Województwo olsztyńskie (1946–1975)

Województwo olsztyńskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1946–1975.

Województwo olsztyńskie
województwo
Państwo

 Polska

Siedziba wojewody i sejmiku

Olsztyn

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


1012 tys.

Podział administracyjny
Liczba powiatów miejskich

1

Liczba powiatów

19

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Województwo olsztyńskie w latach 1946–1950

Województwo powstałe na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 29 maja 1946 roku z dawnego okręgu mazurskiego[1].

Okręg Mazurski (Okręg IV) powstał 14 marca 1945 r. i obejmował 27 tys. km² powierzchni, w tym powiaty elbląski, sztumski, kwidzyński i malborski. Siedzibą Okręgu był Białystok, a później Olsztyn.

7 lipca tego roku powiaty Powiśla włączono do woj. gdańskiego, a powiaty: ełcki, olecki i gołdapski do woj. białostockiego. Rządcą Okręgu był pełnomocnik rządu na Okręg Mazurski (najpierw Jerzy Sztachelski, a po nim Jakub Prawin).

6 marca 1950 roku do województwa przyłączono powiat nowomiejski z województwa pomorskiego (przemianowanego tego dnia na bydgoskie) i powiat działdowski z województwa warszawskiego.

Według danych z 1950 ponad 25% spośród Polaków przesiedlonych na teren województwa po II wojnie światowej stanowili Kresowianie[2].

Ludność edytuj

Data Liczba mieszkańców
ogółem miejska (%) wiejska (%)
14 II 1946 (spis sumaryczny)[3] 351 828 101 857 (28,95%) 249 971 (71,05%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[4] 689 376 201 948 (29,29%) 487 428 (70,71%)
31 XII 1956[5] 839 tys. 277 tys. (33%) 562 tys. (67%)
6 XII 1960 (spis powszechny)[6] 881 332 315 701 (35,82%) 565 631 (64,18%)
31 XII 1963[7] 929 tys. 340 tys. (36,6%) 589 tys. (63,4%)
31 XII 1965[8] 956,6 tys. b.d. b.d.
8 XII 1970 (spis powszechny)[9] 979 204 401 482 (41%) 577 722 (59%)
31 XII 1971[10] 980,9 tys. 408 tys. (41,6%) 572,9 tys. (58,4%)
31 XII 1972[11] 992,1 tys. 413,4 tys. (41,7%) 578,7 tys. (58,3%)
31 XII 1973[12] 1001 tys. 428 tys. (42,8%) 573 tys. (57,2%)
31 XII 1974[13] 1012 tys. 440 tys. (43,5%) 572 tys. (56,5%)

Podział administracyjny edytuj

1946 edytuj

Powiat Powierzchnia
(km²)[14]
Liczba ludności
14 II 1946[3]
ogółem na km²
bartoszycki 473 10 978 23
braniewski 1299 10 701 8
giżycki 897 16 674 19
iławecki 574 4484 8
kętrzyński 1199 18 520 15
lidzbarski 1096 22 460 21
morąski 1265 21 160 17
mrągowski 1232 34 396 28
nidzicki 1146 15 444 13
Olsztyn (miejski) 53 29 053 547
olsztyński 1303 29 968 23
ostródzki 1536 31 394 20
pasłęcki 858 13 366 16
piski 1684 15 674 9
reszelski 851 23 002 27
suski 1038 16 606 16
szczycieński 1703 32 681 19
węgorzewski 1112 5267 5

1973 edytuj

Źródło:[15]

Powiat Powierzchnia
(km²)
Liczba ludności
31 XII 1972
Miasta Gminy Siedziba
ogółem (tys.) na km² ogółem w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
bartoszycki 1125 52,8 47 3 2 5 Bartoszyce
biskupiecki 949 46,3 49 3 2 4 Biskupiec
braniewski 1353 51,2 38 4 2 6 Braniewo
działdowski 910 51,6 57 2 1 6 Działdowo
giżycki 944 46 49 2 1 4 Giżycko
iławski 1133 63,3 56 3 2 5 Iława
kętrzyński 1124 59,2 53 3 2 6 Kętrzyn
lidzbarski 1066 48,9 46 2 0 6 Lidzbark Warmiński
morąski 1203 51,4 43 1 0 5 Morąg
mrągowski 1127 44,5 39 2 0 4 Mrągowo
nidzicki 1139 34,9 31 1 0 5 Nidzica
nowomiejski 846 52,7 62 2 0 5 Nowe Miasto Lubawskie
Olsztyn (miejski) 58 99 1695 1 nd. nd. Olsztyn
olsztyński 1343 45,5 34 2 2 7
ostródzki 1345 69,5 52 1 0 6 Ostróda
pasłęcki 816 33,4 41 1 0 5 Pasłęk
piski 1765 49,9 28 4 3 4 Pisz
szczycieński 1946 63,2 32 1 0 7 Szczytno
węgorzewski 873 28,8 33 1 0 5 Węgorzewo

Wojewodowie olsztyńscy edytuj

Wojewodowie olsztyńscy w latach 1944–1950
Wojewodowie olsztyńscy i Przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w latach 1950–1975

Przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej

Wojewodowie

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. pełnomocnik Rządu RP na okręg mazurski (1945–1946) i wojewoda olsztyński (1946–1947)

Przypisy edytuj

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. ws. tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177)
  2. Atlas historyczny Polski, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1985, tabl.53., ISBN 83-7000-016-9
  3. a b Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 10 (s. 26 dokumentu PDF).
  4. Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  5. Rocznik statystyczny 1957, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 8 (s. 47 dokumentu PDF).
  6. Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  7. Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  8. Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  9. Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 3, 5 i 6 (strony 59, 61 i 62 dokumentu PDF).
  10. Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 74.
  11. Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  12. Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  13. Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  14. Rocznik Statystyczny 1947, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 16 (s. 33 dokumentu PDF).
  15. Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 735.