Maksymilian Ryłło (biskup)

1715/1719 - 1793-11-22; arcybiskup chełmski (unicki), arcybiskup przemyski (unicki)

Maksymilian Ryłło herbu Wieniawa[2] (ur. 1715 lub około 1719, zm. 22 listopada 1793 w Przemyślu) – duchowny greckokatolicki, bazylianin, w. 1756-1784 unicki biskup chełmski, od 1780 do 1784 administrował eparchią przemyską, od 1784 był biskupem ordynariuszem przemyskim, archimandryta komendatoryjny dermański w 1772 roku[3].

Maksymilian Ryłło (Ryło, Rylo)
Ilustracja
Maksymilian Ryłło, nieznany malarz polski, XVIII w.
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data i miejsce urodzenia

ok. 1715 (1719)
Ryłówka k. Wilna lub Borysowszczyzna

Data i miejsce śmierci

22 listopada 1793
Przemyśl

Unicki biskup chełmski
Okres sprawowania

1756-1784

Unicki biskup przemyski
Okres sprawowania

1784-1793

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół unicki (greckokatolicki) (unia brzeska)

Nominacja biskupia

1756

Sakra biskupia

24 lutego 1759

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

24 lutego 1759

Miejscowość

Połock[1]

Konsekrator

Florian Hrebnicki

Współkonsekratorzy

Antoni Młodowski
Franciszek Komornicki

List pasterski Maksymiliana Ryłły z 1792 r. w sprawie zmniejszenia liczby świąt w Kościele unickim

Życiorys edytuj

Urodził się ok. 1717 r. w Borysowszczyźnie na Białorusi lub w Ryłówce koło Wilna w katolickiej rodzinie Hieronima i Anny z Miecznikowskich. Po wstąpieniu do klasztoru bazylianów w Wilnie kształcił się w Kolegium Greckim w Rzymie, gdzie uzyskał doktorat z teologii i przyjął święcenia kapłańskie. Po powrocie do kraju w 1742 r. był kaznodzieją w Witebsku, wikariuszem przy cerkwi Św. Trójcy w Wilnie, a od 1745 r. prokuratorem litewskiej prowincji bazylianów z siedzibą w Warszawie. Pełnił też funkcję przełożonego klasztorów w Dubnie i w Dermaniu. Od 1748 do 1756 ihumen monasteru chełmskiego.

W 1756 r. uzyskał nominację królewską na unickie biskupstwo chełmskie, konsekrowany w Połocku w 1759 r. Po objęciu diecezji przystąpił gorliwie do działań zmierzających do podniesienia poziomu moralnego i intelektualnego duchowieństwa i wiernych. W l. 1759-1762 przeprowadził wizytację całej eparchii. W 1759 założył w Chełmie seminarium duchowne, którego prowadzenie powierzył początkowo duchownym diecezjalnym, a w 1769 przekazał bazylianom. W 1760 r. przeprowadził synod diecezjalny, a w 1765 r. doprowadził do koronacji ikony Matki Boskiej Chełmskiej. W 1771 ustanowił fundusz na utrzymanie kadry seminaryjnej. W 1773 r. przeprowadził wizytację parafii unickich w województwie bracławskim, czym naraził się władzom rosyjskim, wojska rosyjskie aresztowały go za "prześladowanie" prawosławnych[4] w 1774 roku, uwięziły na kilka miesięcy w Berdyczowie. W 1783 założył w Buśnie seminarium dla kleryków pochodzących z terenów diecezji, które znalazły się pod zaborem austriackim.

W 1779 r., po śmierci biskupa Atanazego Szeptyckiego został administratorem unickiej diecezji przemyskiej. Formalnie stanowisko ordynariusza tej diecezji objął w 1784 r., co potwierdziła Stolica Apostolska w 1785. Jako biskup przemyski zajął się organizacją seminarium duchownego, urządzeniem katedry przemyskiej w byłym kościele karmelitów, domu dla konsystorza i odnową kapituły, czynił też starania o utworzenie greckokatolickiej metropolii w Galicji. Pochowany został w podziemiach przemyskiej katedry unickiej.

Twórczość edytuj

  • Antiquitates Ecclesiae Ruthenicae Sacrae Romanae Unitae cum amplificationis Caesaris Cardinalis Baronii narrationis de origine Ruthenorum et eorum conversione, Supraśl 1760.
  • [wyd.] T.P. Rotarius: Apparatus universae theologiae moralis [...], Wilno 1771.
  • [współautor] Koronacja cudownego obrazu NMP w chełmskiej katedrze obrządku greckiego [...] odprawiona roku 1765 [...], Berdyczów 1780.
  • [przekł.] M. Ruggieri: Medytacje dla oczyszczenia i poprawienia życia kapłańskiego bardzo pożyteczne [...], Lublin 1759 (2. wyd. Kalisz 1763).

Przypisy edytuj

  1. Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 317.
  2. Rodzina, herbarz szlachty polskiej, t. XV, Warszawa 1931, s. 351.
  3. Scriptores rerum polonicarum . Tomus IV . Archiwum komisyi historycznej . Tom I, Kraków 1878 , s. 358.
  4. Richard Butterwick, Polska rewolucja a Kościół katolicki 1788-1792, Kraków 2012, s. 158.

Bibliografia edytuj

  • I. Choma: Maximilianus Rylo episcopus Chelmensis et Peremysliensis (1759-1793). Roma, 1953.
  • K. Dola, Katalog arcybiskupów i biskupów rezydencjalnych eparchii polskich obrządku grecko-unickiego od Unii Brzeskiej (1596) do roku 1945. [w:] Historia Kościoła w Polsce. T. II 1764-1945, cz. 2 1918-1945. Poznań-Warszawa, 1979.
  • Słownik polskich teologów katolickich / red. H. E. Wyczawski. T. 3. Warszawa, 1982, s. 541-543.
  • Maria Pidłypczak-Majerowicz: Ryłło Maksymilian. w: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXII. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, s. 502–504.
  • I. Kania: Unickie seminarium diecezjalne w Chełmie w latach 1759-1833. Lublin, 1993, passim.
  • Енциклопедія українознавства. У 10-х т. / Гол. ред. Володимир Кубійович. Париж; Нью-Йорк: Молоде Життя, 1954—1989.

Linki zewnętrzne edytuj