Wikipedia

Pasaż Simonsa w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Bibliografia: poprawienie linku
drobne merytoryczne, wikizacja, drobne redakcyjne, dodanie źródła
Linia 1:
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-001-0285-02A, Warschau, Straßenszene.jpg|200px|right|thumb|Wypalony gmach Pasażu Simonsa we wrześniu lub październiku (1939)]]
[[Plik:Pasaz Simonsa fragment konstrukcji.jpg|200px|right|thumb|Zachowany fragment konstrukcji pasażu]]
[[Plik:Warszawa-Ogr Krasinskich pomnik bat Chrobry.jpg|200px|right|thumb|Pomnik batalionu "Chrobry I"]]
 
'''Pasaż Simonsa''' – obecnie nieistniejący [[żelbet]]owy gmachsześciopiętrowy obiekt handlowy i budynek czynszowy, który w latach [[1900]]-[[1939]]/[[1944|44]] znajdował się w pobliżu [[Arsenał Królewski w Warszawie|Arsenału]] − u zbiegu ulic [[Ulica Długa w Warszawie|Długiej]] i [[Ulica Bohaterów Getta w Warszawie|Nalewki]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Zbudowany z polecenia [[Albert Simons|Alberta Simonsa]], według projektu architekta inż. Terleckiego, w miejscu po zburzonym [[Kościół i klasztor Brygidek w Warszawie|kościele i klasztorze Brygidek]].
 
Wzniesiony w latach 1900-1903 gmach składał się z czterech pięciopiętrowych skrzydeł frontowych wzdłuż ulic Długiej, Nalewek i Wyjazdu oraz oficyny wewnątrz dziedzińca. W późniejszym czasie od strony Nalewek dobudowano dodatkowe skrzydło. Oprócz lokali handlowych wewnątrz budynku znajdowały się również biura, magazyny i hotel.
 
Pasaż został zbombardowany we [[Kampania wrześniowa|wrześniu 1939]], w trakcie [[obrona Warszawy (1939)|obrony Warszawy]]. W 1943 w pobliżu budynku miała miejsce [[akcja pod Arsenałem]].
Pasaż został zbombardowany we wrześniu 1939, w trakcie [[obrona Warszawy (1939)|obrony Warszawy]]. Podczas [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] stanowił polską redutę ryglującą dostęp na Starówkę, a w jego piwnicach znajdował się powstańczy sanitariat oraz chronili się liczni cywile. Gmach był wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany, a 19 lub 20 sierpnia został poważnie uszkodzony wybuchem pojazdu [[Borgward IV]] (niekiedy mylnie identyfikowanym jako [[goliath (mina)|goliath]]). [[Kalendarium powstania warszawskiego - 31 sierpnia|31 sierpnia]] budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich [[Junkers Ju 87|stukasów]]. Pod gruzami zginęło ponad 200 osób, głównie spośród broniących pasażu żołnierzy [[batalion Chrobry I|batalionu "Chrobry I"]].▼
 
▲Pasaż został zbombardowany we wrześniu 1939, w trakcie [[obrona Warszawy (1939)|obrony Warszawy]]. Podczas [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] Pasaż Simonsa stanowił polską redutę ryglującą dostęp na Starówkę, a w jego piwnicach znajdował się powstańczy sanitariat oraz chronili się liczni cywile. Gmach był wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany, a 19 lub 20 sierpnia został poważnie uszkodzony wybuchem pojazdu [[Borgward IV]] (niekiedy mylnie identyfikowanym jako [[goliath (mina)|goliath]]). [[Kalendarium powstania warszawskiego - 31 sierpnia|31 sierpnia]] budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich [[Junkers Ju 87|stukasów]]. Pod gruzami zginęło ponad 200 osób, głównie spośród broniących pasażu żołnierzy [[batalion Chrobry I|batalionu "Chrobry I"]].
Do dziś przetrwały jedynie szczątki konstrukcji w postaci fragmentów żelbetowych słupów. Pod ziemią znajdują się zawalone piwnice budynku, w których wciąż spoczywa część z poległych (po wojnie wydobyto jedynie 99 ciał). Na miejscu gmachu znajduje się parking oraz tereny zielone (część [[Ogród Krasińskich w Warszawie|Ogrodu Krasińskich]]). Poległych powstańców upamiętnia wzniesiony tam w 1989 roku pomnik. ▼
 
▲Do dziś przetrwały jedynie szczątki konstrukcji w postaci fragmentów żelbetowych słupów. Pod ziemią znajdują się zawalone piwnice budynku, w których wciąż spoczywa część z poległych (po wojnie wydobyto jedynie 99 ciał). Na miejscu gmachu znajduje się parking oraz tereny zielone (część [[Ogród Krasińskich w Warszawie|Ogrodu Krasińskich]]). Poległych powstańców upamiętnia wzniesionypomnik tamufundowany przez żołnierzy batalionu "Chrobry I" odsłonięty w sierpniu 1989<ref>{{cytuj rokuksiążkę pomnik| tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 620 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
Istnieją plany wybudowania w obrysie dawnego pasażu nowej budowli przez prywatnego inwestora, nie będzie to jednak wierna rekonstrukcja pierwotnego budynku.▼
 
▲Istnieją plany wybudowania w obrysie dawnego pasażu nowej budowli przez prywatnego inwestora, nie będzie to jednak wierna rekonstrukcja pierwotnego budynku.
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* [http://www.polskatimes.pl/warszawa/stronaglowna/139229,zaglada-w-pasazu-simonsa,id,t.html?cookie=1 Zagłada w Pasażu Simonsa]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Pasaż_Simonsa_w_Warszawie”