Siwy Zwornik (słow. Sivá veža[1]) – szczyt w Tatrach Zachodnich leżący w grani głównej Tatr Zachodnich. Przebiega przez niego granica polsko-słowacka. Zbudowany jest ze skał krystalicznych. Na zachód od niego znajduje się Gaborowa Przełęcz (na niektórych mapach nazywana Gaborową Przełęczą Niżnią[2]) i wznosi wyniosła piramida Starorobociańskiego Wierchu, na południowy wschód zaś przełęcz Liliowy Karb i niska, postrzępiona grań Liliowych Turni[3][4]. Siwy Zwornik wznosi się nad trzema dolinami: Starorobociańską, Pyszniańską (górna część Doliny Kościeliskiej) i Gaborową[4]. Od północnej i zachodniej strony jego zbocza są skaliste i dość stromo podcięte. Pozostałe zbocza porośnięte są niską murawą z sitem skuciną o czerwieniejących pędach.

Siwy Zwornik
Sivá veža
Ilustracja
W górze od lewej: Ciemniak, Tomanowy Wierch Polski, Smreczyński Wierch, Kamienista. W tle Tatry Wysokie.
Państwo

 Polska
 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1965 m n.p.m.

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum po lewej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Siwy Zwornik”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Siwy Zwornik”
Ziemia49°12′07,5″N 19°49′51,0″E/49,202083 19,830833
Siwy Zwornik poniżej Kamienistej. Po prawej stronie zbocza Starorobociańskiego Wierchu

Jest to niewybitny szczyt w niskiej w tym miejscu grani, ale o dużym znaczeniu topograficznym i orientacyjnym. Jest mianowicie szczytem zwornikowym trzech grani. Oprócz odchodzących na dwie strony ramion grani głównej odchodzi w tym miejscu trzecia, północna grań Siwego Zwornika, która poprzez Siwe Turnie i Siwą Przełęcz przechodzi w grzbiet Ornaku. W okolicach Siwego Zwornika dość często dochodziło wśród turystów do pomylenia szlaku, szczególnie przy gorszej widoczności[5]. Było też spore zamieszanie z nazewnictwem topograficznym tych okolic. Przez długi czas np. Liliowy Karb opisywano błędnie na wielu mapach i w przewodnikach jako Raczkową Przełęcz. Aby uniknąć nieporozumień, wprowadzono nieistniejącą dawniej nazwę Siwy Zwornik oraz nowe nazwy obydwu przełęczy przy nim.

Szlaki turystyczne

edytuj

Tuż obok szczytu Siwego Zwornika, po jego południowo-wschodniej stronie znajduje się skrzyżowanie szlaków turystycznych[3].

  – czerwony szlak prowadzący główną granią ze Starorobociańskiego Wierchu przez Gaborową Przełęcz Niżnią na Liliowy Karb, a stąd przez Liliowe Turnie, Banistą Przełęcz i Błyszcz do Pyszniańskiej Przełęczy. Odcinek od skrzyżowania udostępniony dla turystów tylko w okresie od 15 VI do 1 XI.
  • Czas przejścia ze Starorobociańskiego Wierchu na Liliowy Karb: 25 min, ↑ 35 min
  • Czas przejścia z Liliowego Karbu na Błyszcz: 45 min, ↓ 30 min
  – zielony szlak z Iwaniackiej Przełęczy grzbietem Ornaku przez Siwą Przełęcz i Siwe Turnie na Liliowy Karb, stąd dalej po stronie słowackiej (ten odcinek udostępniony dla turystów tylko w okresie od 15 VI do 1 XI) do Doliny Gaborowej.
  • Czas przejścia z Siwej Przełęczy na Liliowy Karb: 20 min, ↓ 15 min  
  • Czas przejścia z Liliowego Karbu na Polanę pod Klinem: 1:10 h, ↑ 1:40 h  [6]

Przypisy

edytuj
  1. Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
  2. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-36-5.
  3. a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  4. a b Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” S.c., 2006. ISBN 83-89580-00-4.
  5. Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
  6. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.