Sherif Langu
Sherif Langu właśc. Hafiz Sherif Langu (ur. w październiku 1877 w Dibrze, zm. 9 marca 1956 w Tiranie[1]) – albański polityk i działacz niepodległościowy, duchowny muzułmański.
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
październik 1877 |
| Data i miejsce śmierci |
9 marca 1956 |
| Wielki Mufti Albanii | |
| Okres sprawowania |
1942-1945 |
| Wyznanie | |
| Kościół |
Wspólnota Muzułmańska Albanii |
Życiorys
edytujSyn Osmana Langu. Uczył się w medresie w Dibrze, a następnie w gimnazjum w Monastirze. Od 1894 współpracował z ruchem narodowym, angażując się w upowszechnianie elementarzy do nauki języka albańskiego[2]. W 1899 wziął udział w zgromadzeniu działaczy narodowych w Dibrze[2]. W 1904 rozpoczął studia z zakresu teologii muzułmańskiej w Stambule[1]. W 1907 mieszkał w Manastirze, gdzie podjął współpracę z albańskimi działaczami narodowymi. W grudniu 1908 należał do grona założycieli albańskiego klubu narodowego "Bashkimi" (Zjednoczenie) w Dibrze. W tym samym roku objął stanowisko przewodniczącego rady administracyjnej klubu. Z jego inicjatywy powstawały szkoły albańskojęzyczne w Dibrze, był także jednym z organizatorów albańskiego kongresu narodowego w lipcu 1909. W czerwcu 1910 na polecenie osmańskiego komendanta Dibry Turguta Paszy zlikwidowano klub "Bashkimi", a jego dokumentacja została zniszczona lub skonfiskowana[1].
W czerwcu 1912 wziął udział w powstaniu, które doprowadziło do wyzwolenia Dibry spod panowania osmańskiego. Wybrany delegatem na kongres albańskich działaczy narodowych we Wlorze nie dotarł na miejsce, aresztowany przez władze serbskie[1]. Uwolniony po kilku miesiącach zaangażował się w tworzenie administracji lokalnej w Dibrze, podległej rządowi Ismaila Qemala. W latach 1913–1917 pracował jako kadi w Dibrze[2].
W latach 1920–1938 był imamem w Dibrze, w latach 1938-1941 przewodniczył radzie ulemów muzułmańskich, z siedzibą w Skopju[3]. W kwietniu 1941 był jednym z twórców organizacji Komiteti Shqiptar (Komitet Albański), powstałej w Dibrze i działającej na rzecz zjednoczenia ziem albańskich[4]. W czasie włoskiej okupacji Albanii przeniósł się do Tirany i w 1942 stanął na czele Wspólnoty Muzułmańskiej Albanii[1]. W 1943 był deputowanym do proniemieckiego Zgromadzenia Narodowego (Kuvendi Kombetar).
W styczniu 1945 został aresztowany w tirańskiej medresie przez funkcjonariuszy Departamentu Obrony Ludu. Stanął przed sądem, oskarżony o współpracę z Balli Kombëtar i sabotowanie działań władz komunistycznych[1]. W czasie procesu bronił się sam, bez adwokata. Skazany na karę dożywotniego więzienia, którą zamieniono mu z czasem na 25 lat więzienia[3]. Wyszedł na wolność w 1952, zmarł cztery lata później[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.6.. Tirana: 2017, s. 33-35. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- ↑ a b c Hafiz Sherif Langu. = 2017-04-27 [online], islamgjakova.net (alb.).
- ↑ a b Eugen Shehu, Hafiz Sherif Langu. = 2021-05-24 [online], radiandradi.com (alb.).
- ↑ Halim Purellku. ASPEKTE TË SITUATËS POLITIKE NË RAJONIN PERËNDIMOR TË BANOVINËS SË VARDARIT (Prill 1939 – Maj 1941. „Studime Historike”. 3-4, s. 119, 2003.
Bibliografia
edytuj- Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.6.. Tirana: 2017, s. 33-35. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- Hafiz Sherif Langu- (1877-1956). = 2020-04-19 [online], hoxhallaret.al (alb.).