Spółdzielczy Dom Handlowy „Uniwersam” w Toruniu
Spółdzielczy Dom Handlowy „Uniwersam” w Toruniu – dawny dom handlowy Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem” w Toruniu. Był to największy obiekt tego typu w mieście. Mieścił się przy ul. Juliana Nowickiego, ob. ul. Szosa Chełmińska[1].
 Dom Towarowy widziany od strony północnej, 2020 rok | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Szosa Chełmińska 25 |
| Typ budynku | |
| Rozpoczęcie budowy |
ok. 1975 |
| Ukończenie budowy |
1980 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°01′00″N 18°36′03″E/53,016667 18,600833
| |
Budowa domu towarowego rozpoczęła się ok. 1975 roku. Uniwersam został oddany do użytku 6 października 1980 roku[1]. Był to największy dom handlowy w województwie toruńskim[1] oraz pierwszy toruński dom towarowy zbudowany od podstaw[2]. Oferował artykuły spożywcze, artykuły gospodarstwa domowego, towary drogeryjne, chemię gospodarczą. Powierzchnia Uniwersamu wynosiła 5 tys. m². Połowę zajmowała powierzchnia handlowa. W momencie otwarcia w domu handlowym pracowało ok. 200 osób[1].
31 stycznia 2012 roku zakład został zamknięty[3]. Na jego miejscu planowano wybudować centrum handlowe Solaris Center (w następnych latach Galeria Toruńska[4]) o powierzchni najmu ok. 35 tys. m²[1][5]. W centrum miało mieścić się 150–160 sklepów i parking na dachu na 1200 samochodów[6]. Budynek zaprojektowali Zbigniew Pszczulny i Mariusz Rutz[7]. Obiekt miała zbudować Irlandzka Grupa Inwestycyjna (IGI). Wartość inwestycji oszacowano na 300 milionów złotych[1]. Do budowy przystąpiła również spółka Bresse Pol, posiadająca grunt z Uniwersamem o powierzchni 1,36 ha[5][3]. Zgodnie z umową podpisaną w sierpnia 2009 roku dom towarowy miał zostać zburzony, a na jakiego miejscu miał powstać nowy budynek[1][5]. Solaris Center miało zostać otwarte jeszcze w 2012 roku[5]. Termin budowy był przez IGI przesuwany. Z czasem IGI obciążyła grunt hipoteką na 11 mln złotych[1].
W 2016 roku spółka handlowa Toruńskie Sukiennice planowała wybudować w sąsiedztwie Uniwersamu (na terenie parkingu i częściowo targowiska) własne centrum handlowe[8]. Miało ono nazywać się Toruńskie Sukiennice. Do konkursu na projekt budynku zgłosiło się siedem zespołów. Wpłynęła tylko praca Zbigniewa Pszczulnego i Mariusza Rutza, podobna do projektu Solaris Center[7].
W 2017 roku wycofano zgodę na rozbiórkę budynku[5]. W 2017 roku zapowiadano, że centrum handlowe powstanie do 2019 roku. Powierzchnia obiektu miała wynosić 25 tys. m². Według nowych planów w centrum handlowym miało mieścić się 100 sklepów i parking na 900 miejsc[4].
W 2012 roku spółka Bresse Pol poszła do sądu, w celu uwolnienia nieruchomości. W 2023 roku Sąd Okręgowy w Toruniu wydał decyzję o wykreśleniu hipoteki z ksiąg wieczystych nieruchomości będących przedmiotem sporu[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Szymon Spandowski: Toruń. Uniwersam odzyskany! Co się stanie ze słynnym toruńskim domem towarowym?. torun.naszemiasto.pl, 2023-02-21. [dostęp 2023-06-07].
- ↑ Kluczwajd 2022 ↓, s. 109.
- ↑ a b Szymon Spandowski: Toruń. Niedługo minie 10 lat od zamknięcia Uniwersamu. Co tam się teraz dzieje?. nowosci.com.pl, 2021-09-06. [dostęp 2023-06-07].
- ↑ a b Co dalej z dziurą za Uniwersamem i Galerią Toruńską? Okazuje się, że przygotowania do tej inwestycji zwolniły tempa. ddtorun.pl, 2017-02-10. [dostęp 2023-06-07].
- ↑ a b c d e Arkadiusz Kobyliński: Przełom ws. Uniwersamu. Legendarny budynek zyska nowe życie!. ototorun.pl, 2023-02-19. [dostęp 2023-06-07].
- ↑ Kluczwajd 2022 ↓, s. 111.
- ↑ a b Kluczwajd 2022 ↓, s. 112.
- ↑ Kluczwajd 2022 ↓, s. 111–112.
Bibliografia edytuj
- Katarzyna Kluczwajd: Toruń tylko zaplanowany. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2022. ISBN 978-83-7729-703-2.