Pierwsze czitaliszte pojawiło się w bułgarskim mieście [[Swisztow]] w roku [[1856]]<ref name="first-chitalishte">{{Cytuj stronę | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/84090/Bulgaria/42730/Ottoman-administration#42733 | tytuł = Ottoman administration (Spread of education) | opublikowany = britannica.com | język = en | data dostępu = 2014-10-27}}</ref>.
Mimo pierwotnej funkcji instytucji, „czytelnie”, stopniowo ewoluowały, których rola w edukacji, jak i działalności dobroczynnej stała się z czasem najważniejsza<ref name="important-function">{{Cytuj książkę | autor = Roland Brake, Ulrich Deller | tytuł = Community Development: A European Challenge | wydawca = Barbara Budrich Publishers | miejsce = Leverkusen | data = 2008 | strony = 36 | isbn = 978-3-86649-205-9 | data dostępu = 2014-10-27 | url = http://books.google.pl/books?id=IPkiOZ1exFQC&pg=PA36&lpg=PA36&dq=The+first+Chitalishta+appeared+in+the+1850s+as+%22reading+houses%22+but+their+role+gradually+evolved+and+they+assumed+additional+responsibilities,+with+education+and+charity+being+the+most+important+ones&source=bl&ots=GFNncJirG8&sig=oPHxxFvyFXlP1jtdKBrqafvG-xU&hl=pl&sa=X&ei=v4BOVKHWPIedPfOFgIAN&ved=0CCIQ6AEwAA#v=onepage&q=The%20first%20Chitalishta%20appeared%20in%20the%201850s%20as%20%22reading%20houses%22%20but%20their%20role%20gradually%20evolved%20and%20they%20assumed%20additional%20responsibilities%2C%20with%20education%20and%20charity%20being%20the%20most%20important%20ones&f=false}}</ref>. W [[XIX wiek|XIX]] i na początku [[XX wiek]]u czitaliszta miały decydujący wpływ na utrzymanie, a także rozwój kultury Bułgarii. Placówki odgrywały niebagatelną rolę podczas [[Bułgarskie odrodzenie narodowe|bułgarskiego odrodzenia narodowego]]. Pierwsze filie instytucji tego typu powstały w latach [[Lata 50. XIX wieku|50.]] XIX wieku, pod koniec [[Imperium osmańskie|panowania imperium osmańskiego]]. Placówka „Nadeżda” znajdująca się na terenie miasta [[Wielkie Tyrnowo]], była pierwszą, którą wyposażono w [[kino|salę kinową]]<ref name="first-cinema-in-chitalishte">{{Cytuj stronę | url = http://www.chitalishte.bg/pageview.php?chitid=394&set_language=2 | tytuł = Chitalishte over the years | opublikowany = chitalishte.bg | język = en | data dostępu = 2014-10-27}}</ref>. W latach późniejszych czitaliszta prowadząc wszechstronną działalność, stały się ważnym elementem życia we wioskach i mniejszych miastach. Obecnie bułgarskie domy kultury nie są już tak popularne, a zakres ich działalności się zawęził, głównie z powodów [[finanse|finansowych]]. W ostatnich latach poprzez modernizację instytucji, budynki czitalisztów przekształciły się w miejsca wydarzeń publicznych.
W kwietniu 2014 roku liczba zarejestrowanych czitaliszt w Bułgarii wynosiła 3578<ref>{{Cytuj stronę | url = http://chitalishta.com/index.php?act=regions | tytuł = Регистър на народните читалища | opublikowany = chitalishta.com | język = bg | data dostępu = 2014-10-27}}</ref>.
