Wikipedia

Województwo toruńskie

województwo istniejące w latach 1975-1998

Województwo toruńskie – jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998.

Województwo toruńskie
— województwo —
1975–1998
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Data powstania

1 czerwca 1975

Data likwidacji

31 grudnia 1998

Siedziba wojewody i sejmiku

Toruń

Powierzchnia

5348 km²

Populacja (1998)
• liczba ludności


674 800

• gęstość

126,2 os./km²

Tablice rejestracyjne

TO*, TU*, TY*, XTO, ITO[1]

Adres Urzędu Wojewódzkiego:
plac Armii Czerwonej (Teatralny od 1990) 2 87-100 Toruń
Adres Urzędu Marszałkowskiego:
plac Armii Czerwonej (Teatralny od 1990) 2 87-100 Toruń
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Urząd Wojewódzki województwa toruńskiego (1975–1999), obecnie Urząd Marszałkowski województwa kujawsko-pomorskiego (od 1999 roku)
Dawny Sąd Wojewódzki w Toruniu, obecnie Sąd Okręgowy

Lokalizacja edytuj

Województwo toruńskie położone było w centralnej Polsce, sąsiadowało z województwami: bydgoskim, elbląskim, włocławskim, ciechanowskim i olsztyńskim.

Historia edytuj

Województwo toruńskie powstało 1 czerwca 1975 roku. Zostało ono wydzielone ze wschodnich terenów województwa bydgoskiego oraz z części południowej województwa olsztyńskiego. Pierwszym wojewodą toruńskim został Jan Przytarski. Siedzibą Urzędu Wojewódzkiego stał się gmach Miejskiej Rady Narodowej, znajdujący się przy ówczesnym placu Armii Czerwonej, obecnie placu Teatralnym 2[2].

Od 1999 roku, kiedy to weszła w życie kolejna reform administracyjna kraju, prawie całe byłe województwo toruńskie (oprócz gmin powiatu nowomiejskiego) weszło w skład nowo powstałego województwa kujawsko-pomorskiego, a Toruń stał się jedną z dwóch stolic regionu[3].

Urzędy Rejonowe edytuj

Urząd rejonowy (siedziba) Gminy
Brodnica Biskupiec, Bobrowo, Brodnica, Brzozie, Górzno, Grążawy, Grodziczno, Jabłonowo Pomorskie, Kurzętnik, Nowe Miasto Lubawskie, Osiek, Świedziebnia, Wąpielsk i Zbiczno oraz miast Brodnica i Nowe Miasto Lubawskie
Grudziądz Chełmno, Grudziądz, Gruta, Lisewo, Łasin, Rogóźno, Stolno i Świecie n. Osą oraz miast Chełmno i Grudziądz
Toruń Chełmża, Ciechocin, Golub-Dobrzyń, Kijewo Królewskie, Kowalewo Pomorskie, Lubicz, Łubianka, Łysomice, Obrowo, Papowo Biskupie, Radomin, Unisław, Wielka Nieszawka i Zławieś Wielka oraz miast: Chełmża, Golub-Dobrzyń i Toruń
Wąbrzeźno Dębowa Łąka, Książki, Płużnica, Radzyń Chełmiński i Wąbrzeźno oraz miasta Wąbrzeźno

Miasta edytuj

Ludność (stan z 31.12.1998)

Ludność w latach edytuj

Rok Liczba mieszkańców
1975 (31 grudnia)[4] 587,4 tys.
1976 (31 grudnia)[5] 593,7 tys.
1977 (31 grudnia)[6] 600,8 tys.
1978 (spis powszechny)[7] 599 044
1978 (31 grudnia)[8] 599,1 tys.
1979 (31 grudnia)[9] 605,3 tys.
1980 (31 grudnia)[10] 610,8 tys.
1985 (31 grudnia)[11] 640,6 tys.
1986[12] 645,8 tys.
1987[13] 649,6 tys.
1988[14] 653,2 tys.
1989 (31 grudnia)[15] 655,7 tys.
1990 (30 czerwca)[16] 657,7 tys.
1990 (31 grudnia)[16] 659,1 tys.
1991 (31 grudnia)[17] 660,6 tys.
1992 (31 grudnia)[18] 665,1 tys.
1993 (30 czerwca)[19] 666,1 tys.
1994 (31 grudnia)[20] 669,8 tys.
1995 (30 czerwca)[21] 670,3 tys.
1995 (31 grudnia)[22] 671,1 tys.
1997 (31 grudnia)[23] 673,9 tys.

Wojewodowie edytuj

Imię i Nazwisko Okres urzędowania Uwagi
Jan Przytarski 1975–1981 (PZPR)
Stanisław Paczkowski 1980–1982 (PZPR)
Stanisław Trokowski 1982–1988 (PZPR)
Stanisław Rakowicz 1988–1990 (PZPR)
Andrzej Tyc 1990–1992 (UD)
Bernard Kwiatkowski 1992–1997 (PC)
Wojciech Daniel 1997–1998 (AWS)[24]

Wicewojewodowie edytuj

Imię i Nazwisko Okres urzędowania
Bohdan Kołodziejczak 1.06.1975–31.12.1976
Stefan Stefański 1.06.1975–30.11.1984
Karol Szczygieł 1.06.1975–28.02.1983
Stanisław Trokowski 1.01.1977–31.10.1982
Piotr Pec 27.11.1982–30.07.1989
Józef Czaja 6.12.1982–31.05.1985
Roman Czyrkiewicz 1.04.1985–30.11.1990
Erazm Chojecki 11.02.1985–10.07.1989
Jerzy Niedźwiecki 11.01.1989–31.05.1990
Franciszek Jakubowski 11.01.1989–30.11.1990
Zbigniew Muchliński 1.06.1990–29.03.1999[25]

Siedziba Urzędu Wojewódzkiego edytuj

Osobny artykuł: Budynek Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu.

