Choroba Scheuermanna: Różnice pomiędzy wersjami

'''Choroba Scheuermanna''', ('''bolesna'''<ref name=":13" />) '''kifoza młodzieńcza'''<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł=Choroba Scheuermanna w bazie eMedicine |data=2017-03-09 |data dostępu=2017-08-22 |url=http://emedicine.medscape.com/article/311959-overview#showall}}</ref> ([[łacina|łac.]] ''kyphosis dorsalis iuvenilis'') – choroba z grupy [[Osteochodroza|osteochodroz]] i [[Jałowa martwica kości|jałowych martwic kości]], najczęstsza przyczyna [[Kifoza|hiperkifozy]] u nastolatków<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":4">{{Cytuj |autor=Erkan Gokce, Murat Beyhan |tytuł=Radiological imaging findings of scheuermann disease |czasopismo=World Journal of Radiology |data=2016-11-28 |data dostępu=2017-08-22 |issn=1949-8470 |wolumin=8 |numer=11 |s=895–901 |doi=10.4329/wjr.v8.i11.895 |pmid=27928471 |pmc=PMC5120249}}</ref>.

Etiologia choroby Scheuermanna nie jest do końca poznana. Prawdopodobnie jest wieloczynnikowa<ref>{{Cytuj |autor=Mohammad Reza Etemadifar, Mohammad Hossein Jamalaldini, Rasoul Layeghi |tytuł=Successful brace treatment of Scheuermann'sScheuermann’s kyphosis with different angles|czasopismo=Journal of Craniovertebral Junction & Spine |data=2017 |data dostępu=2017-08-24 |issn=0974-8237 |wolumin=8 |numer=2 |s=136–143 |doi=10.4103/jcvjs.JCVJS_38_16 |pmid=28694598 |pmc=PMC5490348}}</ref>, znaczenie ma czynnik genetyczny, zaproponowano dziedziczenie [[Dziedziczenie autosomalne dominujące|autosomalne dominujące]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor=A. M. Zaidman, M. N. Zaidman, E. L. Strokova, A. V. Korel, E. V. Kalashnikova|tytuł=The Mode of Inheritance of Scheuermann'sScheuermann’s Disease |czasopismo=BioMed Research International |data=2013 |data dostępu=2017-08-22 |issn=2314-6133 |wolumin=2013 |doi=10.1155/2013/973716 |pmid=24102061 |pmc=PMC3786538}}</ref><ref name="pmid18301929">{{Cytuj pismo |autor=Fotiadis E., Kenanidis E., Samoladas E., Christodoulou A., Akritopoulos P., Akritopoulou K |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s disease: focus on weight and height role |rok=2008 |czasopismo=European spine journal : official publication of the European Spine Society, the European Spinal Deformity Society, and the European Section of the Cervical Spine Research Society |rok=2008 |doi=10.1007/s00586-008-0641-x |wydanie=17 |wolumin=5 |miesiąc=maj |pmid=18301929 |strony=673–8673–678}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=Frank Damborg, Vilhelm Engell, Mikkel Andersen, Kirsten Ohm Kyvik, Karsten Thomsen |tytuł=Prevalence, concordance, and heritability of Scheuermann kyphosis based on a study of twins |czasopismo=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume |data=October 2006 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0021-9355 |wolumin=88 |numer=10 |s=2133–2136 |doi=10.2106/JBJS.E.01302 |pmid=17015588}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=A. Findlay, A. N. Conner, J. M. Connor |tytuł=Dominant inheritance of Scheuermann'sScheuermann’s juvenile kyphosis |czasopismo=Journal of Medical Genetics |data=June 1989 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0022-2593 |wolumin=26 |numer=6 |s=400–403 |pmid=2738903 |pmc=PMC1015628}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=F. Halal, R. B. Gledhill, C. Fraser |tytuł=Dominant inheritance of Scheuermann'sScheuermann’s juvenile kyphosis |czasopismo=American Journal of Diseases of Children (1960) |data=November 1978 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0002-922X |wolumin=132 |numer=11 |s=1105–1107 |pmid=717319}}</ref>.

