Tsūgen Jakurei (ur. 1322, zm. 1391; jap. 通幻寂靈) – japoński mistrz zen szkoły sōtō, uczeń Gasana Jōsekiego.

Tsūgen Jakurei
通幻寂靈
Data i miejsce urodzenia

1322
Bungo

Data śmierci

1391

Szkoła

sōtō

Linia przekazu
Dharmy zen

Dōgen Kigen

Nauczyciel

Gasan Jōseki

Następca

Ryōan Emyō i inni

Zakon

zen

Życiorys edytuj

Pochodził z Bungo na wyspie Kiusiu. Był bardzo utalentowanym dzieckiem i już w dzieciństwie czytał buddyjskie sutry. W wieku 17 lat postanowił zostać mnichem. Pierwsze kroki w karierze mnisiej uczynił jeszcze na swojej rodzinnej wyspie. Po jakimś czasie udał się jednak na północ i zamieszkał w klasztorze Daijō w miejscowości Kaga, który był prowadzony przez Meihō Sotetsu. Tsūgen był bardzo zdeterminowanym mnichem, praktykował nieustannie dniem i nocą i doczekał się szacunku i podziwu ze strony nie tylko mnichów, ale i ludzi świeckich[1].

Po ponad dziesięciu latach spędzonych w Daijō-ji, przeniósł się w 1352 roku do Sōji-ji prowadzonego przez Gasana Jōsekiego. W 1356 roku przeżył doświadczenie wielkiego oświecenia.

Tsūgen w wielkim stopniu przyczynił się do rozpropagowania szkoły sōtō. Założył wiele głównych klasztorów, które umożliwiły następnie powstanie wielu mniejszych klasztorów filialnych[1].

Na życzenie lokalnego pana Hosokawy Yoriyuki (1329-1392) poprowadził klasztor Yōtaku w Tambie. Jego nauczanie przyciągnęło wielu nowych uczniów. Był to okres, gdy jednym z elementów praktyki było szerokie wykorzystywanie kōanów. Najwyraźniej dochodziło do pewnych nadużyć, gdyż w jednym z podręczników kōanowych (jap. monsan) zapisano, iż Tsūgen zabronił swoim uczniom nauczania kōnganów bez autoryzacji[2].

Ustanowienie systemu rejestracji mnichów przez siogunat Ashikagów w celu administracyjnej kontroli klasztorów gozan nadało Tsūgenowi impet do wzmocnienia linii Gasana w Sōji-ji i jego własnej linii w Yōtaku-ji. W 1378 roku Tsūgen proklamował Sōji-ji głównym klasztorem (jap. honji) linii Gasana, a w 1391 roku ogłosił Yōtaku-ji głównym klasztorem jego linii przekazu[3].

Był również czterokrotnie (np. w 1382 roku) wybierany opatem klasztoru Sōji. Razem z innymi mistrzami zen z linii przekazu Gasana, zorganizował konferencję w tym klasztorze poświęconą sprawom organizacyjnym[4].

Z mistrzem tym związane są m.in. takie klasztory jak Ryūsen-ji (龍泉寺) i Yōtaku-ji. Tsūgen wybudował Ryūsen-ji w 1367 roku. Klasztor ten był ulubioną świątynią rodu Honda, który dokonywał wiele dotacji na jej rzecz. Klasztor opiekował się grobami rodu i ich konserwacją.

W 1390 roku Tsūgen i Baisan Monpon zapoczątkowali w Sōji-ji system rotacji opatów, ustanowiony przez Keizana Jōkina dla Yōkō-ji. Ich polityka również stworzyła sekciarskie frakcje w szkole sōtō dzięki połączeniu linearnego systemu sukcesji i urzędów klasztornych w jeden administracyjny i finansowy system. Wszystkie następne pokolenia wykorzystywały ten system do stopniowego rozwoju poszczególnych frakcji. System ten był używany również do tworzenia związków małych świątyń i klasztorów w głównymi klasztorami[5].

Mistrz zen Tsūgen Jakurei zmarł 5 dnia 5 miesiąca w 1391 roku.

Największą frakcję w szkole sōtō stanowią linie przekazu wywodzące się od Tsūgena[6].

Linia przekazu Dharmy zen edytuj

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

  • 52/25/1. Eihei Dōgen Kigen (1200–1253) Japonia. Szkoła sōtō
  • 53/26/2. Sōkai
  • 53/26/2. Senne (Yōkō-an)
  • 54/27/3. Kyōgō (Yōkō-an)
  • 54/27/3. Gien (zm. 1314) (Eihei-ji)
  • 54/27/3. Jakuen (chin. Jiyuan) (1207-8.10.1299) (Hōkyō-ji)
  • 55/28/4. Giun (Hōkyō-ji)
  • 56/29/5. Donki (Hōkyō-ji)
  • 57/30/6. Soitsu mniszka zen
  • 57/30/6. Mugai Enshō (1311-1381)
  • 57/30/6. Tsūgen Jakurei (1322-1391)
  • 56/29/5. Ekyū (bd) pierwsza znana mniszka, która otrzymała przekaz Dharmy szkoły sōtō

Przypisy edytuj

  1. a b Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 210
  2. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Mediewal Japan. Str. 149
  3. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Mediewal Japan. Str. 129
  4. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 211
  5. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Mediewal Japan. Str. 131
  6. William M. Bodiford. Sōtō Zen in Mediewal Japan. Str. 128

Bibliografia edytuj

  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.
  • William M. Bodiford: Sōtō Zen in Medieval Japan. Honolulu: University of Hawaii Press, 1993, s. 343. ISBN 978-0-8248-3303-9.