Wikipedia

Shahbaz Bhatti

Clement Shahbaz Bhatti powszechnie znany jako Shahbaz Bhatti (ur. 9 września 1968 w Lahaurze; zm. 2 marca 2011 w Islamabadzie) – pakistański polityk oraz deputowany Zgromadzenia Narodowego od 2008[2]. Od listopada 2008 do chwili swojej śmierci na skutek zamachu 2 marca 2011 w Islamabadzie był pierwszym Ministrem ds. Mniejszości[1]. Bhatti jako katolik był zdecydowanym przeciwnikiem ustawy o bluźnierstwie i jako jedyny chrześcijanin zasiadał w rządzie Pakistanu[3]. Do zamachu na Shahbaza Bhatti przyznała się organizacja terrorystyczna Tehrik-i-Taliban Pakistan. Terroryści nazwali również Bhattiego bluźniercą przeciwko Mahometowi[4]. W 2016 roku rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny[5].

Shahbaz Bhatti
شہباز بھٹی
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 września 1968
Lahaur, Pakistan[1]

Data i miejsce śmierci

2 marca 2011
Islamabad, Pakistan

Minister ds. Mniejszości Islamskiej Republiki Pakistanu
Okres

od 2 listopada 2008
do 2 marca 2011

Przynależność polityczna

Pakistańska Partia Ludowa

Życiorys i kariera polityczna edytuj

Bhatti urodził się w Lahore w rodzinie katolickiej. Rodzice pochodzili ze wsi Khushpur w dystrykcie Faisalabad. Jego ojciec, Jacob Bhatti, służył w armii, a później był nauczycielem. Zasiadał również jako przewodniczący w zarządzie kościołów w Khushpur[6]. Shahbaz Bhatti nie był żonaty, miał jednak czterech braci i jedną siostrę[7].

Jako student Bhatti założył w 1985 roku i kierował pakistańskim Frontem Wyzwolenia Chrześcijan[8][9]. W późniejszych latach pomagał również tworzyć Ligę Mniejszości Pakistanu (ang. All Pakistan Minorities Alliance – APMA) i został jednomyślnie wybrany jej przewodniczącym[10]. Spotykał się z prezydentem Pervezem Musharrafem jako przedstawicielem grupy rzeczników praw mniejszości[11]. W 2002 roku Bhatti wstąpił w szeregi Pakistańskiej Partii Ludowej (PPL)[12], jednak pozostał poza polityką aż do otrzymania nominacji na ministra w 2008 roku. W 2003 został umieszczony na rządowej liście osób tzw. Lista Kontroli Wyjazdów (ang. Exit Control List), którym zakazano opuszczania Pakistanu, ale został usunięty z niej w listopadzie tego samego roku[13].

Bhatti został zaprzysiężony jako federalny minister ds. mniejszości 2 listopada 2008 roku, kiedy to po raz pierwszy utworzono to stanowisko w rządzie pakistańskim i powołano niezależne ministerstwo. W tym czasie Bhatti powiedział, że zaakceptował nominację na to stanowisko ze względu na „represjonowanych, uciskanych i marginalizowanych” (ludzi) w Pakistanie oraz że poświęca swoje życie „walce o równość ludzi, sprawiedliwość społeczną, wolność religijną oraz o to, aby podnieść na duchu i uprawomocnić mniejszościowe wspólnoty religijne”. Dodał, że chce przesłać „wiadomość o nadziei ludziom rozczarowanym i żyjącym w rozpaczy”, zobowiązał się również do zreformowania obowiązującej w Pakistanie Ustawy o bluźnierstwie[14].