Patogeneza tej choroby także nie została opisana, proponowano jako przyczynę jałową martwicę [[Jądro kostnienia|jąder kostnienia]]<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj |autor=K. Parsch, G. Manner|tytuł= Aseptic bone necroses in childhood and adolescence |czasopismo=Medizinische Klinik |data=1977-09-16 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0025-8458 |wolumin=72 |numer=37 |s=1473–1479 |pmid=333254}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=M. D. Jones, B. L. Wise |tytuł=Contribution of venous obstruction to experimentally induced Scheuermann'sScheuermann’s disease |czasopismo=Radiologia Clinica Et Biologica |data=1967 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0033-8346 |wolumin=36 |numer=2 |s=91–100 |pmid=4964198}}</ref> (chociaż nie znaleziono zaburzeń krążenia w chorych kręgach<ref name=":1" />), zmiany w dyskach kręgowych<ref name=":1" />, [[Osteoporoza|osteoporozę]] kręgów<ref>{{Cytuj |autor=D. S. Bradford, J. H. Moe |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s juvenile kyphosis. A histologic study |czasopismo=Clinical Orthopaedics and Related Research |data=July 1975 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0009-921X |numer=110 |s=45–53 |pmid=1157400}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=D. S. Bradford, D. M. Brown, J. H. Moe, R. B. Winter, J. Jowsey |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s kyphosis: a form of osteoporosis? |czasopismo=Clinical Orthopaedics and Related Research |data=July 1976 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0009-921X |numer=118 |s=10–15 |pmid=954261}}</ref> lub zaburzenia wzrostu płytek granicznych<ref name=":13" />.

W chorobie dochodzi do wpuklenia zawartości krążków międzykręgowych do trzonów kręgów – tworzą się [[guzki Schmorla]]<ref>{{Cytuj |autor=H. Paajanen, A. Alanen, M. Erkintalo, J. J. Salminen, K. Katevuo |tytuł=Disc degeneration in Scheuermann disease|czasopismo=Skeletal Radiology |data=1989 |data dostępu=2017-08-24 |issn=0364-2348 |wolumin=18 |numer=7|s=523–526 |pmid=2588031}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Carol C. Hasler |tytuł=Back pain during growth |czasopismo=Swiss Medical Weekly |data=2013-01-08 |data dostępu=2017-08-24 |issn=1424-3997 |wolumin=143 |s=w13714 |doi=10.4414/smw.2013.13714 |pmid=23299906}}</ref>. Występuje również nierówność [[Płytka graniczna|płytek granicznych]], zwężenia krążków, klinowate spłaszczenia trzonów, [[objaw Knutssona]] i oddzielanie się [[Listwa brzeżna|listwy brzeżnej]]<ref name=":13">{{Cytuj |autor=Franciszek Kokot |tytuł=Choroby Wewnętrzne |data=1991 |isbn=83-200-1551-0 |wydawca=Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich|s=s. 346-347}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=JC de Mauroy, HR Weiss, AG Aulisa, L Aulisa, JI Brox|tytuł=7th SOSORT consensus paper: conservative treatment of idiopathic & Scheuermann'sScheuermann’s kyphosis |czasopismo=Scoliosis |data=2010-05-30 |data dostępu=2017-08-25 |issn=1748-7161 |wolumin=5 |s=9 |doi=10.1186/1748-7161-5-9 |pmid=20509962 |pmc=PMC2890418}}</ref><ref name=":5">{{Cytuj |autor=T. L. Greene, R. N. Hensinger, L. Y. Hunter|tytuł=Back pain and vertebral changes simulating Scheuermann'sScheuermann’s disease |czasopismo=Journal of Pediatric Orthopedics |data=January 1985 |data dostępu=2017-08-25 |issn=0271-6798 |wolumin=5 |numer=1 |s=1–7 |pmid=3156876}}</ref>.

