Teodor Laço (ur. 28 września 1936 we wsi Dardhë k. Korczy, zm. 15 października 2016 w Tiranie[1]) – albański pisarz, scenarzysta filmowy i polityk.

Teodor Laço
Ilustracja
Teodor Laço wręcza listy uwierzytelniające W.Putinowi, luty 2006
Data i miejsce urodzenia

28 września 1936
Dardhë

Data i miejsce śmierci

15 października 2016
Tirana

Minister kultury, młodzieży i sportu
Okres

od 4 grudnia 1994
do 1 marca 1997

Przynależność polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Albanii

Poprzednik

Dhimitër Anagnosti

Następca

Engjëll Ndocaj

Życiorys edytuj

Ukończył studia z zakresu agronomii na Uniwersytecie Tirańskim. W 1965 zadebiutował jako pisarz powieścią Epoka ziemi (Era e tokës). Największą sławę przyniosła mu wydana w 1971 powieść Twarda ziemia (alb. Toka e ashpër), w której przedstawiał okres kolektywizacji wsi albańskiej. Pisał powieści, dramaty i opowiadania[2].

Od 1976 współpracował ze Studiem Filmowym Nowa Albania (alb. Kinostudio Shqipëria e Re). Jego scenariusz do filmu Përballimi został w 1977 nagrodzony na II Festiwalu Filmów Albańskich. Napisał potem jeszcze 10 scenariuszy filmowych.

Pod koniec lat 80. objął stanowisko kierownika redakcji filmów fabularnych w studiu filmowym, a w 1990 stanął na czele przedsiębiorstwa Albafilm. W 1991 współtworzył albańską socjaldemokrację i w wyborach parlamentarnych 1992 został wybrany do parlamentu z listy Socjaldemokratycznej Partii Albanii. W parlamencie zasiadał przez trzy kolejne kadencje. W 1995 objął stanowisko ministra kultury, młodzieży i sportu. W późniejszym okresie związał się z partią liberalną (Bashkimi Liberal), której został przewodniczącym.

W latach 2006–2010 pełnił funkcję ambasadora Albanii w Federacji Rosyjskiej.

Twórczość edytuj

Powieści edytuj

  • 1971: Tokë e ashpër (Twarda ziemia)
  • 1978: Lëndina e lotëve
  • 1985: Përballimi (Konfrontacja)
  • 1987: Të gjithë lumenjtë rrjedhin (Wszystkie rzeki płyną)
  • 1990: Pushimet e kolonelit (Odpoczynek pułkownika)
  • 1995: Një vit i hidhur (Gorzki rok)
  • 2004: Ishulli i mëkatarëve (Wyspa grzeszników)
  • 2009: Mjegull (Mgła)
  • 2014: Gropas 67

Opowiadania edytuj

  • 1965: Era e tokës (Epoka ziemi)
  • 1967: Rruga e bardhë (Biała droga)
  • 1969: Një natë shiu (Deszczowa noc)
  • 1976: Pylli në vjeshtë
  • 1980: Portat e dashurisë (Bramy miłości)
  • 1983: Një ditë dhe një jetë (Dzień i życie)
  • 1986: Një dimër tjetër (Kolejna zima)
  • 1991: Zemërimi i një njeriu të urtë
  • 2000: Vdekja e nëpunësit X (Śmierć pracownika X)
  • 2003: Trokitje në shpirt (Pukanie do duszy)
  • 2005: Valsi i hënës
  • 2010: Statusi i qenit : tregime satirike

Inne edytuj

  • 1968: Shtëpia në rrugicë (Dom przy uliczce, dramat)
  • 1996: Qyteti i akuzuar. Një det helmi (dramat)
  • 1998: Kohë për te kujtuar, kohe per te harruar: Shenime politike e letrare: 1997-1998 (wspomnienia)
  • 2008: Nje dritare ne Kremlin : nga Hrushovi te Putini : shenime publicistike
  • 2012: Bashkëjetesë me kohën : (shënime politike, letrare, intime)

Scenariusze filmowe edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Teodora Laço.

Przypisy edytuj

  1. Ndërron jetë në moshën 80-vjeçare shkrimtari Teodor Laço.
  2. Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 192-194. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).

Bibliografia edytuj