Stakčín

wieś i gmina na Słowacji

Stakčín (węg. Takcsány, rusińskie Стащін) – wieś gminna (obec) we wschodniej Słowacji, w powiecie Snina, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Zemplin. W 2016 roku zamieszkiwało ją 2449 osób (2016). Powierzchnia wsi (gminy) wynosi 167,75 km².

Stakčín
Ilustracja
Cerkiew prawosławna
Państwo

 Słowacja

Kraj

 preszowski

Powiat

Snina

Starosta

Ján Kerekanič[1]

Powierzchnia

167,75[2] km²

Wysokość

252[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


2 350[4]
14,02[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 57[3]

Kod pocztowy

067 61[3]

Tablice rejestracyjne

SV

Położenie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stakčín”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stakčín”
Ziemia49°00′N 22°14′E/49,000000 22,233333
Strona internetowa

Stakčín leży w dolinie rzeki Cirochy u podnóża Gór Bukowskich i pasma Wyhorlatu. Graniczy z Parkiem Narodowym Połoniny.

Historia

edytuj

W 1317 król węgierski Karol Robert ofiarował rozległe dobra przybyłemu z nim na Węgry rycerzowi Filipowi Drugetowi. Wśród nich znajdował się też Stakčín.

W 2 poł. XIV w. w wyniku intensywnego osadnictwa we wsi zaczęła dominować ludność rusińska. Od XV–XVI w. w Stakčínie istniała cerkiew prawosławna. W 1612 działał młyn wodny i tartak. W latach 1641–1645 epidemia cholery zmniejszyła o połowę liczbę mieszkańców. Znacznie pogorszyła się jakość życia, rozszerzyło się zbójnictwo. W 1657 nastąpił otwarty bunt przeciwko miejscowemu panu tzw. Rusińskie Powstanie. W 1703 mieszkańcy Stakčína przystąpili do Powstania Rakoczego przeciwko Habsburgom. W 1772 zbudowano cerkiew greckokatolicką rozebraną w 1957 w ramach tzw. Akcji P (likwidacji cerkwi greckokatolickiej w komunistycznej Czechosłowacji).

W 1806 właścicielem Państwa Stakčínskiego był baron Johan Fröhlinch.

Świątynie

edytuj
 
Cerkiew greckokatolicka Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy
  • kościół rzymskokatolicki Św. Piusa X z 1995 (filia parafii Św. Krzyża w Sninie)
  • cerkiew prawosławna Św. Trójcy (XX w.)
  • cerkiew greckokatolicka Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy (1994) – zbudowana na miejscu cerkwi z 1772 zburzonej w 1957 w czasie zdelegalizowania cerkwi greckokatolickiej w komunistycznej Czechosłowacji

Komunikacja

edytuj

We wsi funkcjonuje komunikacja autobusowa i kolejowa. W Stakčínie kończy się zbudowana w 1909 linia kolejowa Humenné-Snina-Stakčín. Miejscowa stacja kolejowa jest najbardziej wysuniętą na wschód stacją kolejową na Słowacji.

Przypisy

edytuj
  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-03]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 167,75S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.

Linki zewnętrzne

edytuj