Hamlet polski. Portret Aleksandra Wielopolskiego: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Andrzei111 (dyskusja | edycje) |
źródełka, drobne merytoryczne, #Europeana280 i CEE Spring 2016 za jednym zamachem |
||
Linia 10:
| muzeum=Muzeum Narodowe w Warszawie
}}
'''Hamlet polski. Portret Aleksandra Wielopolskiego''' – obraz olejny [[Jacek Malczewski|Jacka Malczewskiego]] z [[1903 w sztukach plastycznych|1903]], przedstawiający w sposób alegoryczny wnuka [[Aleksander Wielopolski|Aleksandra Wielopolskiego]] i dwie różne wizje losów narodu polskiego<ref name="Kudelska">{{cytuj książkę | tytuł = Dukt pisma i pędzla. Biografia intelektualna Jacka Malczewskiego | autor = Dorota Kudelska | data = Lublin, 2008 | strony = 731 | język = pl | data dostępu = 2013-03-12}}</ref>. Obecnie (2012) w zbiorach [[Muzeum Narodowe w Warszawie|Muzeum Narodowego w Warszawie]] (nr inw. MP 369 MNW, dawny 46830)<ref name=":0">{{Cytuj|autor=Agnieszka Morawińska|tytuł=Symbolizm w malarstwie polskim: 1890-1914|data=1997|data dostępu=2016-05-12|isbn=9788321335247|wydawca=Arkady|s=60|url=https://books.google.com/books?id=qcguAQAAIAAJ|język=pl}}</ref>.
== Opis obrazu i interpretacja ==
Namalowany w 1903 r. obraz jest jednym z najbardziej znanych dzieł Malczewskiego. Przedstawia Aleksandra Wielopolskiego, wnuka margrabiego [[Aleksander Wielopolski|Aleksandra Wielopolskiego]], polskiego polityka, członka rządu [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] na początku lat 60. XIX w., który starał się lawirować między interesami zaborcy i ludności polskiej.
W centrum obrazu znajduje się młody mężczyzna. W zamyśleniu obrywa płatki margerytki, jednocześnie osłaniając kwiat dłonią<ref name=":0" />. Mężczyzna jest wyizolowany od otoczenia, samotny. Ubrany jest w pasiasty strój, w zielonym kolorze (pierwotnie miał na sobie czarno-biały strój [[Arlekin]]<nowiki/>a, jednak w ostatecznej wersji obrazu strój został przemalowany); w pasie ma ładownicę, w której zamiast nabojów znajdują się tubki farby<ref name=":0" />.
Obraz Malczewskiego ma wymiar [[symbolizm|symboliczny]] i [[patriotyzm|patriotyczny]], może być odczytywany na kilka sposobów. Kobiety umieszczone po dwóch stronach obrazu są [[alegoria|alegorią]] dwóch różnych wizji losów ojczyzny. Znajdująca się po prawej stronie starsza kobieta z siwymi włosami, odziana jest w ciemne szaty, ręce skute ma kajdanami, a jej twarz przybiera wyraz przygnębienia, zwątpienia i świadomości swojej sytuacji. Uosabia ona Polskę zniewoloną, doświadczoną przez los, pozostającą pod jarzmem innych i niemogącą się spod niego wyzwolić. Po lewej stronie znajduje się młoda dziewczyna, półnaga, ukazana w chwili zrywania okowów. Jest ona pełna energii, a jej twarz ma wyraz niezwykle ekspresywny. Symbolizuje "młodą Polskę" – zdolną do czynu, działania i będącą w stanie wyzwolić się z długotrwałej niewoli.▼
▲
Obraz można interpretować jako zapytanie o wybór odpowiedniej drogi i przyszłe losy ojczyzny, wchodzącej w [[Fin de siècle|nowe stulecie]]. Dylemat ten w jasny sposób nawiązuje do [[Hamlet (postać)|tytułowej postaci]] ''[[Hamlet]]a'', dramatu [[William Szekspir|Williama Szekspira]] i jego życiowego wyboru, co zostało podkreślone w tytule dzieła. Wnuk Aleksandra Wielopolskiego stanowi przykład osoby dokonującej trudnego i niosącego za sobą konsekwencje wyboru, wynikającego z konieczności zaakceptowania lub odrzucenia postawy życiowej jego dziadka. Artysta nie opowiada się za żadnym rozwiązaniem. Postać mężczyzny jest zamyślona, pogrążona w melancholii, a jego niezdecydowanie podkreśla jeszcze bardziej kwiat w dłoni i pas na ciele. Malczewski pozostawia odbiorcę bez odpowiedzi. Dzieło stanowi wyraz jego troski o przyszłe losy Polski.
| |||