|
[[Plik:Bydgoszcz Sąd Wieża.jpg|thumb|Hełm o formach barokowych, stanowiący zwieńczenie wieży [[Gmach Sądu Okręgowego w Bydgoszczy|Gmachu Sądu Okręgowego]] w [[Bydgoszcz|Bydgoszczy]]]]
[[Plik:Simeons Kirke Copenhagen steeple.jpg|thumb|Hełm Simeons Kirke w [[Kopenhaga|Kopenhadze]]]]
'''Dach hełmowy''', hełm ([[język niemiecki|niem.]] ''Helm'') – w [[architektura|architekturze]] historycznej zwieńczenie wieży ([[dach]]) o konstrukcji [[Drewno (technika)|drewnianej]], rzadziej murowanej z [[cegła|cegły]] lub kamienia. ▼
▲'''Dach hełmowy''', hełm ([[język niemiecki|niem.]] ''Helm'') – w [[architektura|architekturze]] historycznej zwieńczenie wieży ([[dach]]) o konstrukcji [[Drewno (technika)|drewnianej]], rzadziej murowanej z [[cegła|cegły]] lub kamienia ., zwykle o ozdobnym kształcie<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | rok = 1996 | strony = 149 | isbn = 83-01-12365-6}}</ref>.
Drewniane hełmy, których konstrukcja stanowi specyficzny rodzaj [[więźba dachowa|więźby dachowej]], kryte były [[blacha|blachą]] (zwykle [[ołów|ołowianą]] lub [[miedź|miedzianą]]), niekiedy [[gont]]em lub [[dachówka|dachówką]], przy ich współczesnych rekonstrukcjach stosuje się najczęściej niepalną konstrukcję [[stal]]ową. ▼
▲Drewniane hełmy, których konstrukcja stanowi specyficzny rodzaj [[więźba dachowa|więźby dachowej]], kryte były [[blacha|blachą]] (zwykle [[ołów|ołowianą]] lub [[miedź|miedzianą]]), niekiedy [[gont]]em lub [[dachówka|dachówką]], przy ich współczesnych rekonstrukcjachwspółcześnie stosuje się najczęściej niepalną konstrukcję [[stal]]ową.
== Formy dachu hełmowego ==
W różnych epokach historycznych i regionach dachy hełmowe przyjmowały różne formy. SpotykaW sięokresie np.średniowiecza hełmymiały w formieformę [[stożek (geometria)|stożka]] lub ostrosłupa. W [[architektura gotycka|późnym gotyku]] byłbyły toozdabiane najczęściejdodatkowo hełm o formie [[ostrosłup]]agaleryjką, niekiedy z galeryjką lub [[lukarna]]mi. Dla średniowiecza charakterystyczne były także, [[dach wieżowyPinakiel|iglicesterczynami]], któreczy jednak nie zawsze były hełmami, a czasami tylko ich zwieńczeniemszczytami. Bardziej skomplikowane formy, składające się z kilku brył, pojawiły się w [[renesans]]ie. W [[architektura baroku|baroku]] miały szczególnie ozdobne kształty -(hełm pojawiabaniasty, cebulasty, gruszkowy), składające się wz nimpowierzchni wypukłych, takrozszerzający samosię jakpowyżej jużpodstawy wcześniejdachu, wzbudowane architekturzena [[cerkiew (budynek)|cerkiewnejkrążyna]] tzwch. hełmTakie baniastyhełmy zbudowanycharakterystyczne zsą powierzchnirównież wypukłych,dla rozszerzającyarchitektury sięcerkiewnej. powyżejW podstawyokresie dachu,klasycyzmu zbudowanypopularne nabyły hełmy o kształcie [[krążynaobelisk|obelisku]]ch,<ref>{{cytuj zwanyksiążkę | nazwisko = Szolginia | imię Witold | tytuł = Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo | wydawca = Wydawnictwo Naukowo-Techniczne | miejsce = Warszawa | rok = 1975 | takżestrony dachem= cebulastym128}}</ref>.
== BibliografiaZobacz też ==
*[[dach wieżowy]]
* ''Słownik terminologiczny sztuk pięknych'', Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ISBN 83-01-12365-6.
*[[iglica (architektura)]]
* {{cytuj książkę |nazwisko = Szolginia| imię = Witold| tytuł = Architektura| wydawca = Sigma NOT| miejsce = Warszawa| data = | rok = 1992| strony = 60| isbn = 83-85001-89-1}}
{{wikisłownik|hełm}}
{{przypisy}}
[[Kategoria:Dachy]]
| 