Choroba Scheuermanna występuje u od 0,4 do 8% populacji<ref>{{Cytuj |autor=R. M. Ali, D. W. Green, T. C. Patel |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s kyphosis |czasopismo=Current Opinion in Pediatrics |data=February 1999 |data dostępu=2017-08-24 |issn=1040-8703 |wolumin=11 |numer=1 |s=70–75 |pmid=10084088}}</ref>. Rozpoczyna się w wieku 13-1613–16 lat, rzadko poniżej 10 roku życia<ref name=":0" />. Początkowo zmiany występują w dolnym odcinku piersiowym i górnym lędźwiowym<ref name=":0" />. Choroba pojawia się rodzinnie i może współistnieć z [[skolioza|bocznymi skrzywieniami kręgosłupa]]<ref>{{Cytuj |autor=Yuliang Dai, Yawei Li, Pengzhi Li, Lei Li, Zhiming Tu |tytuł=Familial lumbar Scheuermann disease with idiopathic scoliosis in China |czasopismo=Medicine |data=2017-06-23 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0025-7974 |wolumin=96 |numer=25 |doi=10.1097/MD.0000000000007100 |pmid=28640085 |pmc=PMC5484193}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=P. Deacon, C. R. Berkin, R. A. Dickson |tytuł=Combined idiopathic kyphosis and scoliosis. An analysis of the lateral spinal curvatures associated with Scheuermann'sScheuermann’s disease |czasopismo=The Journal of Bone and Joint Surgery. British Volume |data=March 1985 |data dostępu=2017-08-22 |issn=0301-620X |wolumin=67 |numer=2 |s=189–192 |pmid=3980523}}</ref>.

Częstymi objawami choroby jest „sztywna” [[Kifoza|deformacja kifotyczna]] kręgosłupa (a co za tym idzie tworzenie się okrągłych pleców) i tępy [[ból pleców|ból w jej okolicy]] oraz uczucie zmęczenia<ref>{{Cytuj |autor=Dilip R. Patel, Elizabeth Kinsella |tytuł=Evaluation and management of lower back pain in young athletes |czasopismo=Translational Pediatrics |data=2017-7 |data dostępu=2017-08-24 |issn=2224-4344 |wolumin=6 |numer=3 |s=225–235 |doi=10.21037/tp.2017.06.01 |pmid=28795014 |pmc=PMC5532202}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |tytuł=Objawy choroby Scheuermanna w bazie eMedicine |data dostępu=2017-08-24 |opublikowany=emedicine.medscape.com |url=http://emedicine.medscape.com/article/311959-clinical#showall |język=en}}</ref><ref name=":3">{{Cytuj |autor=Trevor Axelrod, Fang Zhu, Laurie Lomasney, Bartosz Wojewnik |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s disease (dysostosis) of the spine |czasopismo=Orthopedics |data=January 2015 |data dostępu=2017-08-24 |issn=1938-2367 |wolumin=38 |numer=1 |s=4, 66–71 |doi=10.3928/01477447-20150105-01 |pmid=25611402}}</ref>. Ból w chorobie Scheuermanna występuje w ok. 20%, w przypadku obecności deformacji w odcinku lędźwiowym w 80%, wzmacnia się w trakcie wysiłku (np. przy długotrwałym staniu czy siedzeniu), a słabnie w spoczynku<ref name=":2" />. Rzadko występują objawy neurologiczne pod postacią [[Spastyczna parapareza|spastycznej paraparezy]] ([[Spastyczna paraplegia|paraplegii]]), [[Mielopatia|mielopatii]] lub [[Ucisk rdzenia kręgowego|ucisku rdzenia kręgowego]] (na skutek wpuklania się krążków międzykręgowych), [[torbiel]]e [[Opona twarda|opony twardej]] i rdzenia kręgowego oraz choroba serca i płuc<ref name=":3" /><ref>{{Cytuj |autor=R. B. Winter, J. E. Hall |tytuł=Kyphosis in childhood and adolescence |czasopismo=Spine |data=December 1978 |data dostępu=2017-08-25 |issn=0362-2436 |wolumin=3 |numer=4 |s=285–308 |pmid=741235}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=P. M. Murray, S. L. Weinstein, K. F. Spratt |tytuł=The natural history and long-term follow-up of Scheuermann kyphosis |czasopismo=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume |data=February 1993 |data dostępu=2017-08-24 |issn=0021-9355 |wolumin=75 |numer=2 |s=236–248 |pmid=8423184}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=D. S. Bradford, A. Garica |tytuł=Neurological complications in Scheuermann'sScheuermann’s disease. A case report and review of the literature |czasopismo=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume |data=April 1969 |data dostępu=2017-08-24 |issn=0021-9355 |wolumin=51 |numer=3 |s=567–572 |pmid=5781590}}</ref><ref>{{Cytuj |autor=K. Y. Chiu, K. D. Luk |tytuł=Cord compression caused by multiple disc herniations and intraspinal cyst in Scheuermann'sScheuermann’s disease |czasopismo=Spine |data=1995-05-01 |data dostępu=2017-08-25 |issn=0362-2436 |wolumin=20 |numer=9 |s=1075–1079 |pmid=7631238}}</ref>.

