Sobór św. Aleksandra Newskiego w Mścisławiu

Sobór św. Aleksandra Newskiegoprawosławny sobór w Mścisławiu, w dekanacie mścisławskim[1] eparchii mohylewskiej i mścisławskiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego.

Sobór św. Aleksandra Newskiego
Сабор Святога Аляксандра Неўскага
512Г000507
sobór
Ilustracja
Widok soboru w 2014
Państwo

 Białoruś

Obwód

 mohylewski

Miejscowość

Mścisław

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

mohylewska i mścisławska

Wezwanie

św. Aleksandra Newskiego

Wspomnienie liturgiczne

30 sierpnia/12 września

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Aleksandra Newskiego

Cudowne ikony

Iwerska Ikona Matki Bożej (kopia)

Położenie na mapie Mścisława
Mapa konturowa Mścisława, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sobór św. Aleksandra Newskiego”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sobór św. Aleksandra Newskiego”
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego
Mapa konturowa obwodu mohylewskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Sobór św. Aleksandra Newskiego”
Ziemia54°01′13,0″N 31°43′43,4″E/54,020278 31,728722

Historia edytuj

Cerkiew została zbudowana w 1870[2]. Według miejscowej tradycji na miejscu tym znajdowała się jedna z najstarszych cerkwi prawosławnych w Mścisławiu pod wezwaniem św. Atanazego, która pod naciskiem jezuitów została zamknięta i przeniesiona na cmentarz. Na jej zaś miejscu w 1727 chorąży witebski Jan Hurko wzniósł kompleks kościelno-klasztorny dla bernardynów. W 1857 władze carskie nakazały przekształcenie kościoła w cerkiew, której nadano wezwanie św. Atanazego[3]. Według niektórych źródeł obecnie istniejący sobór został wzniesiony właśnie poprzez przebudowę kościoła pobernardyńskiego i ostatecznie wyświęcony ku czci św. Aleksandra Newskiego w związku z 650. rocznicą narodzin świętego[3], inne podają, że cerkiew urządzona w dawnym kościele spłonęła już w 1858, a nowa świątynia prawosławna powstała na jej miejscu[2].

Na wyposażeniu cerkwi pozostają dwie otoczone szczególnym kultem ikony: wizerunek patrona soboru z cząsteczką relikwii oraz kopia Iwerskiej Ikony Matki Bożej, którą poświęcono w Moskwie na uroczystościach koronacyjnych Mikołaja II[3]. W budynku znajduje się trzyrzędowy ikonostas[2].

Budowla posiada status zabytku o znaczeniu republikańskim[2].

Architektura edytuj

 
Wnętrze świątyni

Sobór zbudowany jest w stylu eklektycznym. Jest to świątynia krzyżowo-kopułowa, z trzema zamkniętymi półkoliście absydami. W miejscu skrzyżowania naw posiada cebulastą kopułę położoną na ośmiobocznym bębnie. Druga cebulasta kopuła wieńczy położoną nad przedsionkiem dwukondygnacyjną wieżę-dzwonnicę. Sobór posiada troje zdobionych portalami drzwi: od frontu oraz z obydwu boków. Świątynię zdobi fryz i dekoracyjne obramowania okien. Wejście na teren świątyni prowadzi przez bramę z niską wieżą[2].

Przypisy edytuj

  1. МСТИСЛАВСКОЕ БЛАГОЧИНИЕ. mogeparhia.by. [dostęp 2020-10-09]. (ros.).
  2. a b c d e Александро-Невский кафедральный собор Мстиславль [online], hram.by [dostęp 2016-05-04].
  3. a b c Храм во имя Александра Невского [online] [dostęp 2016-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-23].