Funt szterling: Różnice pomiędzy wersjami

| nazwa = Funt szterling

| grafika =

| szerokość = 200px

| opis =

| ISO = GBP

| kraj = {{Państwo|GBR}}

* {{Państwo|FLK}} <br />(wraz z [[Funt falklandzki|funtem falklandzkim]])

* {{Państwo|GIB}} <br />(wraz z [[Funt gibraltarski|funtem gibraltarskim]])

* {{Państwo|GGY}} <br />(wraz z [[Funt Guernsey|funtem Guernsey]])

* {{Państwo|IMN}} <br />(wraz z [[Funt manx|funtem manx]])

* {{Państwo|JEY}} <br />(wraz z [[Funt Jersey|funtem Jersey]])

* {{Państwo|SHN}} <br />(wraz z [[Funt Świętej Heleny|funtem Świętej Heleny]])

| inflacja = 2,8% w [[2012]]<ref>{{cytuj stronę| url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2092.html | tytuł = Inflacja według CIA | data dostępu = 13 sierpnia 2013| autor = | opublikowany = | data = | język = en}}</ref>

| podział = 1 '''funt szterling''' £ = 100 [[pens]]ów p

| symbol = £ -– '''funt szterling'''<br />p -– [[pens]]

| monety = 1p1 p, 2p2 p, 5p5 p, 10p10 p, 20p20 p, 50p50 p, £1 £, £2 - £ – często używane<br />5 £5 - – rzadko używane.

| banknoty = 5 £5, £10 £, £20 - £ – często używane<br />£1 £, £50 £, 100 £100 - – rzadko używane (1 £1 tylko wna Channel[[Wyspy IslandsNormandzkie|Wyspach Normandzkich]], £100 £ tylko w [[Szkocja|Szkocji]] i [[Irlandia Północna|Irlandii Północnej]])

| bank = [[Bank of England]]

| mennica = [[Royal Mint]]

'''Funt szterling''' ([[Język angielski|ang.]] ''pound sterling'',  £), nieoficjalna nazwa '''funt brytyjski''', symbolkod międzynarodowy '''GBP''' –— oficjalna [[Waluta|jednostka monetarna]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]].

1 funt dzieli się na 100 [[pens]]ów. W obiegu znajdują się [[moneta|monety]] o [[nominał]]ach: 1p1 p, 2p2 p, 5p5 p, 10p10 p, 20p20 p, 50p50 p, £1 £, 2 £2; oraz banknoty: £1 £ (tylko na [[Wyspy Normandzkie|Wyspach Normandzkich]]), £5 £, £10 £, £20 £, £50 £, £100 £ (tylko w [[Szkocja|Szkocji]] i [[Irlandia Północna|Irlandii Północnej]]).

Funt szterling jest często oznaczany symbolem £ (rzadko L). Symbol jest pisaną w starym stylu wielką literą L, przekreśloną poziomo dla podkreślenia, że jest to skrót. Skrót pochodzi od [[łacina|łacińskiego]] słowa ''libra'' oznaczającego zarówno wagę, jak i jednostkę masy – [[Funt (masa)|funt]]. Z tej przyczyny nazwa waluty jest często tłumaczona na języki obce i szczególnie w językach romańskich może to powodować nieporozumienia, np.: w [[język hiszpański|hiszpańskim]] i [[język portugalski|portugalskim]] ''libra'', [[język rumuński|rumuńskim]] ''lira'', [[język francuski|francuskim]] ''livre''.

W celu odróżnienia jednostki pieniężnej od jednostki wagi dodano słowo [[szterling]], co w przypadku srebra można przetłumaczyć z angielskiego jako "wysokiej„wysokiej próby"próby”. Pierwotnie szterlingiem nazywano srebrną monetę jednopensową ważącą 1,555 [[gram]]a co stanowiło 1/240 funta trojańskiego (aptekarskiego). Z czasem, gdy z utratą siły nabywczej waluty pens był wypierany w powszechnym użyciu przez funta, nazwa ta zaczęła oznaczać funta.

'''Funt szterling''' dzieli się na 100 [[pens]]ów, którego symbolem jest „p” i tak często jest określany w mowie potocznej w języku angielskim.

Do [[15 lutego]] [[1971]] funt dzielił się na 240 pensów (skrótowo zapisywanych "d"„d” od słowa [[denar]]), bądź na 20  [[Szyling brytyjski|szylingów]] ("l"„l“, bądź "s"„s“ od [[solid]]). [[Pens]] po przejściu na system dziesiątkowy w 1971 z racji różnicy wartości był początkowo nazywany nowym pensem.

Szterling został wprowadzony do obiegu przez angielskiego króla [[Henryk II Plantagenet|Henryka II]] w [[1158]] i był wymienialny na [[srebro]]. W [[1816]] zmieniono wymienialność funta ze srebra na [[złoto]] i utrzymywano ją do [[1914]]. W tym czasie kurs funta utrzymywał się na poziomie około 4,9  [[Dolar amerykański|USD$]] za 1 £. W roku [[1926]] powrócono do wymienialności na złoto, jednak w tym czasie w obiegu nie były już używane złote monety, a banknoty, które można było wymieniać na sztaby złota. [[System waluty sztabowo-złotej]] został ostatecznie porzucony [[21 września]] [[1931]] podczas wielkiego kryzysu. Po wycofaniu się z [[system waluty złotej|systemu waluty złotej]] funt został zdewaluowany o 20%. Funt stał się całkowicie wymienialny w [[1946]], co było warunkiem udzielenia 3,75 miliarda USDdolarów pożyczki przez [[Stany Zjednoczone|USA]]. Po wycofaniu się z powiązania funta ze złotem próbowano ustabilizować kurs waluty poprzez związanie wartości funta z innymi walutami począwszy od amerykańskiego dolara. Jednak próby były nieudane co pociągnęło za sobą 30% dewaluację w [[1949]].

W [[1988]] rząd [[Margaret Thatcher]] zdecydowała się związać funta z [[marka niemiecka|marką niemiecką]], a w [[1990]] włączono go do systemu [[Mechanizm Kursów Walutowych|ERM]] z kursem do niemieckiej marki na poziomie około 2,90 DEM/GBPmarki za funt. Już w [[1992]] funt został zmuszony do opuszczenia systemu po tzw. ''[[Czarna środa|Czarnej środzieŚrodzie]]'' ([[16 września]]) kiedy to grupa spekulantów z [[George Soros|George'em Sorosem]] na czele przeprowadziła spekulacyjny atak na funta, który Sorosowi przyniósł zysk przeszło miliarda dolarów, a funtowi spadek wartości o 25% w ciągu kilku dni.