Twerecz (miejscowość): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 29:
Położone w [[okręg uciański|okręgu uciańskim]] w [[Rejon ignaliński|rejonie ignalińskim]], siedziba [[starostwo Twerecz|starostwa Twerecz]], 33 km na wschód od [[Ignalino|Ignaliny]], 272 mieszkańców (2001).
 
W TwereczuTwereczy znajduje się przejście graniczne z [[Białoruś|Białorusią]]. Granica między państwami przebiega [[Dzisna (rzeka)|rzeką Dzisną]]. Znajduje się tu kościół katolicki, filia szkoły podstawowej i poczta.
 
== Historia ==
Źródła historyczne podają datę 21 lipca 1501 roku podpisania aktu fundacyjnego przez możnowładców Wieszgailos, a 24 lipca, osiedlenia w TwereczuTwereczy [[Kanonicykanoników Regularnibiałych od Pokutybraci [[Augustianie|Kanoników regularnychaugustianów]], zwanych "białymi augustianami"<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Encyklopedia staropolska/Kanonicy regularni - Wikiźródła, teksty i materiały źródłowe|url = https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklopedia_staropolska/Kanonicy_regularni|opublikowany = pl.wikisource.org|data dostępu = 2015-09-23}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|tytuł = HM - Portal wiedzy|url = http://pw.kasaty.pl/klasztor/Monastery/1089.html|opublikowany = pw.kasaty.pl|data dostępu = 2015-09-23}}</ref>. W latach 1501-1832 w TwereczuTwereczy działał klasztor augustianów. W 1501 roku zbudowano murowany kościół pod wezwaniem Trójcy Świętej. W 1622 roku [[Piotr Pac]] nadał kościołowi folwark, a 1662 roku wojewoda trocki [[Mikołaj Stefan Pac]] zbudował nowy murowany kościół oraz klasztor. W 1832 roku skasowano klasztor Kanoników regularnych.
 
W 1852 zbudowano nowy, drewniany kościół, na miejsce starego pochodzącego z 1501 roku. W 1905 roku ks. Antanas Slapšys-Slapšinskas rozpoczął budowę nowego, murowanego kościoła, prace nad którym zakończono około roku 1925.
 
W 1781 roku w TwereczuTwereczy działała szkoła, którą z czasem przekształcono w działającą do dziś w Wielkiej Wsi (Didžiasalis)<ref>[http://pl.welcometo.lt/miasto/wielka-wies-didziasalis.html Strona Didžiasalis]</ref> szkołę średnią. W 1892 roku Twerecz była miasteczkiem rządowym w [[Powiat święciański|powiecie święciańskim]], w 3 okręgu polskim, w gminie i okręgu wiejskim Twerecz. Gmina składała się z czterech wiejskich starostw. Obejmowała 6020 mieszkańców. Urząd Gminy znajdował się we wsi [[Popówka (Litwa)|Popówka]]. W TwereczuTwereczy działała szkoła ludowa.
 
W TwereczuTwereczy do dziś zachowały się umocnienia obronne z czasów I wojny światowej.
 
W okresie międzywojennym miejscowość wraz z [[Litwa Środkowa|Litwą Środkową]] została włączona do Polski i była siedzibą [[Gmina Twerecz|gminy Twerecz]] w [[powiat święciański|powiecie święciańskim]]. W 1939 została zajęta przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] i włączona do białoruskiej [[BSRR]], a w 1940 do litewskiej [[LSRR]].
Linia 45:
 
== Dialekt ==
W TwereczuTwereczy występuje gwara wschodnich, wileńskich górali. W latach 1932 roku została ona opisana przez prof. [[Jan Otrębski|Jana Otrębskiego]] z Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, w książce "Wschodniolitewskie narzecze twereckie". Jest to jeden z najlepszych opisów litewskich dialektów.
== Osoby urodzone w Twereczu ==