Choroba Heinego-Medina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Szczepienia: jęz. |
|||
Linia 58:
|MeshYear =
}}
'''Choroba Heinego-Medina''' ([[Łacina|łac.]] ''poliomyelitis anterior acuta'', '''ostre nagminne porażenie dziecięce''', '''wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego''', '''H14,''' pot. też '''heinemedina''') – [[Wirusy|wirusowa]] choroba zakaźna wywoływana przez ''wirus polio'' (wirus zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego), przenoszona drogą fekalno-oralną<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=L. Kasper | imię=Dennis | nazwisko2=Harrison | imię2=Tinsley Randolph | nazwisko3=Braunwald | imię3=Eugene | nazwisko4=Fauci | imię4=Anthony S. | nazwisko5=Hauser | imię5=Stephen L | nazwisko6=Longo | imię6=Dan L. | nazwisko7=Jameson | imię7=J. N. St C. | autor link
▲'''Choroba Heinego-Medina''' ([[Łacina|łac.]] ''poliomyelitis anterior acuta'', '''ostre nagminne porażenie dziecięce''', '''wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego''', '''H14,''' pot. też '''heinemedina''') – [[Wirusy|wirusowa]] choroba zakaźna wywoływana przez ''wirus polio'' (wirus zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego), przenoszona drogą fekalno-oralną<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=L. Kasper | imię=Dennis | nazwisko2=Harrison | imię2=Tinsley Randolph | nazwisko3=Braunwald | imię3=Eugene | nazwisko4=Fauci | imię4=Anthony S. | nazwisko5=Hauser | imię5=Stephen L | nazwisko6=Longo | imię6=Dan L. | nazwisko7=Jameson | imię7=J. N. St C. | autor link= | inni= | tytuł=Harrison’s principles of internal medicine | data=2005 | wydawca=McGraw-Hill Medical Publishing Division | miejsce=New York, N.Y. | isbn=0-07-140235-7 | strony=1144}}</ref>. Nazwa tej choroby wywodzi się od nazwisk dwóch uczonych, którzy tę chorobę opisali: [[Jakob Heine]] (w roku [[1840]] jako porażenie dziecięce) i [[Karl Oskar Medin]] (w roku [[1890]] jako ostrą chorobę zakaźną). Aby rozpoznać polio, należy wyizolować i zidentyfikować wirusa, czy jest to [[dziki szczep (wirusologia)|szczep dziki]], czy to zakażenie poszczepienne wirusem po rewersji do pełnej [[wirulencja|wirulencji]].
== Nomenklatura ==
Linia 88 ⟶ 87:
== Historia ==
[[Plik:Polio Egyptian Stele.jpg|left|thumb|Polio na egipskich malowidłach]]
Objawy polio były znane od starożytności. Egipskie malowidła i rzeźby przedstawiają dorosłych ludzi z wiotkimi kończynami oraz dzieci chodzące o lasce. Pierwszego opisu klinicznego dokonał angielski lekarz [[Michael Underwood]] w 1789 roku jako „osłabienie kończyn dolnych”<ref>{{Cytuj książkę | autor =Michael Underwood | tytuł =A treatise on the diseases of children : with directions for the management of infants from the birth | url =https://archive.org/stream/b21516728_0002#page/n103/mode/2up | wydawca = | miejsce = | rok =1789 | język = en | strony = | isbn =}}</ref>. Prace [[Jakob Heine|Jakoba Heinego]] z 1840 roku i [[Karl Oskar Medin|Karla Oskara Medina]] z 1890 roku przyczyniły się do rozpowszechnienia nazwy ''choroba Heinego-Medina''. Do XIX w. występowała sporadycznie, później nastąpiła [[pandemia]], obejmująca głównie półkulę północną. Liczba zachorowań drastycznie spadła po wynalezieniu skutecznych [[szczepionka przeciw polio|szczepionek]]. Pierwszą kampanie szczepień w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto w 1955 roku. W 1994 roku [[Światowa Organizacja Zdrowia|WHO]] uznała [[Ameryka|Amerykę]] za wolną od tej choroby, a w [[2001]] roku Europę (wcześniej były plany [[eradykacja|eradykacji]] do tegoż roku, później data została przesunięta do roku [[2005]]). Obecnie w związku z tymi planami należy informować służby sanitarne danego kraju i WHO o każdym przypadku. Na początku 2014 roku choroba występowała endemicznie w Nigerii, Afganistanie i Pakistanie, a pojedyncze przypadki stwierdzano w Etiopii, Kamerunie, Kenii, Somalii i Syrii<ref name="polio">{{Cytuj pismo | autor = John Maurice | tytuł = Polio eradication effort sees progress, but problems remain | czasopismo = Lancet
== Szczepienia ==
Linia 99 ⟶ 98:
W polskim Programie Szczepień Ochronnych do 2016 stosowało się szczepienie kombinowane. Najpierw otrzymywało się szczepionkę Salka (trzy dawki), a następne pojedynczą dawkę szczepionki Sabina, w 6 roku życia. Od 2016 roku jest stosowana już tylko szczepionka IPV.<ref>{{Cytuj|tytuł=Szczepienie IPV|czasopismo=WP parenting|data dostępu=2017-09-24|url=https://parenting.pl/szczepienie-ipv|język=pl}}</ref>.
== Zobacz też ==
|