Jaźń w filozofii indyjskiej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m int.
m →‎Hinduizm: , WP:SK, poprawa linków
Linia 1:
'''Jaźń w filozofii indyjskiej''' – zależnie od rozpatrywanego kierunku filozoficznego ( [[darśana]] ) , określana jest jako ''indywidualna [[jaźń]]'' istoty ludzkiej pod różnymi terminami.
 
== [[Hinduizm]] ==
[[Upaniszady]] prezentują jaźń jak i jej siedzibę w [[symbol]]u twierdzy<ref>
Symbol twierdzy w najstarszej mysli hinduskiej
Linia 11:
 
Zależnie od rozpatrywanego nurtu hinduizmu, indywidualna jaźń istoty ludzkiej określana jest następującymi terminami :
* [[purusza]],
* [[nara]],
* [[dźiwa]], [[atman]], [[dźiwatman]]
* [[sakala (hinduizm)|sakala]], [[atiwahikatman]], [[antaratman]].
Istota dążeń dewocyjnych i ascetycznych w religii hinduistycznej bywa obejmowana określeniem '''religii Jaźni'''<ref>[[Swami Muktananda Paramahansa]] , "Dokąd idziesz", s. 135 </ref>.
<ref>[[Swami Muktananda Paramahansa]] , "Dokąd idziesz", s. 135 </ref>.
[[Upaniszady]] prezentują jaźń jak i jej siedzibę w [[symbol]]u twierdzy<ref>
Symbol twierdzy w najstarszej mysli hinduskiej
Linia 25 ⟶ 24:
</ref>.
 
=== Śankara ===
W ujeciu Adi[[śankara]]ćarji jaźń to ''atman'', pozornie różny od [[dźiwa|dźiwy]] dla jednostki uwikłanej w iluzję świata ([[Maja (religia)|maję]]) <ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Sacha-Piekło |imię=Małgorzata |tytuł=Spory wokół interpretacji doktryny Śankary |czasopismo=Studia Religiologica |oznaczenie=Kraków |wolumin=z.25/1992 |strony=29-30 }}</ref>.
 
=== Purnajoga ===
W nauczaniu jogi integralnej, [[Śri Aurobindo]] właściwą jaźń człowieka określa terminem [[sat]]-[[ćit]]-[[ananda]] <ref> {{cytuj książkę
|nazwisko= Świerzowska|imię= Agata|autor= |autor link=
|tytuł= Joga. Droga do transcendencji|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo WAM]]|miejsce= Kraków|rok= 2009
Linia 35 ⟶ 34:
|seria= Mała Biblioteka Religii|id = |isbn= 978-83-7505-192-6|oclc= |doi= |cytat= |język = pl|data dostępu = }} </ref> . Jej doświadczenie następuje po pełnej transformacji wnętrza jogina, przebiegającego wskutek otwarcia na działanie [[Śakti]].
 
=== Siddhajoga ===
[[Swami Muktananda Paramahansa]] problematykę jaźni porusza w książce "Dokąd idziesz".<br />
* ''Medytując spokojnie możemy sprawić, aby Jaźń zamanifestowała się przed nami'' (s.31). Dzięki medytacji osiąga się poznanie Jaźni, swojej wewnętrznej zasady. Doświadczenie Jaźni powoduje wewnętrzną rewolucję w ciałach subtelnych i umyśle człowieka, [[sadhaka]] zostaje przeobrażony. Odtąd inaczej odbiera zewnętrzny świat i ludzi. Muktananda podaje, że w Jaźni zawiera się teraz cały wszechświat . Jest to czysta i głęboka świadomość ''ja jestem''. To ona odpowiada na praktyki religijne ludzi , życzenia i modlitwy kierowane do jakiegokolwiek boga . [[Ryszi]] przydają jej przymioty [[sat]]-[[ćit]]-[[ananda]], to ''to w nas, które wie'' . Jest świadkiem umysłu, jest obserwatorem gdy używamy zmysłów - dlatego poprzez zmysły jest nieosiągalna. Siebie samą poznać może tylko poprzez medytacje .
* Gdy umysł ludzki stopi się z Jaźnią, osiąga [[ananda|anandę]] i ból '''tego świata'' nie może go dotknąć . Pomocne w tym jest obudzenie [[kundalini]] : umysł zwraca się w głąb i wycisza, prowokując samoobjawienie się Jaźni .
* Muktananda namawia do poszukiwań Jaźni, nawet dla zdobycia własnej trwałej radości. Samorealizację definiuje jako rozpuszczenie ( [[laja]] ) umysłu w Jaźni i zjednoczenie z nią ( umysł przybiera formę Jaźni ) - chociaż nadal jest żywy, zmienia się jego charakter na bardziej [[Introwersja|introwertywny]]. Osiąga też dostęp do [[siddhi]] przynależnych naturze Jaźni.
* Doświadczaną w medytacjach Jaźń [[Śiwaizm kaszmirski|śiwaizmu kaszmirskiego]] określa terminem [[Błękitna Perła]]. Medytacja typu [[sawikalpasamadhi]] pozwala doświadczać formy Jaźni jako jaskrawych barw i oślepiającej jasności.
 
=== Krijajoga ===
Ostatecznym celem życia człowieka jest urzeczywistnienie jaźni, która jest dostępna percepcji medytującego człowieka . Jaźń [[atma]] to forma w jakiej wewnątrz człowieka istnieje bóg, którego wszechświat jest manifestacją <ref> {{cytuj książkę
|autor= Paramahamsa Hariharananda |autor link=Paramahansa Hariharananda |inni=
|tytuł= Krija joga|url= |wydanie= 1
Linia 49 ⟶ 48:
|strony=25 |rozdział=I. Urzeczywistnienie Jażńi. 1. Bóg i Jaźń |adres rozdziału=
|id = |isbn= 83-914863-1-1|oclc= |doi= |cytat=Bóg istnieje w nas jako Jaźń }} </ref>.
Dla tych, krórzy osiągnęli percepcję jaźni, staje się ona przewodnikiem <ref> {{cytuj książkę
|autor= Paramahamsa Hariharananda |autor link=Paramahansa Hariharananda |inni=
|tytuł= Krija joga|url= |wydanie= 1
Linia 55 ⟶ 54:
|strony=27 |rozdział=I. Urzeczywistnienie Jażńi. 1. Bóg i Jaźń |adres rozdziału=
|id = |isbn= 83-914863-1-1|oclc= |doi= |cytat=Bóg istnieje w nas jako Jaźń }} </ref>.
Dla pozostałych ludzi atma jest ich nieropoznanym świadkiem, czuwającym również podczas stanu marześ sennych i snu głębokiego <ref> {{cytuj książkę
|autor= Paramahamsa Hariharananda |autor link=Paramahansa Hariharananda |inni=
|tytuł= Krija joga|url= |wydanie= 1
Linia 62 ⟶ 61:
|id = |isbn= 83-914863-1-1|oclc= |doi= |cytat=Bóg istnieje w nas jako Jaźń }} </ref>.
 
=== Zobacz też ===
* [[Ahamkara]] - źródło ego
* [[Asmita]] - stan "jestem"
 
==[[Buddyzm]]==