Prefekt pretorianów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Lista prefektów: drobne redakcyjne
m poprawa linków
Linia 2:
'''Prefekt pretorianów''' ([[Łacina|łac.]] ''praefectus praetorio'') był jednym z najwyższych urzędników cesarskich w [[starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]].
 
Pierwotnie pełnił funkcję dowódcy gwardii przybocznej cesarza (''[[pretorianie|cohors praetoria]]''), z czasem stał się drugą po cesarzu osobą w państwie m.in. dzięki uzyskaniu dowództwa nad wojskami [[Italia (kraina historyczna)|Italii]] (był odpowiedzialny za stacjonujący w Alba pod Rzymem legion ''II Parthica'') i obejmując kierownictwo całej administracji. Od pierwszej połowy [[III wiek|III]] w. n.e. jego rozporządzenia miały moc ogólnie obowiązującą. W rękach prefekta pretorianów została także skupiona władza sądownicza w zastępstwie cesarza. Aby zapobiec zamachom organizowanym przez dzierżących w swym ręku dużą władzę prefektów pretorianów, cesarze zaczęli mianować po dwóch prefektów. W związku z ich uprawnieniami sądowniczymi stanowisko jednego z nich zajmował zwykle prawnik. Po reformie administracyjnej [[Konstantyn I Wielki|Konstantyna]] w [[IV wiek|IV]] w. n.e. prefekci pretorianów stali na czele dużych jednostek administracyjnych – [[prefektura (starożytność)|prefektur]] (4 w całym imperium: ''praefectura praetorio per [[prefektura Wschodu|Orientem]], per [[Prefektura Ilirii|Illyricum]], [[Prefektura Italii|Italiae]] et [[Prefektura Galii|Galliarum]]'').
 
Przed wyniesieniem na cesarski tron prefektem pretorianów byli: [[Tytus Flawiusz|Tytus]], [[Makrynus]] i [[Filip I Arab|Filip Arab]]. Do najbardziej wpływowych prefektów pretorianów należeli: [[Aemilius Papinianus]], [[Ulpian Domicjusz]], [[Sejan|Lucjusz Eliusz Sejan]], [[Sekstus Afraniusz Burrus]], [[Lucjusz Fulwiusz Plautianus]].
 
== Lista prefektów ==