Deformacja może być zlokalizowana w odcinku piersiowym (najczęściej, postać klasyczna), piersiowo-lędźwiowym bądź lędźwiowym kręgosłupa (postać atypowa)<ref name=":4" /><ref>{{Cytuj |autor=S. L. Blumenthal, J. Roach, J. A. Herring |tytuł=Lumbar Scheuermann'sScheuermann’s. A clinical series and classification |czasopismo=Spine |data=November 1987 |data dostępu=2017-08-25 |issn=0362-2436 |wolumin=12 |numer=9 |s=929–932 |pmid=3441839}}</ref>.

== Postępowanie i leczenie ==

Postępowanie w chorobie Scheuermanna jest kontrowersyjne<ref name=":3" />. W łagodnej hiperkifozie leczenie polega na odpoczynku, ćwiczeniach wzmacniających [[mięśnie przykręgosłupowe]] i [[terapia fizykalna|terapii fizykalnej]], unikaniu pozycji wywołujących ból, stosowaniu [[analgetyk|leków przeciwbólowych]], [[aparat ortopedyczny|aparatów ortopedycznych]] i badaniach lekarskich do czasu zakończenia kostnienia szkieletu<ref name=":5" /><ref name=":3" /><ref>{{Cytuj |autor=Clémence Palazzo, Frédéric Sailhan, Michel Revel |tytuł=Scheuermann'sScheuermann’s disease: an update |czasopismo=Joint, Bone, Spine: Revue Du Rhumatisme |data=May 2014 |data dostępu=2017-08-25 |issn=1778-7254 |wolumin=81 |numer=3 |s=209–214 |doi=10.1016/j.jbspin.2013.11.012 |pmid=24468666}}</ref>. W przypadkach silnego bólu lub znaczącego defektu kosmetycznego potrzebny może się okazać zabieg chirurgiczny (łączenie kręgów, ustabilizowanie kręgosłupa), a przy uciśnięciu rdzenia kręgowego jego [[dekompresja rdzenia kręgowego|dekompresja]]<ref name=":3" /><ref>{{Cytuj |tytuł=Leczenie choroby Scheuermanna w bazie eMedicine |data=2017-03-09 |data dostępu=2017-08-25 |url=http://emedicine.medscape.com/article/311959-treatment#showall}}</ref>.

{{Przypisy|2}}