Reszel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Zabytki: drobne techniczne
Linia 77:
[[Plik:Reszel Ratusz 002.jpg|thumb|210px|[[Ratusz w Reszlu|Ratusz]], ''(XIX w.)'']]
* [[Zamek w Reszlu|'''Zamek biskupów warmińskich''']] - zbudowany w latach [[1350]]-[[1401]], na planie kwadratu, z dziedzińcem wewnętrznym i krużgankami. Część mieszkalna znajdowała się w skrzydłach południowym i wschodnim, pozostałe boki zamykał mur kurtynowy. W narożniku północno-zachodnim znajduje się [[wieża]] obecnie nakryta dachem, wcześniej zwieńczona była [[blanki|blankami]]. Wieża [[Brama|bramna]] z zachowanymi do dzisiaj prowadnicami [[Brona (budownictwo)|bron]] znajduje się w zachodniej części zamku. Drewnianą strażnicę krzyżacką wzniesiono już około [[1241]] r.<ref>{{Cytuj stronę |imię = |nazwisko = |autor = |autor2 = |url = http://www.dziennikpolski24.pl:8080/Artykul.100+M531b58c9dd3.0.html |tytuł = "Ostatnia czarownica Europy"|praca = |opublikowany = Dziennik Polski |strony = |strona = |data = 25 kwietnia 2009 |data dostępu = 7 maja 2009 | język =pl}}</ref>.Przebudowa przeprowadzona w latach [[1505]]-[[1530]] dostosowała umocnienia zamku do broni palnej. Wzniesiono dodatkowy mur obronny z [[basteja]]mi od strony północnej i zachodniej. Umocnienia zamku połączono z umocnieniami miasta. W [[1648]] i [[1704]] zamek został dwukrotnie splądrowany przez wojska szwedzkie. Rozebrano też w tym czasie część murów obronnych. Po I rozbiorze Polski został zamieniony na więzienie. Dwa pożary w pierwszych latach [[XIX wiek|XIX]] w. spowodowały zniszczenia m.in. wieży głównej. Obiekt został opuszczony na kilkanaście lat. W [[1822]] przekazano go gminie ewangelickiej, która poczyniła w min kolejne prace remontowe. Przebudowano skrzydło południowe na zbór, zmieniono elewacje m.in. dobudowano szczyt z sygnaturką. Rozebrano krużganki a w skrzydle wschodnim umieszczono szkołę. W [[1931]] dokonano odbudowy wież zamkowych, w salach utworzono muzeum. Gruntowny remont został przeprowadzony w latach [[1976]]-[[1985]]. Obecnie w zamku znajduje się hotel, a miejscu dawnej kaplicy ewangelickiej powstała w latach osiemdziesiątych galeria sztuki współczesnej.
* '''[[Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Reszlu|Kościół farny pw. św. Piotra i Pawła]]''' - budowę rozpoczęto w [[1348]] (lub po 1360<ref>Rzempołuch A., 1993. Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich. Agencja Wyd. "Remix", Olsztyn</ref>), wzmiankowany w dokumentach w 1402 początkowo była to trójnawowa hala bez prezbiterium, z okazała wieżą od strony zachodniej oraz zakrystia i kruchtą od strony północnej. Kościół uległ znacznemu zniszczeniu w pożarze z 1774. Kolejny pożar zniszczył odbudowany kościół w [[1806]] - spłonęły m.in. obrazy. Kolejna odbudowę poprowadzono pod nadzorem miejscowego architekta - Joachima Sadrozińskiego, który zaprojektował także nowy hełm wieży z latarnią (1837). Wnętrze ponownie wyposażono w latach 1822-1843. Wykonawcami sprzętów byli miejscowi rzemieślnicy: Wilhelm i Karol Ludwig Biereichelowie. W ołtarzu główny znajduje sie obraz patronów kościoła, autorstwa Antoniego Jana Blanka (1785-1844), który był profesorem sztuk pięknych na Uniwersytecie Warszawskim, a pochodził z Warmii. Do 1945 w kościelnym skarbcu przechowywano kilka wartościowych, gotyckich sprzętów liturgicznych, w tym krzyż relikwiarzowy z ok. 1400, relikwiarz św. Piotra z XVI w., kielich ufundowany przez biskupa Łukasza Watzenrode z ok. 1500. W kościele jest możliwość wejścia na zabytkową wieżę widokową o wysokości 51,2 metra<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.reszel.pl/KosciOl_XIV_wieku_oraz_wieza_widokowa,31,15.html | tytuł = Reszel - Inne zabytki Reszla: Kościół z XIV wieku oraz wieża widokowa | data dostępu = 2013-02-05}}</ref>. Można w niej zobaczyć zabytkowy mechanizm zegara (1913) oraz dzwony kościelne.
* '''[[Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Reszlu|Cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego]]''' z [[XVIII wiek|XVIII]] w. (do zmiany tytułu w 1963 – kościół pw. św. Krzyża, zwany także gimnazjalnym)
* '''Gotyckie mosty''' (murowane z cegły) nad Sajną: Rybacki XIV w. (przy nim była miejska Brama Rybacka), Niski oraz trzeci most z XIV w. (w znacznej części obsypany ziemią, który przechodził przez zasypaną fosę biegnącą niegdyś po zachodniej stronie starego miasta.Most ten chroniła Brama Wysoka)