Sadyci, Saadyci (arab. السعديون, As-Saʿdiyyūn) – arabska dynastia szarifijska, pochodzenia marabuckiego, panująca w Maroku w latach 1549–1659. Nazywali siebie Hasanidami (od Hasana, wnuka Proroka Mahometa), ale w historiografii przyjęło się miano nadane im w XVII wieku przez ich wrogów i następców, Alawitów, twierdzących, że wywodzą się oni zaledwie od Halimy as-Sadijji, mamki Proroka.

Najdalszy zasięg panowania Sadytów
Nekropola Sadytów w Marrakeszu

Sadyci zjednoczyli Maroko po trwającym od drugiej połowy XIV wieku rozbiciu dzielnicowym. Zreformowali administrację oraz podatki, utworzyli nowoczesną armię wyposażoną w broń palną i artylerię oraz flotę wojenną.

Oparli się zbrojnie Turcji, zlikwidowali większość enklaw portugalskich na wybrzeżu. Pod Al-Kasr al-Kabir pobili wojska portugalskie w 1578 roku, podbili Sudan Zachodni (państwo Songhaj) w 1591 roku, rozwinęli w południowym Maroku na niespotykaną w jego dziejach skalę uprawę trzciny cukrowej oraz produkcję cukru z przeznaczeniem na eksport do Europy. Kres ich potędze położyła wielka epidemia dżumy w latach 1597–1608.

Władcy z dynastii Sadytów

edytuj

Do 1549 roku dynastia szejków o lokalnej władzy w południowym Maroku

Sułtani Maroka:

Od 1608 roku dynastia podzielona na dwie linie o lokalnej władzy:

Linia z Fezu: Linia z Marrakeszu:

Bibliografia

edytuj
  • F. Bocheński, Sadyci, w: Mały słownik kultury świata arabskiego, pod red. J. Bielawskiego, Warszawa 1971, s.447-448.