W trakcie swojej pracy w roli ministra federalnego podejmował liczne działania wspierające mniejszości religijne. Obejmowały one zapoczątkowanie krajowej kampanii promującej harmonijne współistnienie wyznawców różnych religii, propozycje legislacyjne dotyczące zakazu mowy nienawiści oraz związanej z nią literatury, propozycję wprowadzenia do nauczania przedmiotu prezentującego różne religie, wprowadzenie przedstawicieli mniejszości religijnych do urzędów państwowych oraz zarezerwowanie dla nich czterech miejsc w Senacie Pakistanu[1]. W lipcu 2010 Bhatti był również inicjatorem Narodowych Konsultacji Międzywyznaniowych (ang. National Interfaith Consultation), które zgromadziły przywódców religijnych wszystkich wyznań w Pakistanie i doprowadziły do wspólnej deklaracji potępiającej terroryzm[15].

Zamach edytuj

Od 2009 roku Bhattiemu grożono śmiercią. Przemawiał wówczas w obronie zaatakowanych pakistańskich chrześcijan podczas zamieszek w mieście Gojra w Prowincji Pendżab. Groźby te nasiliły się po tym, jak stanął w obronie Asii Bibi – pakistańskiej chrześcijanki skazanej na śmierć w 2010 roku za rzekome bluźnierstwo przeciwko Prorokowi Mohametowi[16]. Stany Zjednoczone próbowały uzyskać od rządu pakistańskiego zwiększoną ochronę dla chrześcijańskiego ministra i domagały się opancerzonego pojazdu dla niego, jednakże próby te zakończyły się niepowodzeniem[17]. Bhatti w obliczu zagrożenia swojego życia nagrał film wideo, który miał zostać wyemitowany w przypadku jego śmierci. Na filmie Bhatti wypowiedział m.in. słowa: „Wierzę w Jezusa Chrystusa, który oddał swe życie za nas ... i jestem gotów umrzeć dla sprawy. Żyję dla mojej wspólnoty ... i umrę w obronie jej praw”[18].

Do zamachu doszło 2 marca 2011 roku w godzinach porannych w centrum Islamabadu. Bhatti jechał do pracy, wracając z domu swojej matki, kiedy jego samochód został zasypany gradem kul. Świadkowie zeznawali, że trzech napastników ostrzelali samochód najpierw z boku, a następnie z przodu, po czym odjechali białym samochodem marki Suzuki. Ranny kierowca natychmiast zabrał Bhattiego do szpitala, jednak ten zmarł zanim udzielono mu jakiejkolwiek pomocy medycznej. W trakcie ataku przy ministrze nie było żadnej ochrony[2]. Terroryści z organizacji Tehrik-i-Taliban oświadczyli agencji BBC, że dokonali zamachu, ponieważ Bhatti był „znanym bluźniercą”. Chrześcijański minister zginął, ponieważ krytykował „Ustawę o bluźnierstwie”, podobnie jak jego partyjny kolega – gubernator Pendżabu Salman Taseer, który został zamordowany dwa miesiące wcześniej[4].

Dzień po zamordowaniu Bhattiego setki pakistańskich chrześcijan wyszło na ulice. Protestujący palili opony i domagali się sprawiedliwości, co było niespotykanym dotąd sposobem okazywania niezadowolenia społecznego przez chrześcijan w Pakistanie[19]. Do dnia dzisiejszego nie udało się ująć sprawców zamachu na Shabaza Batthiego. Zdania na temat tożsamości zabójców są podzielone. Jednakże większość osób badających sprawę wskazuje na Al-Ka’idę i powiązane z nią jednostki terrorystyczne[20].

Reakcje edytuj

Pakistan

  Farahnaz Ispahani, doradca prezydenta Asifa Ali Zardari potępił zamach mówiąc: „Jest to skoordynowana kampania na rzecz wymordowania każdego liberalnego, postępowego i humanitarnego głosu w Pakistanie”[4]. Prezydent Zardari poprzysiągł walkę z siłami obskurantyzmu oraz powiedział: „nie damy się zastraszyć i nie wycofamy się”. Rząd ogłosił trzy dni żałoby. Jednakże, gdy premier Yousaf Raza Gilani wprowadził dwie minuty ciszy w parlamencie, trzech członków partii Jamiat Ulema-i-Islam nie powstało ze swoich foteli. Muhammad Rafi Usmani, wielki mufti Pakistanu, odniósł się do możliwości wyjaśnienia zamachu jako „amerykańskiej konspiracji mającej na celu zniesławienie rządu Pakistanu, muzułmanów oraz islamu”[19]. Pakistański delegat do Rady Praw Człowieka ONZ, Asim Ahmad, powiedział, że nie należy wiązać morderstwa Bhattiego ze sprawą bluźnierstwa. Ahmad powiedział, że wolność słowa nie może usprawiedliwiać zniesławienia i bluźnierstwa; „Ważne jest aby zapobiec celowej kampanii na rzecz zniesławienia islamu oraz jego Proroka”[21].

