Jamsetji Tata

indyjski przedsiębiorca i filantrop

Jamsetji (Jamshedji) Nusserwanji Tata (ur. 3 marca 1839 w Navsari, zm. 19 maja 1904 w Bad Nauheim) – indyjski potentat odzieżowy i filantrop. Założył koncern Tata Group, funkcjonujący obecnie w 80 krajach. Nadano mu przydomek ojca przemysłu indyjskiego[1].

Jamsetji Nusserwanji Tata
Jamsetji Tata
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1839
Navsari

Data i miejsce śmierci

19 maja 1904
Bad Nauheim

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Działalność gospodarcza edytuj

Ukończył Elphinstone College w Bombaju. Z początku dołączył do firmy ojca Nusserwanji Tata i rozwijał jej oddziały w Chinach, Japonii, Stanach Zjednoczonych i Europie. W 1858 r. założył przedsiębiorstwo handlowe z kapitałem założycielskim 21 tys. rupii[2], które przekształciło się w Tata Group. W latach 70. XIX w. skupił się na przetwórstwie bawełny, budując przędzalnie; W 1874 założył nowe przedsiębiorstwo Central India Spinning z kapitałem założycielskim 150 tys. rupii. W 1898 r. rozpoczął budowę nowego luksusowego hotelu w Bombaju, kosztem 40 mln rupii. Był to pierwszy budynek w mieście oświetlony światłem elektrycznym[2]. Pod koniec życia działał w przemyśle metalurgicznym. W 1901 r. zajął się produkcją stali[3]. Pracował również nad utworzeniem elektrowni wodnej, jednak prace te przerwała śmierć[1].

Działalność charytatywna edytuj

Oprócz działalności przemysłowej, Jamsetji Tata zajmował się działalnością charytatywną[2]. Był przekonany, że odrodzenie narodowe jest możliwe tylko przez industrializację, szkolnictwo wyższe i badania naukowe. Ofiarował część swojego dobytku (14 budynków i 4 posiadłości ziemskie w Bombaju) w celu stworzenia instytutu naukowego w Bengaluru, który otworzono w 1911 r.[2]. Dziś jest to najlepsza uczelnia w Indiach[4]. W 1892 r. powołał JN Tata Endowment, fundusz dla zdolnej młodzieży niezależnie od jej pochodzenia społecznego, dzięki któremu mogli kształcić się w Wielkiej Brytanii[2].

W 1900 r. pojechał do Niemiec, gdzie poważnie zapadł na zdrowiu. Zmarł w Bad Nauheim w 1904 r.[1] Pochowany został na Brookwood Cemetery w hrabstwie Surrey, w Anglii[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Jamsetji Tata Biography. [dostęp 2017-11-12].
  2. a b c d e Industrialist, nationalist, philanthropist. [w:] Tata Group [on-line]. [dostęp 2017-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-12)]. (ang.).
  3. Jamsetji Tata, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-11] (ang.).
  4. Shanghai ranking. [dostęp 2017-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-19)].
  5. Jamsetji Nusserwanji Tata. Find a Grave. [dostęp 2023-01-28]. (ang.).