Wikipedia

Kraków Główny: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Anulowanie wersji 50231298 autora 37.47.69.207 (dyskusja), WP:SK
Linia 31:
|www = http://pkpsa.pl/dla-pasazera/krakow.html
}}
[[Plik:20150207 Pendolino ED250 PKP Intercity Krakow 5031.jpg|thumb|250px|Pociąg [[Pendolino|ED250]] spółki [[PKP Intercity|PKP Intercity]] na peronie dworca Kraków Główny]]
'''Kraków Główny''' – [[stacja kolejowa]] w [[Kraków|Krakowie]], będąca jedną z najważniejszych w południowej Polsce, obsługująca połączenia lokalne i dalekobieżne w ruchu krajowym i międzynarodowym. Według kategoryzacji [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] ma najwyższą [[Kategorie dworców kolejowych w Polsce|kategorię A]].
 
Linia 41:
 
== Historia ==
[[Plik:Krakow1.jpg|thumb|right|Dworzec Kolei Krakowsko-Górnośląskiej w połowie XIX w.]]
[[Plik:Rozklad.kolei.1862.jpg|thumb|right|Rozkład jazdy z 1862 r]]
 
{{Budynek infobox
Linia 74:
Początkowo planowano wybudowanie dworca w okolicach [[Łobzów (Kraków)|Łobzowa]] lub w rejonie wylotu [[Ulica Długa w Krakowie|ul. Długiej]], ostatecznie wybór padł jednak na obszerną realność [[Maciej Józef Brodowicz|Józefa Brodowicza]], leżącą w dzielnicy [[Wesoła (Kraków)|Wesoła]], między [[Park Strzelecki w Krakowie|Ogrodem Strzeleckim]], [[Ulica Lubicz w Krakowie|ul. Lubicz]] i [[Ulica Pawia w Krakowie|ul. Pawią]]. Tereny te nabyto za 200 tys. [[Złoty polski|złp.]] w połowie roku 1844, zakupując też nowy, usytuowany tam pałacyk, w którym umieszczono biura kolejowe przeniesione z położonej w [[Rynek Główny w Krakowie|Rynku Głównym]] kamienicy Treutlera.
 
12 października 1844 roku o godz. 12:00 poświęcono kamień węgielny pod budynek dworca, mający powstać jako stacja końcowa [[Kolej Krakowsko-Górnośląska|Kolei Krakowsko-Górnośląskiej]]. W uroczystości wzięli udział rezydenci [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskiego]]go i [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]], przedstawiciele władz [[Wolne Miasto Kraków|Wolnego Miasta Kraków]], delegaci władz ze [[Śląsk]]a i inni goście z Krlestwa Prus i [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]], członkowie Towarzystwa Kolei Krakowsko-Górnośląskiej oraz licznie zgromadzeni krakowianie. Uroczyste otwarcie dworca i uruchomienie linii kolejowej z Krakowa do [[Mysłowice (stacja kolejowa)|Mysłowic]] nastąpiło 13 października 1847 roku.
 
Budynek nowego dworca wzniesiono w poł. XIX w. stylu [[neorenesans]]owym, znamiennym dla pruskiego budownictwa kolejowego (budowniczy był inżynierem kolei górnośląskich z Wrocławia). Powstał on według projektu wrocławskiego architekta [[Peter Rosenbaum|Petera Rosenbauma]]. Fasada zachodnia posiadała trzy [[ryzalit]]y, z których środkowy był bardziej wysunięty, wyższy i szerszy od pozostałych, usytuowanych na skrzydłach gmachu. W ryzalitach tych umieszczono wejścia do poczekalni, kas i biur kolejowych. Fasady południowa i północna miały wyższe części środkowe, ozdobione po bokach wielkimi oknami, między którymi znajdowały się cztery wysokie kolumny zakończone sklepionymi łukami. Pod każdym z trzech łuków biegły tory kolejowe umożliwiające wjazd pociągów do krytej hali, gdzie umieszczono perony. Hala peronowa nakryta była szklanym dachem, który umocowano na żelaznych wiązaniach podtrzymywanych przez żelazne filary. Rozplanowanie gmachu dworca dostosowane zostało do planowanego w przyszłości przelotowego ruchu kolejowego z zachodu na wschód. Tory przebiegały przez całą długość hali dworcowej, kończąc się na skraju ul. Lubicz, gdzie znajdowała się tarcza obrotowa służąca do kierowania parowozów na inne tory lub do ich zawracania. Pierwotny dworzec krakowski oddalony był od ul. Lubicz o ok. 50 metrów. Przed budynkiem od strony zachodniej umieszczono podjazd dla powozów i [[fiakr]]ów oraz zieleniec. Od strony północnej wznosiły się magazyny, warsztaty i inne zabudowania kolejowe<ref>Marek Żukow-Karczewski, ''Nie istniejące budowle Krakowa. Pierwszy dworzec kolejowy'', „Echo Krakowa”, 22 V 1991 r., nr 98 (13410).</ref>.
Linia 85:
 
