Alkohole: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot informuje, że ru:Спирты jest artykułem na medal; zmiany kosmetyczne
→‎Metody otrzymywania alkoholi: drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 37:
 
== Metody otrzymywania alkoholi ==
Wybrane metody otrzymywania alkoholi<ref name = MorrisonBoyd>{{Cytuj książkę | nazwisko=Morrison | imię=Robert T.| nazwisko2=Boyd| imię2=Robert N. | tytuł=Chemia organiczna| data=1985 | wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] | miejsce=Warszawa | isbn= 83-01-04166-8| tom = 1|strony= 238–239 (hydratacja), 585 (hydroliza), 592–597 (r. Grignarda), 694–695 (red. kwasów), 722–723 (red. aldehydów i ketonów), 779 (red. estrów)}}</ref>:
* hydroliza [[Halogenki alkilowe|halogenków alkilów]]
* hydratacja [[Alkeny|alkenów]] (zachodzi w środowisku kwaśnym), na przykład:
:[[eten|CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub>]] + H<sub>2</sub>O <sup>__<u>H<sup>+</sup></u>_͕</sup> [[propanol|CH<sub>3</sub>−CH<sub>2</sub>−OH]]
 
* hydroliza [[Halogenki alkilowe|halogenków alkilów]]
<math>\rm CH_2{=}CH_2 + H_2O \ \overset{H^+}{\longrightarrow}\ CH_3{-}CH_2{-}OH </math>
* [[reakcja Grignarda]]
* redukcja:
*:* [[Kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]], zwłaszcza [[wyższe kwasy karboksylowe|wyższych kwasów tłuszczowych]], łatwo dostępnych (powstają alkohole I-rzędowe)
*:* [[Aldehydy|aldehydów]] (tylkopowstają alkohole I-rzędowe), na przykładnp.:
 
::[[aldehyd octowy|CH<sub>3</sub>−CHO]] + [[wodór|H<sub>2</sub>]] <sup>__<u>[[katalizator|kat.]]</u>_͕</sup> CH<sub>3</sub>−CH<sub>2</sub>−OH
<math>\rm CH_3{-}CHO + H_2 \to CH_3{-}CH_2{-}OH</math>
*:* [[Ketony|ketonów]] (tylkopowstają alkohole II-rzędowe), np.:
::[[aceton|(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>C=O]] + H<sub>2</sub> <sup>__<u>kat.</u>_͕</sup> [[izopropanol|(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>CHOH]]
** [[Kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]], zwłaszcza wyższych kwasów tłuszczowych, łatwo dostępnych
:*[[estry|estrów]] (powstają alkohole I-rzędowe)
Do redukcji używa się między innymi [[Tetrahydroglinian litu|glinowodorku litu]] i [[borowodorek sodu|borowodorku sodu]].
:[[Uwodornianie|Hydrogenację]] katalityczną prowadzi się wobec katalizatorów [[nikiel|niklowych]], [[platyna|platynowych]] lub [[pallad]]owych. Redukcję można też prowadzić wobec np. [[Tetrahydroglinian litu|glinowodorku litu]] lub [[borowodorek sodu|borowodorku sodu]].
* metody selektywne (są to metody swoiste dla poszczególnych alkoholi)
 
== Właściwości chemiczne alkoholi ==