Status administracyjny Torunia edytuj

Przynależność i funkcja administracyjna miasta Torunia od 1807 roku
Okres Państwo Zwierzchność Jednostka administracyjna Status miasta Funkcja miasta
1807–1815 Księstwo Warszawskie Cesarstwo Francuskie departament bydgoski miasto municypalne siedziba podprefekta (starosty)
1815–1824 Królestwo Prus Prusy Zachodnie, rejencja kwidzyńska miasto wydzielone podległe rejencji* siedziba landrata (starosty)
1824–1878 Królestwo Prus od 1871 Cesarstwo Niemieckie Prusy, rejencja kwidzyńska miasto wydzielone podległe rejencji* siedziba landrata
1878–1900 Cesarstwo Niemieckie Prusy Zachodnie, rejencja kwidzyńska miasto wydzielone podległe rejencji* siedziba landrata
1900–1920 Cesarstwo Niemieckie Prusy Zachodnie, rejencja kwidzyńska miasto wydzielone** powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1920–1939 Rzeczpospolita Polska województwo pomorskie miasto wydzielone** stolica województwa
1939–1945 Rzesza Niemiecka Gdańsk-Prusy Zachodnie, rejencja bydgoska Miasto wydzielone** powiatu grodzkiego i siedziba powiatu ziemskiego
1945 luty-kwiecień*** Rzeczpospolita Polska województwo pomorskie Miasto wydzielone** stolica województwa, powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1945–1950 Rzeczpospolita Polska województwo pomorskie Miasto wydzielone** powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1950–1952 Rzeczpospolita Polska województwo bydgoskie Miasto wydzielone** powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1952–1975 Polska Rzeczpospolita Ludowa województwo bydgoskie Miasto wydzielone** powiat grodzki i siedziba powiatu ziemskiego
1975–1989 Polska Rzeczpospolita Ludowa województwo toruńskie miasto stolica województwa
1989–1998 Rzeczpospolita Polska województwo toruńskie miasto stolica województwa, siedziba urzędu rejonowego
od 1999 Rzeczpospolita Polska województwo kujawsko-pomorskie miasto na prawach powiatu stolica województwa, miasto na prawach powiatu i siedziba władz powiatu


* Miasto na mocy rozkazu króla Fryderyka Wilhelma III z 1818 roku landratowi (powiatowi) podlegało jedynie w sprawach wojskowych i podatkowych, dotyczyło to również prawa bezpośredniego zwracania się do władz rejencyjnych z pominięciem toruńskiego landrata. Ponadto władze miasta sprawowały również do 1861 roku nadzór i zwierzchność policyjną nad przedmieściami i wsią Mokre. Formalnie jednak przez cały okres należało do powiatu[26]

** całkowite wydzielenie miasta z władzy powiatu nastąpiło 1 kwietnia 1900 roku, Toruń został tzw. powiatem grodzkim

*** formalnie województwo pomorskie przywrócono dekretem PKWN z dnia 21 sierpnia 1944 roku, ustanawiając stolicę w Toruniu

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ http://www.wptr.pl/index.php?dz=praktyka&pdz=numery&sekcja=zg&ps=43
  2. ↑ Z historii miasta | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-11-10].
  3. ↑ Historia, www.nasze.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2015-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-19].
  4. ↑ Rocznik statystyczny 1976, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1976, s. L.
  5. ↑ Rocznik statystyczny 1977, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1977, s. XLVI.
  6. ↑ Rocznik statystyczny 1978, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1978, s. XLVIII.
  7. ↑ Rocznik Statystyczny Województw 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. 28 (s. 88 dokumentu PDF).
  8. ↑ Rocznik statystyczny 1979, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1979, s. L.
  9. ↑ Rocznik statystyczny 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. LVIII.
  10. ↑ Rocznik statystyczny województw 1981, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1982, s. 5 (s. 54 dokumentu PDF).
  11. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 5 (suplement), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 318.
  12. ↑ Świat w przekroju 1988, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989, s. 270.
  13. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 874, ISBN 83-01-10416-3.
  14. ↑ Świat w przekroju 1991, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 271, ISSN 0137-6799.
  15. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste pierwsze zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991, s. 657.
  16. ↑ a b Rocznik statystyczny województw 1991, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1991, s. 15 (s. 76 dokumentu PDF).
  17. ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 657.
  18. ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 434.
  19. ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 435.
  20. ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 447, ISSN 0079-2608.
  21. ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 448, ISSN 0079-2608.
  22. ↑ Rocznik statystyczny województw 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 25 (s. 94 dokumentu PDF).
  23. ↑ Rocznik statystyczny województw 1998, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1998, s. XL-XLI (s. 41-42 dokumentu PDF).
  24. ↑ WOJEWODOWIE POMORSCY I TORUŃSCY | E-WIETOR, e-wietor.pl [dostęp 2015-12-30].
  25. ↑ Wykaz wicewojewodów z lat 1973–2011 r. [dostęp 2017-12-27].
  26. ↑ Niedzielska M., Życie polityczne i kulturalne Torunia (1815–1914), [w:] Historia Torunia, pod red. M. Biskupa, t. 3, cz. 1, Toruń 2003, s. 363–370.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Województwo_toruńskie&oldid=71078291”