Fenenna kujawska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, drobne redakcyjne
→‎Narodziny: Uściślenia na podstawie literatury, najnowsze dane za Śliwińskim (biografia dziadka Fenenny); drobne korekty redakcyjne
Linia 33:
== Życiorys ==
=== Narodziny ===
Jako córka [[Ziemomysł inowrocławski|Ziemomysła inowrocławskiego]] Fenenna jest poświadczona przez ''[[Genealogia świętej Jadwigi|Genealogię św. Jadwigi]]''. Małżeństwo jej rodziców zostało zawarte w pierwszej połowie lutego 1268<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, ss. 113–114.</ref>. Jeżeli była ona najstarszym dzieckiem książęcej pary, to mogła urodzić się jeszcze w tym samym roku. Wychodząc za mąż w 1290, zgodnie z ówczesnym [[prawo kanoniczne|prawem kanonicznym]], musiała mieć ukończonych 12 lat, natomiast gdy w 1292 zostawała matką, najprawdopodobniej liczyła co najmniej 15 lat. W związku z powyższym datę jej narodzin ustala się na lata między 1268 a 1277<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, ss. 137–138; O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', wyd. II, Kraków 2005, s. 618, na podstawie błędnego założenia, iż wychodząc za mąż Fenenna miała co najmniej 14 lat, ustalił datę jej narodzin na nie później niż pod koniec 1276; Tymczasem nowsza literatura: K. Pieradzka, ''Fenenna'', [w:] ''Polski Słownik Biograficzny'', t. 6, 1948, s. 413, i [[Włodzimierz Dworzaczek|W. Dworzaczek]], ''Genealogia'', Warszawa 1959, tabl. 3 i 84, kładła narodziny Fenenny na koniec 1276. Zob. K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 138.</ref>. Wśród potomstwa księcia Ziemomysła Fenenna umownie jest umieszczana na drugim miejscu, po Eufemii a przed [[Leszek inowrocławski|Leszkiem]]<ref>O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', wyd. II, Kraków 2005, tabl. VII; K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 138; W literaturze można spotkać się z poglądem, że Fenenna była najstarszym dzieckiem księcia inowrocławskiego. Zob. K. Pieradzka, ''Fenenna'', [w:] ''Polski Słownik Biograficzny'', t. 6, 1948, s. 413.</ref>.
 
Wśród potomstwa księcia Ziemomysła Fenenna umownie jest umieszczana na drugim miejscu, po Eufemii a przed [[Leszek inowrocławski|Leszkiem]].<ref>O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', wyd. II, Kraków 2005, tabl. VII; K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 138.</ref> W literaturze można też spotkać się z poglądem, że Fenenna była najstarszym dzieckiem księcia inowrocławskiego <ref>Zob. K. Pieradzka, ''Fenenna'', [w:] ''Polski Słownik Biograficzny'', t. 6, 1948, s. 413.</ref>, jednak z uwagi na bardzo nietypowe, niedynastyczne imię księżniczki trudno przyjąć, by rodzice nazwali tak pierworodne dziecko.<ref>Pierworodne dzieci z reguły otrzymywały imiona po babce/dziadku, siostrze/bracie ojca lub matki albo innym bliskim krewnym. Podobna sytuacja miała zresztą miejsce w poprzednim pokoleniu, tj. dziadków Fenenny. O imiennictwie dynastycznym Piastów i przykłady wyboru imion najstarszych dzieci: D. Karczewski, W sprawie pochodzenia Jadwigi, pierwszej żony księcia kujawskiego Kazimierza Konradowica [w:] Europa Środkowa i Wschodnia w polityce Piastów, red. K. Zielińska-Melkowska, Toruń 1997, s. 236-240; J. Hertel, Imiennictwo dynastii piastowskiej we wcześniejszym średniowieczu, Warszawa-Poznań-Toruń 1980; W. Brzeziński, Pochodzenie Ludmiły, żony Mieszka Plątonogiego. Przyczynek do dziejów czesko-polskich w drugiej połowie XII wieku [w:] Europa Środkowa i Wschodnia w polityce Piastów, s. 213-219; J. Horwat, W sprawie imion książąt z dynastii Piastów i czeskich Przemysławów [w:] Chrystianizacja Polski południowej. Materiały sesji naukowe odbytej 29 czerwca 1993 roku, red. J. M. Małecki, Kraków 1994, s. 171-172; K. Jasiński, Drugie małżeństwo Bolesława Wysokiego i niektóre aspekty koligacji Hohenstaufów z Piastami [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 6, red. S. K. Kuczyński, Warszawa 1994, s. 53-61.</ref> Prawdopodobnie trzy córki książęcej pary (Eufemia, Fenenna i Konstancja) urodziły się przed braćmi ([[Leszek inowrocławski|Leszek]], [[Przemysł inowrocławski|Przemysł]] i [[Kazimierz III gniewkowski|Kazimierz]]), którzy wiek sprawny osiągnęli później niż one. Z tego też względu przyjmuje się, że narodziny Fenenny i jej dwóch sióstr nastąpiły w latach 1268-1271. <ref>B. Śliwiński, Sambor II książę tczewski, Tczew 2010, s. 148 (według Śliwińskiego chłopcy mieliby się narodzić dopiero po roku 1276).</ref>
Jej imię jest pochodzenia biblijnego<ref>O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', wyd. II, Kraków 2005, s. 616.</ref>, w [[Biblia Jakuba Wujka|przekładzie Jakuba Wujka]] nosiła je jedna z dwóch żon Elkana, ojca proroka [[Samuel (postać biblijna)|Samuela]]<ref>W ''[[Biblia Tysiąclecia|Biblii Tysiąclecia]]'' postać ta występuje pod imieniem Peninna (1Sm 1,2.4).</ref>. W Polsce imię to występowało bardzo rzadko, księżniczka kujawska była jedyną przedstawicielką [[Piastowie|dynastii piastowskiej]] noszącą to miano<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 137.</ref>.
 
JejImię imięFenenny jest pochodzenia biblijnego<ref>O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', wyd. II, Kraków 2005, s. 616.</ref>, w [[Biblia Jakuba Wujka|przekładzie Jakuba Wujka]] nosiła je jedna z dwóch żon Elkana, ojca proroka [[Samuel (postać biblijna)|Samuela]]<ref>W ''[[Biblia Tysiąclecia|Biblii Tysiąclecia]]'' postać ta występuje pod imieniem Peninna (1Sm 1,2.4).</ref>. W Polsce imię to występowało bardzo rzadko,. księżniczkaKsiężniczka kujawska była jedyną przedstawicielką [[Piastowie|dynastii piastowskiej]] noszącą to miano.<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 137.</ref>.
 
=== Małżeństwo z Andrzejem III ===