukiwacze skarbów przekopali namulisko jaskini[3].

W 1911 r. w namulisku przeprowadzono badania archeologiczne. Miało ono grubość około 60 cm i znaleziono w nim popiół, węgiel drzewny, skorupy glinianych naczyń i całe oraz pogruchotane kości zwierzęce. W 1914 r. namulisko ponownie przebadał prof. Stefan Krukowski i znalazł fragmenty glinianych naczyń oraz żelazne wyroby z okresu średniowiecza. W 1921 r. znaleziono jeszcze narzędzia krzemienne, a w 1939 r. opublikowano pełne sprawozdanie z badań archeologicznych[3]. Według archeologów jaskinia była zamieszkiwana przez ludzi prehistorycznych zaliczanych do kultury mikocko-prądnickiej (środkowy paleolit, około 60 tysięcy lat temu)[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Jerzy Zygmunt, Schron w Okienniku Wielkim, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2018-08-04].
  2. a b Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy Okienniku Wielkim.
  3. a b c d Strona gminy Kroczyce. Piaseczno [online] [dostęp 2018-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12].
  4. Legendy o Okienniku Wielkim [online] [dostęp 2018-07-12].