Gdańska Fabryka Wagonów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Therud (dyskusja | edycje)
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne
D kuba (dyskusja | edycje)
→‎Historia: zatrudnienie nie wzrastało systematycznie, dr. red.
Linia 33:
 
== Historia ==
Przedsiębiorstwo zostało założone w 1898 z kapitału Niemieckich Zakładów Stalowych (''Deutsche Stahlwerke GmbH'') z siedzibą w [[Essen]], działalność rozpoczęło 10 października 1899. Początkowo produkowano ok. 600 wagonów towarowych i 80 pasażerskich III i IV klasy (o nadwoziu drewnianym). Zatrudnienie wzrastało (w 1899 było 150 pracowników, w 1906 – 533, w 1910 – 430), równieżrosła systematycznie rosłatakże produkcja. Od 1925 produkowano tramwaje (wagony silnikowe i doczepne) dla Gdańska, od 1928 dla [[Warszawa|Warszawy]] (pierwsza partia w 1929 - 26 pojazdów, w 1930 - 21, ostatnia dostawa 20 wozów miała miejsce w 1939). W pierwszych latach wojny tramwaje z Gdańska (''typ K'') sprzedawano też do [[Berlin]]a<ref>{{cytuj stronę | url =http://mkm101.republika.pl/twk.html | tytuł =Tramwaje Warszawskie - wagony typu K | data = | autor = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 20 lipca 2015}}</ref>. W latach 1942-43 produkowano trolejbusy na podwoziach [[Henschel]] z silnikami [[AEG]]. W 1943 10 pierwszych trolejbusów (w związku z ograniczeniami materiałowymi spowodowanymi wojną pierwotnie planowanych do użycia na gdańskich liniach, w miejsce droższych w eksploatacji tramwajów) stało się zaczątkiem [[Trolejbusy w Gdyni|komunikacji trolejbusowej w Gdyni]]<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Historia-Gdanska-tramwajami-pisana-n57669.html| tytuł =Historia Gdańska tramwajami pisana | data = | autor = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 20 lipca 2015}}</ref>. Trolejbusy te miały numery od 201 do 210 i były wyposażone w przyczepy pasażerskie, również wyprodukowane w gdańskiej fabryce<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.zkmgdynia.pl/?mod=3.%20O%20ZKM%20-%201939-1945%20Historia%20gdy%C5%84skiej%20komunikacji%20miejskiej&lang=pl| tytuł =
Historia gdyńskiej komunikacji miejskiej 1939-1945 | data = | autor = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 20 lipca 2015}}</ref>.
 
W latach 1944-45 produkowano na zlecenie [[Kriegsmarine]] ścigacze (dł. 34,9 m, silniki 7500 [[Koń mechaniczny|KM]], wyporność ok. 100 ton, prędkość maksymalna 42 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzły]]). Zwodowano 8 jednostek, planowano dalsze 90. Wytwarzano teżtutaj tutakże bezzałogowe, zdalnie sterowane łodzie wypełnione materiałami wybuchowymi, ([[Sprengboot]]).
 
W latach 1942-45 przy ul. Twardej (''Schellmuhler Wiesendamm'') czynny był obóz pracy przymusowej (''Waggonfabrik-Lager''), w którym znajdowało się ok. 200 polskich robotników<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.eksploracja.eu/obozy-pracy-stalagi-w-gdansku-1939-1945/| tytuł =Obozy pracy, Stalagi w Gdańsku 1939-1945 | data = | autor = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 20 lipca 2015}}</ref>. W czerwcu 1945 na miejscu fabryki powołano do działania Stocznię nr 3 (obecnie Stocznia Północna)<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=GDA%C5%83SKA_FABRYKA_WAGON%C3%93W | tytuł =Gdańska Fabryka Wagonów | data = | autor = | praca = | opublikowany = | język = | data dostępu = 20 lipca 2015}}</ref>.