Punkt Barana

Punkt Barana – jeden z dwóch punktów przecięcia się ekliptyki z równikiem niebieskim. Moment przejścia Słońca przez punkt Barana oznacza początek astronomicznej wiosny na półkuli północnej. Dlatego nazywany jest także punktem równonocy wiosennej.

Zmiany położenia punktu Barana w czasie względem gwiazd

Wskutek precesji osi obrotu Ziemi punkt Barana cofa się po ekliptyce, dokonując pełnego obiegu w ciągu około 25 800 lat (tzw. Rok platoński). Ponad 2 tysiące lat temu punkt ten znajdował się w zachodniej części konstelacji Barana, skąd wziął swą nazwę. Wskutek precesji przemieszcza się z każdym rokiem o ponad 50″ na zachód i obecnie położony jest już w zachodniej części konstelacji Ryb. W konstelacji Ryb znajduje się od 67 n.e. W 2597 roku punkt Barana znajdzie się w gwiazdozbiorze Wodnika (o ile granice gwiazdozbiorów nie ulegną zmianie).

Precesję punktów równonocy odkrył w II wieku p.n.e. Hipparchos z Nikei. Obliczona przez niego wartość rocznej precesji (46") niewiele odbiega od współcześnie uznawanej 50,26".

Punkt Barana jest początkiem układu współrzędnych zarówno równikowych, jak i ekliptycznych. Wzdłuż równika niebieskiego mierzy się wartość rektascensji, a wzdłuż ekliptyki – długości ekliptycznej. Gdy Słońce znajduje się w punkcie Barana, różnica między lokalnym czasem słonecznym a lokalnym czasem gwiazdowym wynosi 12 godzin.

Zobacz też

• punkt Wagi