Według społeczności mniejszości religijnych Pakistanu morderca Shahbaza Bhattiego jest nadal nieznany. Mniejszości domagają się utworzenia komisji do zbadania sprawy zamordowanego ministra[22].

Ponadnarodowe

  Catherine Ashton, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, potępiła morderstwo mówiąc „Wyrażam również głębokie zaniepokojenie związane z atmosferą nietolerancji i przemocy wokół debaty na temat kontrowersyjnej ustawy o bluźnierstwie”[23].

  Navanethem Pillay, Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka, wezwał Pakistan do reformy ustawy o bluźnierstwie i powiedział, że kraj został zatruty przez ekstremizm[23].

Pozostałe państwa

  Australijski minister spraw zagranicznych, Kevin Rudd, określił Bhattiego jako mężnego człowieka, którego wysiłki, aby chronić i wspierać prawa wszystkich mniejszości w Pakistanie niezależnie od rasy i religii, wzbudziły wielki podziw i szacunek ludzi w Pakistanie i na całym świecie[24].

  Rząd francuski oświadczył, że był przerażony zabójstwem i wezwał władze do znalezienia zabójców[25].

  Indyjski rząd potępił to, co sam określił jako „nikczemną zbrodnię”, dodając: „W tej trudnej godzinie, nasze modlitwy i myśli są z pogrążoną w smutku rodziną i narodem pakistańskim”[26].

  Premier Kanady, Stephen Harper, nazwał zabójców „mięczakami”. Kanadyjska Izba Gmin podjęła uchwałę potępiającą morderstwo i złożyła kondolencje rodzinie Bhattiego[27].

  Minister spraw zagranicznych Niemiec, Guido Westerwelle, był zszokowany zabójstwem i powiedział, że Bhatti z pasją bronił praw mniejszości w Pakistanie[28].

  Hiszpański rząd potępił zabójstwo: „Zarówno jako lider Ligi Mniejszości Pakistanu, jak również przez swoją odpowiedzialną pracę jako minister, Bhatti wyróżnił się dzięki swoim wysiłkom w promowaniu dialogu międzykulturowego i międzywyznaniowego oraz w walce o prawa wszystkich mniejszości w Pakistanie”[25].

  Barack Obama potępił zabójstwo i wezwał do postawienia zabójców przed trybunałem sprawiedliwości[23].

  Rzecznik Watykanu, Federico Lombardi, potępił zbrodnię nazywając ją „odrażającą”[4]. Wezwał również do konieczności obrony wolności religijnej i zakończenia prześladowania chrześcijan w Pakistanie[29]. Benedykt XVI, komentując zamach na Bhattiego, powiedział, że jego „poruszająca ofiara” inspiruje „odwagą i zaangażowaniem w dążeniu do wolności religijnej dla wszystkich ludzi”[30].

