Zarządzanie projektami: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zmiju2 (dyskusja | edycje)
→‎Podejścia: pisało o trzech podejściach, a wymieniono tylko dwa, więc uzupełniłem
WP:SK+ToS+Bn+mSI, drobne redakcyjne, drobne techniczne, drobne merytoryczne
Linia 3:
Najprościej można powiedzieć, że zarządzanie projektem to dziedzina zajmująca się efektywnym osiąganiem celów projektów przy jednoczesnej neutralizacji wpływu istniejących ograniczeń i ryzyka, jak również jest dziedziną zajmującą się budowaniem motywacji zespołu projektowego i właściwą komunikacją pomiędzy uczestnikami projektu.
 
Można też powiedzieć, iż jedną ze składowych zarządzania projektem jest praktyczna wiedza o eliminowaniu ryzyka porażki na poziomie całego cyklu życia projektu. Ryzyko w projekcie bierze się głównie z niemożliwości wyeliminowania niepewności związanej z przyszłymi wydarzeniami na każdym etapie [[projekt (zarządzanie)|projektu]] wynikającej z dynamiki komunikacji pomiędzy uczestnikami, zmiennej wydajności zespołów projektowych, błędnego planowania oraz czynników otoczenia zewnętrznego.
 
Z innego punktu widzenia, zarządzanie projektem można zdefiniować jako naukę o definiowaniu i osiąganiu celów przy jednoczesnej maksymalnie możliwej optymalizacji użycia zasobów (np. czasu, pieniędzy, ludzi, itd.).
 
Zarządzanie projektem to pole działania i odpowiedzialności wielu osób w tym sponsora, kierownika projektu oraz uczestników projektu.
 
Ze względu na zakres uprawnień, odpowiedzialności i poziom wymaganych kompetencji najbardziej wyróżniającą się rolą w projekcie jest rola kierownika projektu. Kierownik projektu uczestniczy bezpośrednio w procesie zarządzania projektem, zajmuje się koordynacją zadań projektu pomiędzy uczestnikami projektu, utrzymuje motywację zespołu projektowego, w taki sposób by zrealizować założone cele projektu eliminując po drodze występujące problemy i ryzyka. Istotnym zakresem odpowiedzialności kierownika projektu jest również poprawna komunikacja ze sponsorem projektu i uczestnikami projektu w celu jasnego precyzowania kierunku kolejnych zmian i zauważania nowo pojawiających się zagrożeń.
Linia 13:
Inną istotną rolą w projekcie jest sponsor projektu, który powołuje projekt do życia. Sponsor projektu jest jednocześnie osobą najbardziej uprawnioną do podejmowania wszelkich decyzji w projekcie, ale najczęściej podejmującą w projekcie decyzje kluczowe, w tym również mogące redefiniować zakres, budżet lub czas realizacji projektu. Sponsor podejmuje często również decyzję, co do wyboru kierownika projektu i przez cały czas wspiera jego osobę w trakcie realizacji projektu. Wszelkie decyzje sponsora są zawsze wiążące dla kierownika projektu.
 
W języku polskim przyjęły się głównie dwie nazwy określające tę samą dziedzinę wiedzy, zarządzanie projektami (zamiast zarządzania projektem) oraz zarządzanie przedsięwzięciami, z czego to pierwsze cieszy się największą popularnością. Wśród osób zajmujących się tą nauką zawodowo dużym powodzeniem cieszy się także angielskojęzyczne sformułowanie ''project management''. Wszystkie te nazwy stosowane tu będą wymiennie.
 
== Czym jest projekt? ==
Same czynności, nawet najbardziej złożone, nigdy nie są projektem, ale projektem nie jest też plan czynności prostych, np. jak zrobienie śniadania. W praktyce cele projektowe powinny spełniać cechy SMART:
* Specyficzny - jasno sprecyzowany,
* Mierzalny - cel musi być możliwy do zmierzenia w celu stwierdzenia czy został osiągnięty,
* Ambitny - powinien być ambitny by jego osiągnięcie wymagało wysiłku i pracy, nie może być czynnością rutynową, codzienną,
* Realny - by cele były mierzalne ich osiągnięcie musi być dla nas realne. Takie cele motywują,
* Terminowy - cele są ograniczone ramami czasowymi<ref>Beata Jałocha, ''Podstawy zarządzania projektami - materiały szkoleniowe'', Kraków, maj 2011, GT Mentor, s. 7.</ref>.
 
