Edith Wilson: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Życiorys: drobne techniczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 21:
== Życiorys ==
Urodziła się 15 października 1872 r. w Wytheville, jej ojciec był sędzią<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł=Edith Wilson Biography :: National First Ladies' Library|czasopismo=www.firstladies.org|data dostępu=2016-10-29|opublikowany=www.firstladies.org|url=http://www.firstladies.org/biographies/firstladies.aspx?biography=29}}</ref>
Wdowa wynajęła menadżera do zarządzania sklepem, ta działalność przynosiła jej przez kolejne lata znaczny dochód. Dzięki zyskom ze sklepu stała się szybko postacią powszechnie znaną w mieście stołecznym. W tym okresie często podróżowała z siostrą i przyjaciółką Alice Gordon do Europy. O rękę Alice Gordon starał się w tym czasie Gary Grayson, który był lekarzem prezydenta Wilsona. To za jego sprawą Edith zaczęła bywać w [[Biały Dom|Białym Domu]] i w marcu 1915 r. poznała Wilsona, który od niedawna był wdowcem<ref name=":3" />.
Gdy prezydent Wilson 2 października 1919 r. doznał rozległego wylewu krwi do mózu, po który miał sparaliżowaną lewą stronę ciała, Edith zataiła fakt choroby męża, utrzymując iż jest on tylko przemęczony. W czasie jego choroby i związanej z nią siedmiomiesięcznej nieobecności uczestniczyła w posiedzeniach rządu i przejmowała dokumenty adresowane do prezydenta. Nieobecność prezydenta zrodziła liczne plotki o jego rzekomej śmierci<ref name>{{Cytuj odcinek |tytuł=Jak Edith Wilson została pierwszą kobietą - prezydentem Ameryki? {{!}} Ale Historia odc. 158 |url=https://www.youtube.com/watch?v=uUyy6_u2ifU&list=TLAjFl99Mja5MyMTA5MjAxNg |autorzy=AleHistoria |data dostępu=2016-09-21}}</ref>.▼
Pierwszy raz Wilson oświadczył się jej na początku maja 1915 r., jednak Edith nie zgodziła się na ślub, choć chciała kontynuować znajomość. Po zatopieniu ''[[RMS Lusitania|Lusitanii]]'' w USA rozpoczęła się intensywna debata na temat tego, czy przystępować do [[I wojna światowa|wojny]]. Wilson włączył wówczas Edith do nieoficjalnego grona doradców i prowadził z nią długie rozmowy dotyczące kierunków prowadzenia polityki. To zaangażowanie w sprawy państwowe zacieśniło więź między nimi i przez całe lato 1915 r. Wilson używał spraw państwowych jako sposobu na przekonanie Edith do małżeństwa, w tym celu dzielił się z nią dokumentami państwowymi. W efekcie 29 czerwca Edith przyjęła oświadczyny<ref name=":3" />.
Po zakończeniu kadencji męża opiekowała się nim do jego śmierci w 1924 roku. Resztę życia poświęciła na troskę o spuściznę po mężu, decydowała także o udostępnianiu pozostałych po nim dokumentów, jako że wówczas tego typu zbiory nie były jeszcze uważane za własność publiczną. Sprawowała także bezpośredni nadzór nad produkcją filmu ''Wilson'' z 1944 roku<ref name=":0" />.▼
Większość doradców odradzała Wilsonowi ponowny ślub, w szczególności zaś zawieranie go tuż przed [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1916 roku|zbliżającymi się wyborami]], jednak ostatecznie 6 października Wilson osobiście spisał oświadczenie dla prasy, w którym informował o zaręczynach i planowanym ślubie oraz jednocześnie ogłosił swoje poparcie dla kwestii przyznania kobietom praw wyborczych<ref name=":3" />. [[19 grudnia]] [[1915]] r. poślubiła Wilsona<ref name=":0" />, sama uroczystość ślubna odbyła się w kameralnym gronie w jej domu w Waszyngtonie<ref name=":0" />.
W okresie międzywojennym kilkakrotnie podróżowała do Europy, angażując się w wydarzenia związane z Ligą Narodów. Chociaż odmawiała zaangażowania w bieżącą działalność Partii Demokratycznej, była postrzegana jako potencjalny kandydat na wiceprezydenta w czasie wyborów w 1928 r. Podczas tych wyborów jej aktywność ograniczyła się jednak do obecności na konwencji partyjnej i wygłoszenia przemówienia. W 1941 r. uczestniczyła jako gość w posiedzeniu Kongresu, na którym prezydent Franklin Roosevelt zwrócił się do parlamentu o wypowiedzenie wojny państwom Osi<ref name=":0" />.▼
▲Gdy prezydent Wilson 2 października 1919 r. doznał rozległego [[Udar mózgu|wylewu krwi do
Utrzymywała także bliskie kontakty z kolejnymi pierwszymi damami, przede wszystkim z Grace Coolidge, Eleanor Roosevelt i Mamie Eisenhower<ref name=":0" />.▼
W 1920 r. doradzała mężowi ubieganie się o nominację na trzecią kadencję prezydencką oraz stanowczo sprzeciwiała się przyznaniu nominacji [[William Gibbs McAdoo|Williamowi Gibbsowi McAdoo]], jednak ostatecznie kandydatem [[Partia Demokratyczna (USA)|Partii Demokratycznej]] został [[James M. Cox|James Cox]]<ref name=":3" />.
Po raz ostatni Edith Wilson pojawiła się publicznie [[20 stycznia]] [[1961]] na uroczystości zaprzysiężenia 35 [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta USA]] [[John Fitzgerald Kennedy|Johna F. Kennedy’ego]]<ref name=":0" />. [[28 grudnia]] [[1961]] – w dniu 105 rocznicy urodzin jej męża – miała otworzyć most jego imienia. W nocy z 27 na 28 grudnia zmarła (podczas snu) na [[serce]].▼
▲Po zakończeniu kadencji
▲W [[Okres międzywojenny|okresie międzywojennym]] kilkakrotnie podróżowała do Europy, angażując się w wydarzenia związane z [[Liga Narodów|Ligą Narodów]]. Chociaż odmawiała zaangażowania w bieżącą działalność Partii Demokratycznej, była postrzegana jako potencjalny kandydat na [[Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych|wiceprezydenta]] w czasie [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1928 roku|wyborów w 1928 r.]] Podczas tych wyborów jej aktywność ograniczyła się jednak do obecności na konwencji partyjnej i wygłoszenia przemówienia. W 1941 r. uczestniczyła jako gość w posiedzeniu Kongresu, na którym prezydent [[Franklin Delano Roosevelt|Franklin Roosevelt]] zwrócił się do parlamentu o wypowiedzenie wojny państwom Osi<ref name=":0" />.
▲Utrzymywała także bliskie kontakty z kolejnymi pierwszymi damami, przede wszystkim z [[Grace Coolidge]], [[Eleanor Roosevelt]] i [[Mamie Eisenhower]]<ref name=":0" />.
▲Po raz ostatni Edith Wilson pojawiła się publicznie [[20 stycznia]] [[1961]] r. na uroczystości zaprzysiężenia 35. [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta USA]] [[John Fitzgerald Kennedy|Johna F. Kennedy’ego]]<ref name=":0" />
== Odznaczenia ==
| |||