* X wiek – [[Bolesław I Chrobry]] sprzymierza się z Jaćwingami w walce przeciw Rusi i pozostałym plemionom pruskim; pierwsze wzmianki kronikarzy [[Ruś Kijowska|ruskich]] o najazdach Rusinów na teren Jaćwieży.
* nieudane próby chrystianizacji Jaćwieży przez [[Bruno z Kwerfurtu|Brunona z Kwerfurtu]] ([[1009]] rok).
* XI-XII wiek – Walkiwalki Jaćwingów z Polakami i Rusinami, czasowe koalicje z Polakami przeciw Rusinom i Prusom (w wyniku wspólnych najazdów została zniszczona pruska [[Galindia]]). Najazdy na [[Mazowsze]], a nawet na lubelską [[Małopolska|Małopolskę]] spowodowały odwetowe najazdy książąt polskich. [[Bolesław V Wstydliwy]] zorganizował najazd na ich ziemie i pokonał ich w [[Bitwa pod Brańskiem|bitwie pod Brańskiem]]. Kilkanaście lat potem powracający z łupami zagon jaćwieski został rozbity przez [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]]. Ich los przypieczętowała przegrana bitwa nad rzeką [[Nurzec (rzeka)|Nurzec]].
* XIII wiek – Wspólnewspólne akcje książąt polskich, ruskich i zakonu krzyżackiego przeciw Jaćwingom. Ostateczna klęska w [[1283]], w którym to poddał się im ostatni ich wódz [[Skomand]]. Resztki Jaćwingów zostały przesiedlone przez Zakon Krzyżacki na [[Sambia|Sambię]] (tzw. kąt sudowski), emigrowały na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwę]] i Grodzieńszczyznę, gdzie zostały wchłonięte przez Litwinów w [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek]]u, oraz na południe od Biebrzy i na Mazowsze.
* W 1283 ostatni wódz Jaćwingów, Skudro, zabija Friedricha von Holle. Był to ostatni uczesnikuczestnik krucjat, zabity w Europie Północnej przez wojowników pogańskich. Skudro zbiegł do południowej Polski.
* [[1283]]-[[1422]] – tzw. pustka plemienna,; ziemie jaćwieskie są niemal całkowicie wyludnione, pokrywa je puszcza (niem. Wildenis – pustkowie), która jest miejscem polowań i wzajemnych wpływów Litwinów, Polaków i Krzyżaków.
* Ziemie Jaćwingów [[pokój melneński|pokojem melneńskim]] w [[1422]] roku podzielono między [[Korona Królestwa Polskiego|Królestwo Polskie]], [[zakon krzyżacki]] i [[Wielkie Księstwo Litewskie]]. Początek ponownego zasiedlenia terenów Jaćwieży.
