Petteri Orpo

fiński polityk

Antti Petteri Orpo (ur. 3 listopada 1969 w Köyliö[1]) – fiński polityk, poseł do Eduskunty, działacz i od 2016 lider Partii Koalicji Narodowej, w latach 2014–2015 minister rolnictwa i leśnictwa, od 2015 do 2016 minister spraw wewnętrznych, w latach 2016–2019 minister finansów, od 2017 do 2019 jednocześnie wicepremier, w 2023 przewodniczący parlamentu, od 2023 premier Finlandii.

Petteri Orpo
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1969
Köyliö

Premier Finlandii
Okres

od 20 czerwca 2023

Przynależność polityczna

Kok.

Poprzednik

Sanna Marin

Minister rolnictwa i leśnictwa Finlandii
Okres

od 24 czerwca 2014
do 29 maja 2015

Przynależność polityczna

Kok.

Poprzednik

Jari Koskinen

Następca

Kimmo Tiilikainen

Minister spraw wewnętrznych Finlandii
Okres

od 29 maja 2015
do 22 czerwca 2016

Przynależność polityczna

Kok.

Poprzednik

Päivi Räsänen

Następca

Paula Risikko

Minister finansów Finlandii
Okres

od 22 czerwca 2016
do 6 czerwca 2019

Przynależność polityczna

Kok.

Poprzednik

Alexander Stubb

Następca

Mika Lintilä

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP

Życiorys

edytuj

W 1989 zdał egzamin maturalny, w 2002 uzyskał magisterium z nauk społecznych na Uniwersytecie w Turku. W latach 1994–1996 był sekretarzem generalnym uczelnianej organizacji studenckiej, w latach 1997–1998 pełnił funkcję sekretarza generalnego krajowego związku studentów. Później zatrudniony jako etatowy pracownik Partii Koalicji Narodowej (dyrektor regionu Finlandia Południowo-Zachodnia i zastępca sekretarza partii), a także jako doradca ministra spraw wewnętrznych i dyrektor ds. biznesowych w centrum edukacji dorosłych w Turku[1].

Wybierany do rady miejskiej w Turku i do rady regionu. W 2007 po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Eduskunty. W 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. W 2012 stanął na czele frakcji poselskiej swojego ugrupowania[1]. W 2014 powołany na urząd ministra rolnictwa i leśnictwa w rządzie Alexandra Stubba[2]. W 2015 wybrany do fińskiego parlamentu na kolejną kadencję. 29 maja tegoż roku wszedł w skład nowego gabinetu Juhy Sipili jako minister spraw wewnętrznych[3].

11 czerwca 2016 został wybrany na nowego przewodniczącego Partii Koalicji Narodowej, pokonując ubiegającego się o reelekcję Alexandra Stubba[4]. 22 lipca tegoż roku zastąpił Alexandra Stubba również na urzędzie ministra finansów[5]. 28 czerwca 2017 dodatkowo objął stanowisko wicepremiera[6].

W wyborach w 2019 utrzymał mandat deputowanego[7]. Jego ugrupowanie nie znalazło się w kolejnej koalicji rządowej, w czerwcu 2019 Petteri Orpo zakończył pełnienie funkcji wicepremiera i ministra. W 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[8], Partia Koalicji Narodowej zajęła wówczas pierwsze miejsce, zwiększając o 10 miejsc swoją parlamentarną reprezentację. W kwietniu 2023 został przewodniczącym Eduskunty[9].

Jako lider zwycięskiej formacji prowadził rozmowy koalicyjne. Po kilku tygodniach ogłoszono zawarcie porozumienia między Kok., prawicową Partią Finów, Szwedzką Partią Ludową oraz Chrześcijańskimi Demokratami[10]. 20 czerwca 2023 Eduskunta zatwierdziła Petteriego Orpa na stanowisku premiera[11]. Tego samego dnia jego gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie[12].

Odznaczenia

edytuj

W 2015 został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[13].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
  2. Eduskunta valitsi Stubbin pääministeriksi. hs.fi, 23 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
  3. Prime Minister Sipilä's Government. valtioneuvosto.fi, 29 maja 2015. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
  4. Nyt se ratkesi! Petteri Orpo on kokoomuksen uusi puheenjohtaja – Stubb sivuun. iltasanomat.fi, 11 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
  5. Nyt se on varmaa: Risikko ja Mykkänen ministereiksi – Grahn-Laasonen jatkaa. iltalehti.fi, 21 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
  6. Petteri Orpo. valtioneuvosto.fi. [dostęp 2017-11-28]. (fiń.).
  7. Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
  8. Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
  9. Rulers: Finland: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2023-04-28]. (ang.).
  10. Finland's conservatives to form coalition with far-right. dw.com, 15 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
  11. Ronan Browne, Mark B. Odom: Finland has a new government. 20 czerwca 2023opublikowany=yle.fi. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
  12. Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
  13. M.P. z 2015 r. poz. 455