Annabel Lee

wiersz (aut. Edgar Allan Poe, 1849)

Annabel Lee – ostatni ukończony wiersz Edgara Allana Poego[1]. Tematem utworu jest miłość oraz śmierć pięknej kobiety. Został napisany prawdopodobnie w maju 1849 roku. Poe zadbał o wydanie wiersza, dając go swojemu wydawcy Rufusowi Wilmotowi Griswoldowi, który włączył go do obszernego nekrologu autora opublikowanego dwa tygodnie po jego śmierci[2], a także wysyłając go do „Sartain’s Union Magazine of Literature and Art”, gdzie ukazał się w 1850 r.

Okładka filadelfijskiego czasopisma „Sartain’s Union Magazine of Literature and Art” (1850), w którym opublikowano wiersz Annabel Lee.

Analiza edytuj

W wierszu Annabel Lee Poe porusza swój ulubiony temat, czyli śmierć pięknej kobiety, który był wykorzystywany także np. w Kruku, Ulalume i Lenore. Artysta twierdził, że jest to najbardziej poetycki temat na świecie[3]. Wiersz ukazuje idealne, nadzwyczajne silne uczucie. Narrator w młodości zakochał się w Annabel Lee „w królestwie nad mórz pianą” i obdarzał ją tak wielką miłością, że nawet aniołowie byli o nią zazdrośni. Nie przestał jej kochać nawet po jej śmierci, wielbiąc jej pamięć[4]. Ukazanie śmierci ukochanej jako skutku zemsty zazdrosnych aniołów pochodzi, według Julienne Empric, z naiwnej, dziecinnej wizji świata (ponieważ poetyckie „ja” pokochało Annabel Lee będąc jeszcze dzieckiem), jednak końcowe strofy, mówiące o jedności dusz poza granicami śmierci, mogą świadczyć o próbie przezwyciężenia uczucia straty i znalezienia pociechy w idei wiecznej miłości[5].

Jest rzeczą dyskusyjną, czy pisząc Annabel Lee Poe inspirował się jakąś konkretną osobą. Istnieje teoria, że podstawą utworu jest lokalna legenda z Charleston (Karolina Południowa)[1]. Wiele znanych poecie kobiet było także wskazywanych jako pierwowzór Annabel Lee; za prawdopodobną hipotezę uznaje się, że była nim jego żona Virginia Eliza Clemm Poe.

Wpływy edytuj

Nawiązania do Annabel Lee pojawiają się w Lolicie Vladimira Nabokova. Młodzieńcza miłość bohatera, dziewczynka poznana nad morzem i zmarła na tyfus, nazywa się Annabel Leigh, a pierwotny tytuł książki, Kingdom by the Sea (Królestwo nad morzem), był dosłownym cytatem z wiersza[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Tom Crawford, „The Ghost by the Sea”, Ghost Source.
  2. „Ludwig” (Rufus Wilmot Griswold), Death of Edgar Allan Poe, „New-York Weekly Tribune”, October 20, 1849, p. 4.
  3. Edgar A. Poe The Philosophy of Composition (1846). Zob. Jeffrey Meyers, Edgar Allan Poe: His Life and Legacy. New York: Cooper Square Press, 1992. p. 243. ISBN 0-8154-1038-7.
  4. Daniel Hoffman, Poe Poe Poe Poe Poe Poe Poe. Baton Rouge: Louisiana State University Press, 1972. p. 68. ISBN 0-8071-2321-8.
  5. Julienne H. Empric, „A Note on 'Annabel Lee'”, collected in Poe Studies. Volume VI, Number 1 (June 1973). p. 26. Zob. http://www.eapoe.org/pstudies/ps1970/p1973109.htm.
  6. Jeffrey Meyers, Edgar Allan Poe: His Life and Legacy, p. 302.