Józef Glemp: Różnice pomiędzy wersjami

 

=== Arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski ===

7 lipca 1981 papież [[Jan Paweł II]] mianował go arcybiskupem metropolitą warszawskim, a także arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim, co wiązało się z przyznaniem godności [[prymas Polski|prymasa Polski]]. Urzędy biskupie w obydwu archidiecezjach objął kanonicznie 9 lipca 1981. 13 września 1981 odbył ingres do archikatedry gnieźnieńskiej, natomiast 24 września 1981 do [[bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie|archikatedry warszawskiej]]. Jako prymas Polski objął funkcje opiekuna duszpasterstwa Polonii oraz ordynariusza Kościołów obrządku greckokatolickiego i ormiańskiego na terenie Polski{{r|nota biograficzna}}.

 

Ordynariuszem wiernych obrządku greckokatolickiego był do 1991, gdy powtórnie została ustanowiona [[greckokatolicka eparchia przemyska]]{{r|Warszawa żegna swego Pasterza}}. Urząd arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego sprawował do 25 marca 1992, kiedy to w wyniku [[Totus Tuus Poloniae populus|reorganizacji struktur Kościoła katolickiego w Polsce]] została rozwiązana [[unia personalna]] między [[archidiecezja gnieźnieńska|archidiecezją gnieźnieńską]] i [[archidiecezja warszawska|warszawską]]. Zachował jednak godność prymasa Polski jako kustosz relikwii św. Wojciecha. Nadal też pełnił funkcję [[ordynariat dla wiernych obrządków wschodnich w Polsce|ordynariusza wiernych obrządku wschodniego w Polsce]], pozbawionych ordynariusza własnego obrządku{{r|Zmarł kardynał Józef Glemp, Prymas Polski-senior}}.

Po powstaniu [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|NSZZ „Solidarność”]] prowadził politykę powściągliwego poparcia dla tej organizacji, dystansując się od podziemia i napięć związanych z jego działalnością. Poparł zakończoną niepowodzeniem próbę nakłonienia uwięzionych przywódców NSZZ „Solidarność” do emigracji. W okresie ostrych konfliktów społecznych podejmował się mediacji, uczestnicząc m.in. 4 listopada 1981 w spotkaniu generała [[Wojciech Jaruzelski|Wojciecha Jaruzelskiego]] z [[Lech Wałęsa|Lechem Wałęsą]]{{r|Leksykon historii Polski po II wojnie światowej 1944–1997}}. 13 grudnia 1981, w dniu wprowadzenia [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]], chcąc zapobiec otwartym walkom, w kazaniu wygłoszonym w [[kościół Matki Bożej Łaskawej w Warszawie|kościele Matki Bożej Łaskawej w Warszawie]] apelował o zachowanie spokoju. 17 grudnia 1981 powołał [[Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom]]. W końcu lat 80. poparł ideę [[Okrągły Stół (historia Polski)|Okrągłego Stołu]], mianując na przedstawicieli Kościoła przy nim [[Bronisław Dembowski|Bronisława Dembowskiego]] i [[Alojzy Orszulik|Alojzego Orszulika]]. Dzięki m.in. jego staraniom 17 maja 1989 została przyjęta ustawa o stosunkach między państwem a Kościołem, porządkująca obustronne relacje, a także umożliwiająca Kościołowi w Polsce pełną swobodę działania. Gdy kilka miesięcy później Polska i Stolica Apostolska ustanowiły pełne stosunki dyplomatyczne, dokonując wymiany przedstawicieli w osobach ambasadora i nuncjusza, utracił wszelkie uprawnienia należne oficjalnemu przedstawicielowi papieża w kraju. Przyczynił się do podpisania i ratyfikacji [[Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską (1993)|konkordatu]]. Wspierał przystąpienie Polski do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]{{r|Zmarł kardynał Józef Glemp, Prymas Polski-senior}}.

 

20 maja 2000, w roku [[Wielki Jubileusz Roku 2000|Wielkiego Jubileuszu]], w imieniu Kościoła w Polsce dokonał publicznego rachunku sumienia, przepraszając m.in. za [[kolaboracja|kolaborację]] niektórych księży w okresie PRL, życie duchownych ponad stan i uleganie nałogom oraz tolerowanie przejawów [[antysemityzm]]u. Osobiście wyraził skruchę, że mimo podejmowanych wysiłków nie zdołał ocalić życia księdza [[Jerzy Popiełuszko|Jerzego Popiełuszki]]{{r|Zmarł kardynał Józef Glemp, Prymas Polski-senior}}.

 

Jako arcybiskup warszawski erygował 119 parafii i konsekrował 61 nowo wybudowanych kościołów. Uczestniczył w 19 procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych. W grudniu 1989 reaktywował [[Caritas (organizacja)|Caritas]] archidiecezjalną. Przyczynił się do utworzenia [[Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie|Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie]] i przekształcenia Akademii Teologii Katolickiej w [[Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie|Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego]]{{r|Posługa Prymasa Glempa w archidiecezji warszawskiej}}. Z racji sprawowania urzędu arcybiskupa metropolity warszawskiego był wielkim kanclerzem tych uczelni{{r|Senat UKSW pożegnał swego wielkiego kanclerza, kard. Glempa}}{{r|nota biograficzna}}{{r|Nowy Wielki Kanclerz Papieskiego Wydziału Teologicznego}}. Za jego pontyfikatu powstały w archidiecezji nowe ruchy katolickie. W 1990 erygował Archidiecezjalne Seminarium Misyjne Redemptoris Mater, prowadzone przez [[Droga Neokatechumenalna|Drogę Neokatechumenalną]]. Zainicjował powrót do idei budowy [[Świątynia Opatrzności Bożej w Warszawie|Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie]], mającej stanowić wotum narodu polskiego za uchwalenie [[Konstytucja 3 maja|Konstytucji 3 maja]], odzyskanie wolności w 1918 i jej wywalczenie w 1989, a także za pontyfikat Jana Pawła II{{r|Posługa Prymasa Glempa w archidiecezji warszawskiej}}.