  Premier David Cameron nazwał zabójstwo „absolutnie brutalnym i nie do zaakceptowania”[23].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Pakistan minorities minister shot dead in Islamabad. timesofindia.com. [dostęp 2012-03-19]. (ang.).
  2. ↑ a b Pakistani minister, a Christian, assassinated. Albuquerque Express. [dostęp 2012-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-08)]. (ang.).
  3. ↑ Pakistan's only Christian Cabinet member assassinated. Los Angeles Times. [dostęp 2012-03-19]. (ang.).
  4. ↑ a b c d Pakistan Minorities Minister Shahbaz Bhatti shot dead. BBC. [dostęp 2012-03-19]. (ang.).
  5. ↑ Znam znaczenie krzyża [online], ekumenizm.wiara.pl [dostęp 2017-11-15].
  6. ↑ Shahbaz Bhatti, a Catholic, is the new minister for the defense of minorities. asianews.it. [dostęp 2012-03-19]. (ang.).
  7. ↑ AAJ News Pakistan Ki Awaz: Federal Minister Shahbaz Bhatti’s profile. aaj.tv. [dostęp 2012-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-23)]. (ang.).
  8. ↑ Human Rights Commission of Pakistan: State of human rights in 2003. Human Rights Commission of Pakistan, 2004. ISBN 978-969-8324-17-9. [dostęp 2012-03-20]. (ang.).
  9. ↑ Christian Liberation Front
  10. ↑ Annabelle Bentham, Shahbaz Bhatti obituary, London: The Guardian, 10 marca 2011.
  11. ↑ Charisma and Christian life. Strang Communications Co., 2002-07-01. [dostęp 2012-03-20]. (ang.).
  12. ↑ Dawn.com: Profile: Shahbaz Bhatti
  13. ↑ Senate (U S ) Committee on Foreign Relations: Annual Report on International Religious Freedom, 2004. Government Printing Office, Sierpień 2005, s. 668–. ISBN 978-0-16-072552-4. [dostęp 2012-03-02].
  14. ↑ Shahbaz Bhatti, a Catholic, is the new minister for the defense of minorities. asianews.it, 2008-11-04. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  15. ↑ Interfaith conference issues declaration against terror. The Express Tribune, lipiec 2010. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  16. ↑ Bhatti knew about threat to his life from Taliban, Qaeda [online], deccanherald.com [dostęp 2017-11-26].
  17. ↑ Jane Perlez, U.S. Tried to Help Protect Slain Pakistani Minister, The New York Times, 3 marca 2011 [dostęp 2012-03-21].
  18. ↑ Aryn Baker, In Pakistan, Justifying Murder for Those Who Blaspheme, TIME, 21 marca 2011 [dostęp 2012-03-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-02-04] (ang.).
  19. ↑ a b Declan Walsh, Pakistani Christians protest after assassination of Shahbaz Bhatti, The Guardian, 3 marca 2011 [dostęp 2012-03-21] (ang.).
  20. ↑ Aftab Alexander Mughal: Al Qaeda connections may provide impunity for murder in Pakistan. Spero News, 2011-07-02. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  21. ↑ Don't link minister's murder to blasphemy: Pakistani UN delegate. The Express Tribune, 2011-03-04. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  22. ↑ Aftab Alexander Mughal: Murder of Pakistan's minister for minority affairs still unresolved. Spero News, 2011-05-04. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).
  23. ↑ a b c d World community condemn Bhatti’s murder. Dawn (gazeta), 2011-03-03. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  24. ↑ Statement on the assassination of Pakistan's Minister for Minorities, Shahbaz Bhatti. Australian Minister for Foreign Affairs, 2011-03-03. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
  25. ↑ a b Ishrat Hayat: France, Canada, Spain condemn Bhatti’s assassination. The News International, 2011-03-04. [dostęp 2012-03-04]. (ang.).
  26. ↑ India condemns tragic assassination of Pak Federal Minister Shahbaz Bhatti. Ministry of External Affairs, 2011-03-02. [dostęp 2012-03-03]. (ang.).
  27. ↑ Harper condemns 'gutless' killers of Pakistan minister. CTV Television Network, 2011-03-03. [dostęp 2011-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-06)]. (ang.).
  28. ↑ International community condemns Shahbaz Bhatti’s assassination. The Express Tribune, 2011-03-03. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
  29. ↑ Vatican says Bhatti killing ‘unspeakable’. Dawn (gazeta), 2011-03-02. [dostęp 2011-03-03].
  30. ↑ Pope voices ‘great concern’ over tensions in Africa, Asia. Dawn (gazeta), 2011-03-06. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Shahbaz_Bhatti&oldid=72383816”