W przeciwieństwie do procesu, projekt charakteryzuje się wysoką innowacyjnością. Innowacyjność należy rozumieć jako brak wiedzy i niepewność zespołu biorącego udział w projekcie odnośnie możliwych do osiągnięcia rezultatów, szacunków czasu, kosztu, jakości etc. W przypadku procesu dzięki jego powtarzalności poziom wiedzy jest wysoki, a więc i innowacyjność niższa. Metodyki zarządzania projektami ([[PMBOK]], [[PRINCE2]]) również podkreślają, że każdy projekt jest zorientowany na stworzenie unikatowego produktu, usługi bądź innego konkretnego rezultatu. Każdy projekt ma określoną datę rozpoczęcia i zakończenia (co nie oznacza jednak, że daty te nie mogą się zmieniać - w praktyce często tak się dzieje). Przykładowym projektem mogłoby być np. zaplanowanie i zorganizowanie procesu produkcyjnego pewnej partii wyrobów. Natomiast bieżąca produkcja tych wyrobów raczej odpowiada definicji procesu.
 
Typowe projekty to [[projektowanie]] czy [[budowa]] budynku, [[programowanie]], [[testowanie oprogramowania|testowanie]], czy też badania i testy nad nowym rodzajem lekarstwa. '''Czas trwania''' projektu to czas pomiędzy rozpoczęciem a zakończeniem projektu.
 
Jeśli jeden z procesów w projekcie dotyczy wytworzenia produktów programistycznych ''(zgodnie z PRINCE 2 - [[PRINCE2|proces Managing product delivery (MP)]])'' to zgodnie z zasadami [[Inżynieria oprogramowania|inżynierii oprogramowania]] możemy mówić o zarządzaniu [[Przedsięwzięcie programistyczne|przedsięwzięciem programistycznym]].
 
== Podejścia ==
Ogólnie rzecz biorąc współcześnie stosuje się trzy podejścia do zarządzania projektami. Podejście "tradycyjne"„tradycyjne” zwane też kaskadowym (ang. ''waterfall'') identyfikuje sekwencje kroków, jakie muszą zostać wykonane. W przeciwieństwie do tego, w [[agile|podejściach zwinnych]] (ang. ''agile'') projekt jest widziany jako zbiór stosunkowo małych zadań, których zakres cały czas ma prawo się zmieniać tak, aby jak najlepiej odpowiadać potrzebom klienta. W podejściu ekstremalnym niepewność jest jeszcze większa, a celem jest często samo pozyskanie wiedzy o materii, której dotyczy projekt.
 
=== Podejście tradycyjne ===
W tradycyjnym podejściu projekt można podzielić na wiele faz zwanych też etapami. Na ogół projekt ma początkowe etapy inicjacji i planowania. Potem następują etapy związane z realizacją i jednoczesnym monitorowaniem projektu. Zestaw faz, nazywany cyklem życia projektu, jest specyficznych dla konkretnych organizacji i rodzajów projektów.
 
Zarządzanie projektami stara się objąć następujące wymiary:
* [[zakres projektu]],
* czas na wykonanie projektu ([[harmonogram]]),
* koszty projektu ([[budżet]]),
* [[jakość]].
Linia 46:
* zarządzanie kontraktami,
* zarządzanie udziałowcami.
Przykładami podejścia tradycyjnego (inżynierskiego) są metodyka [[PRINCE2]] oraz Biblioteka dobrych praktyk [[Project Management Institute|PMI]] - [[Project Management Body of Knowledge|PMBOK Guide]].
 
