Akademia Florencka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kenraiz (dyskusja | edycje)
m dr. red.
dr
Linia 1:
[[Plik:Villa di careggi 01.JPG|thumb|350px|[[Villa di Careggi]] – siedziba Akademii]]
'''Akademia Florencka''' ('''Akademia Platońska we Florencji''', '''Accademia Platonica''') – szkoła filozoficzna założona w [[1462]] we [[Florencja|Florencji]], będąca czołowym ośrodkiem [[neoplatonizmPlatonizm renesansowy|renesansowego platonizmu]].
 
Szkoła została założona pod mecenatem [[Kosma Medyceusz Starszy|Kosmy Medyceusza]] w podarowanej przez niego [[Marsilio Ficino|Marsiliowi Ficinowi]] willi Careggi (Montevecchio).
 
Akademia skupiała badaczy zainteresowanych filozofią [[Platon]]a oraz jego komentatorów. i wW zamierzeniu miała odnawiać tradycje [[Akademia (starożytność)|Akademii Platońskiej]].
 
== Historia szkoły ==
W 1438 r. [[Jerzy Gemist-Pleton]], [[filozofia bizantyńska|filozof bizantyński]], przybyły na [[Sobór Bazylea - Ferrara - Florencja|sobór Ferraro-Florencki]], przeprowadził we Florencji cykl wykładów na temat Platona, przez co odrodził zainteresowanie pismami tego filozofa na Zachodzie. Jedną z osób zainspirowanych wykładami był CosimoKosma MediciMedyceusz. On to skłonił Marsilia Ficina do zainteresowania się Platonem i objął jego studia swoim mecenatem (1459 r.). W 1462 r. Kosma Medyceusz podarował Ficinowi willę Careggi, aby tam pracował nad przekładami dzieł Platona, oraz ''[[Poimandres|Poimandresem]]em'' [[pseudo-Hermes Trismegistos|pseudo-Hermesa Trismegistosa]]. Rok ten uznaje się za początek Akademii Florenckiej<ref>Ciszewski, s. 1</ref>.
 
W następnych dekadach, Akademia stała się miejscem spotkań i studiów nad [[platonizm|tradycją platońską]]. Po śmierci Ficina w 1499 r., przywództwo w Akademii objął jego uczeń [[Francesco Zanoli Cattani da Diacceto]]. Niewiele wiadomo na temat tego okresu i prawdopodobnie Akademia znacznie ograniczyła swoją działalność, jedynie do spotkań prywatnych<ref>Kristellen.</ref>.
 
W 1522 r. wielu członków Akademii zaangażowało się w spisek mający doprowadzić do śmierci kardynała i [[archidiecezja Florencji|arcybiskupa florenckiego]] Giulio de' Medici (późniejszego papieża [[Klemens VII (papież)|Klemensa VII]]). Uznaje się to za koniec Akademii<ref>Ciszewski, s. 4.</ref>.
 
== Działalność ==
Akademia Florencka starała się odnawiać ducha [[Akademia (starożytność)|Akademii Platońskiej]]. Zarówno działalność, jak i przynależność do niej nie były sformalizowane. Było to raczej miejsce spotkań i dyskusji intelektualnych, zorganizowane wokół Ficina i jego uczniów. Wśród wybitniejszych członków wymieniani są [[Giovanni Pico della Mirandola]], Francesco Cattani da Diacceto, [[Leon Battista Alberti]], [[Cristoforo Landino]], [[Wawrzyniec Wspaniały]], [[Donato Acciaiuoli]], [[Angelo Poliziano]], czy [[Girolamo Benivieni]].
 
Zasadniczą częścią jej działalności stanowiły wykłady i dyskusje filozoficzne, a także praca nad przekładami pism filozoficznych na [[łacina|język łaciński]]. Członkowie Akademii prowadzili też prywatne wykłady, kursy [[retoryka|retoryki]] i wygłaszali mowy okolicznościowe, mające upowszechniać kulturę antyczną i filozofię platońską<ref>Ciszewski, s. 2.</ref>.
 
W ramach Akademii dokonano przekładu wszystkich dzieł Platona i [[Plotyn]]a, a także wielu dzieł neoplatońskich, patrystycznych, [[Corpus Hermeticum|hermetycznych]] i [[hymny orfickie|hymnów orfickich]]. Pisano również komentarze do tych tekstów (np. komentarze Ficina do ''[[Uczta (dialog)|Uczty]]'' i ''[[Parmenides (dialog Platona)|Parmenidesa]]'' Platona czy ''[[Enneady|Ennead]]'' Plotyna<ref>Ciszewski, s. 3.</ref>.
 
7 listopada 1468 r. i 1473 r., w dniu uznawanym za rocznicę urodzin Platona, zorganizowano uroczysty [[sympozjon]], wzorowany jego ''Uczcie''. Uroczystość odbywała się być może również w innych latach<ref>Kristellen.</ref>.
 
== Poglądy filozoficzne ==
Akademia Florencka skupiała wiele indywidualności, których poglądy nieraz różniły się znacząco. Jej programowy platonizm miał dwie charakterystyczne cechy, wynikające z poglądów Ficina:
* pogląd o istnieniu przedchrześcijańskiej [[starożytna teologia|starożytnej teologii]] (''prisca theologia'') – tradycji idącej od [[Hermes Trismegistos|Hermesa Trismegistosa]] aż do [[Plotyn]]a, dającej się pogodzić z doktryną chrześcijańską. Teksty Platona i Plotyna mogą być więc czytane w duchu chrześcijańskim i mogą stać się podstawą do łączenia [[filozofia|filozofii]] i [[teologia|teologii]] <ref>Celenza, s. 85-87.</ref>;
* pogląd o zasadniczej zgodności między filozofiami Platona i [[Arystoteles]]a. Opierając się na poglądach [[Jan Argiropul|Jana Argiropula]], [[Bessarion]]a i [[Franciszek Filelfo|Franciszka Filelfa]], Ficino twierdził, że obaj filozofowie różnią się jedynie w słowach, natomiast są zgodni w swoich zasadniczych poglądach. Ficino sprzeciwiał się tym samym [[arystotelizm#Renesans|renesansowym arystotelikom]], zarówno reprezentującym [[awerroizm]], jak i [[aleksandrynizm]]<ref>Ciszewski, s. 3.</ref>.
 
{{przypisyPrzypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |autor r=Christopher S. Celenza |rozdział=The Revival of Platonic Philosophy|inni= James Hankins (ed.)|tytuł=The Cambridge Companion to Renaissance Philosophy|wydawca=Cambridge University Press|miejsce= Cambridge|rok= 2007|isbn=978-0-521-60893-0}}
* {{cytuj książkę |autor r=Marian Ciszewski|tytuł = Powszechna Encyklopedia Filozofii| url = http://www.ptta.pl/pef/index.php?id=glowna&lang=pl| rozdział=Akademia Florencka|wydawca = Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu| miejsce = Lublin| rok = 2000| adres rozdziału = http://www.ptta.pl/pef/pdf/a/akademiaflorencka.pdf| | tom = 1 |tytuł tomu = A-B| data dostępu = 24.08.2013}}
* {{cytuj książkę |autor r=Paul Oskar Kristellen|rozdział=Florentine Academy|inni=Donald M. Borchert (ed.)|tytuł=Encyclopedia of Philosophy|wydawca=Thomson Gale|rok= 2006|strony=671-672|isbn =0-02-866072-2}}
 
[[Kategoria:Instytucje filozoficzne]]
[[Kategoria:Filozofia nowożytna]]