=== Modernizacja ===
W ostatnich latach wybudowano nowe perony, których zadaszenie pełni równocześnie rolę parkingu dla samochodów osobowych, jak również zlokalizowano tam stanowisko [[taxi|taksówek]]. W czerwcu 2013 <ref>[http://www.krakownowyglowny.pl/aktualnosci/rosnie-podziemny-krakow Rośnie podziemny Kraków | krakownowyglowny.pl].</ref>planowane było ukończenie budowy podziemnej hali<ref>[http://www.krakownowyglowny.pl/historia Historia | krakownowyglowny.pl].</ref>, jednak ze względu na nieporozumienie między spółkami PKP miała ona zostać udostępniona pasażerom dopiero na przełomie sierpnia i września<ref>[http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,35821,11345908,Dworzec___prace_trwaja__ale_bedzie_poslizg__ZDJECIA_.html Dworzec – prace trwają, ale będzie poślizg].</ref>, lecz następnie ze względu na nieujętą w pierwotnych planach gruntowną modernizację jednego z dworcowych tuneli, termin otwarcia został po raz kolejny przesunięty – na 2013 rok<ref>[http://www.krakownowyglowny.pl/aktualnosci/co-nowego-w-podziemnym-krakowie Co nowego w podziemnym Krakowie? | krakownowyglowny.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. W związku z odstąpieniem przez PKP SA od umowy zawartej z wykonawcą, który ogłosił upadłość we wrześniu 2012, termin został wstępnie ustalony na IV kwartał 2013 roku<ref>http://www.rynek-kolejowy.pl/37687/PKP_SA_zerwaly_umowe_z_firma_Budus_Nowy_dworzec_w_Krakowie_dopiero_pod_koniec_2013.htm.</ref>. 13 lutego 2013 PKP SA ogłosiło, że komisja inwentaryzacyjna oceniająca zaawansowanie inwestycji, stwierdziła, że nowemu wykonawcy potrzebne będzie co najmniej osiem miesięcy, aby ją zakończyć. Ponieważ ogłoszenie przetargu miało nastąpić najwcześniej w marcu, termin otwarcia miał nie być wcześniejszy niż 2014 roku<ref>http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/3221320,nie-skoncza-dworca-w-2013-r,id,t.html.</ref>. 12 lipca 2013 ogłoszono ponadto, że zakończenie remontu przewidziane jest na grudzień tegoż roku<ref>http://www.porr.pl/index.php?id=3599&L=3&tx_ttnews[tt_news]=3268.</ref>. Ostatecznie nowy, podziemny dworzec oddano do użytku 14 lutego 2014 roku.
 
== Skomunikowanie ==
Linia 128:
* Częstochowa: REGIO (R), TLK, IC
* Zakopane: Os<ref>https://kurierkolejowy.eu/aktualnosci/30576/kolejami-malopolskimi-do-zakopanego-w-sierpniowy-dlugi-weekend.html</ref>, R, TLK, EIC
* Krynicy Krynica: Os, R, TLK
* Katowice: R, TLK, IC
* Przemyśl Główny: TLK, IC
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Kraków_Główny”