Płetwonogie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m http -> https, replaced: http://www.usatoday.com/ → https://www.usatoday.com/, http://web.archive.org → https://web.archive.org (2), http://archive.org/ → https://archive.org/, http://books.google.pl → https:/ przy użyciu AWB
m lit.
Linia 35:
Choć płetwonogie mają szeroki zasięg występowania, większość gatunków preferuje chłodniejsze wody obu półkul (północnej i południowej). Większą część swego życia spędzają w wodzie. Na brzeg wychodzą, by łączyć się w pary, rodzić potomstwo, linieć bądź uciekać przed [[drapieżnictwo|drapieżnikami]], jak [[rekiny]] czy [[Orka oceaniczna|orki]]. Żywią się głównie [[ryby|rybami]] lub [[bezkręgowce|bezkręgowcami]] morskimi, ale nieliczne, jak [[Amfitryta lamparcia|lampart morski]], żywią się [[kręgowce|kręgowcami]] takimi, jak [[pingwiny]] czy inne płetwonogie. Morsy wyspecjalizowały się w spożywaniu [[mięczaki|mięczaków]] dna morskiego.
 
Samce zazwyczaj łączą się z [[poligynia|więcej niż jedną samicą]], aczkolwiek stopień tego zjawiska różni się w zależności od gatunku. Samce gatunków rozmnażających się na lądzie mają tendencję do parzenia się z większą liczbą samic niż te przystępujące do tego na lodzie. Stosują one różne strategie dla osiągnięcia sukcesu reprodukcyjnego: bronią swych samic, bronią obranego terytorium mającego za zadanie przyciągać samice, rytuały godowe wykonywane są często w grupowo, w wybranych miejscach i mają charakter współzawodnictwa ([[lek (etologia)|lek]]). Szczenięta zazwyczaj [[poród|rodzą się]] na wiosnę bądź latem, matki biorą na siebie prawie całą odpowiedzialność za ich rozwój. Matki pewnych gatunków poszczą i niańczą swe dzieci przez względnie krótki okres, podczas gdy inne przerywają na pewien czas opiekę nad potomkiem, by żerować w morzu. Morsy opiekują się dziećmi na morzu. W repertuarze wydawanych odgłosów oprócz prostych, np. szczekania, czy przypominających dźwięk [[gong]]u odgłosów morsów, występują także złożone pieśni (np. u [[foka Weddella|foki Weddella]]).
 
Mięso, tłuszcz, futro i kości płetwonogich były tradycyjnie używane przez rdzennych mieszkańców Arktyki. Płetwonogie przedstawiano w różnych kulturach świata. Często trzyma się je w niewoli, a czasami tresuje, by wykonywały różne sztuczki. Były obiektem zawziętych polowań dla przemysłowego wykorzystaniu pochodzących z nich produktów, zostały objęte ochroną przez prawo międzynarodowe. [[Uszanka japońska|Uchatka japońska]] i [[Mniszka karaibska|mniszka antylska]] zostały wytępione w ubiegłym wieku. [[Mniszka śródziemnomorska]] i [[mniszka hawajska]] są [[gatunek krytycznie zagrożony|krytycznie zagrożone wyginięciem]] zgodnie z klasyfikacją [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]]. Prócz polowań, płetwonogim zagrażają przypadkowe wpadanie w sieci rybackie, zatrucie mórz oraz presja ze strony turystów i lokalnej ludności.