=== Podejście Agile''agile'' i Ekstremalneekstremalne ===
W ostatnich latach w badaniach nad praktyką zarządzania projektami<ref>{{Cytuj stronę|url = http://www.szkolenia-menedzerskie.pl/szkolenie-menedzerow-projektow/|tytuł = Badanie "Szkolenie„Szkolenie menedżerów projektów"projektów”|autor = Training Projects, Rafał Szczepanik|opublikowany = |język =|data dostępu = 2014-08-31|opublikowany = |język = }}</ref> obserwuje się coraz częściej stosowane dwa nietradycyjne [[Styl kierowania|style kierowania]] projektem. W szczególności widać to w rosnącej liczbie projektów informatycznych, naukowo-badawczych oraz związanych z generowaniem innowacji. Te dwa nowe podejścia to:
* Podejście '''Agile '''(zwinne) – zespół projektowy, realizując cel, nie podąża za wcześniej ustalonym planem, lecz za ciągle zmieniającymi się potrzebami odbiorców projektu. Podejście to stosowane jest często w projektach informatycznych i internetowych, np. w tradycyjnym podejściu menedżer określiłby cel powstania jakiegoś złożonego oprogramowania, a potem nakazał programistom pracę według z góry ustalonego planu. W Agile programiści najpierw napiszą niewielką aplikację o podstawowych funkcjach (MVP lub prototyp), a potem oddadzą ją klientom  - jeszcze nie w pełni gotową. Następnie przez wiele miesięcy będą aplikację rozbudowywać, opierając się nie na planie projektowym, ale na zgłaszanych przez klientów potrzebach i opiniach – których w tradycyjnym podejściu na etapie planowania nie dałoby się przewidzieć.
 
* '''Ekstremalne zarządzanie projektem''' – gdy nie jest precyzyjny ani cel projektu, ani jego plan. To najczęściej projekty rozwojowo-badawcze. Naukowcy - prowadząc eksperymenty czy analizy – nie są w stanie nawet przewidzieć, co w ich efekcie powstanie, kiedy zakończą się prace i jak będzie można wdrażać efekty prac laboratoryjnych. Mimo tej ciągłej zmienności nadal trzeba kierować zespołem projektowym, budżetem, harmonogramem prac – elastycznie dostosowując go do sytuacji. Tu menedżer codziennie od nowa decyduje, w którym kierunku skierować wysiłek zespołu projektowego.  
Przykładami podejścia zwinnego są metodyka [[Programowanie zwinne|Agile Software Development]] oraz [[Scrum]].
 
== Zobacz też ==
* [[Project Management Institute|PMI]] / [[PMBOK]]
* [[TenStep]]
* [[PRINCE2]]
* [[Sześć sigma]]
* [[biuro projektów]]
* [[projekt socjalny]]
* [[Capability Maturity Model|CMM]]
* [[Rational Unified Process]]
* [[Scrum]]
* [[programowanie ekstremalne]]
* [[extreme project management]]
* [[zarządzanie jakością oprogramowania]]
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
#* Beata Jałocha, ''Podstawy zarządzania projektami - materiały szkoleniowe'', GT Mentor, Kraków, maj 2011.
#* Kerzner, H., ''Advanced Project Management''. Wiley; 2nd edition, USA 2004.
#* ''NCB Polskie wytyczne kompetencji IMPA'', ver. 3,0 [red: Dałkowski B., Staśto L., Zalewski M.] Stowarzyszenie Project Management Polska, Warszawa, 2009.
#* Project Management Institute (2008), ''A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide)-Fourth Edition''. Newtown Square, PA: Author.
#* PRINCE2 : skuteczne zarządzanie projektami / OGC ; [tł. i oprac. wersji polskiej zespół red. Iwona Semik-Żbikowska et al.], TCO, Londyn, 2010.
#* Spałek, S., ''Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami'', Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
#* Trocki, M., Sońta-Drączkowska, E. (red.) (2009), ''Strategiczne zarządzanie projektami'', Bizzare, Warszawa.
 
<!-- ============================================================ -->
Linia 84 ⟶ 70:
<!-- ANI MIEJSCEM NA TWOJĄ (LUB CZYJĄKOLWIEK) REKLAMĘ!!! -->
<!-- Jeżeli sądzisz, że Twój link może się przydać, zamiast tutaj -->
<!-- umieść go najpierw na stronie dyskusji tego artykułu i -->
<!-- i poczekaj nie dłużej niż dwa tygodnie na komentarz. Linki -->
<!-- umieszczone bez przeprowadzonej dyskusji ZOSTANĄ USUNIĘTE -->
<!-- ============================================================ -->
{{ka}}
 
[[Kategoria:Zarządzanie projektami| ]]