Cmentarz ewangelicki w Brodnicy przy ul. Karbowskiej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Kelvin przeniósł stronę Cmentarz ewangelicki w Brodnicy na ul. Karbowskiej do Cmentarz ewangelicki w Brodnicy przy ul. Karbowskiej: popr. nazwa bez bł. gramat. |
|||
Linia 1:
{{Cmentarz infobox
|nazwa = Cmentarz ewangelicki w Brodnicy przy ul. Karbowskiej
|zabytek =
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|nazwa pełna =
|poprzednie nazwy =
|państwo = Polska
|miejscowość = [[Plik:POL Brodnica COA.svg|25px]] [[Brodnica]]
Linia 14:
|powierzchnia cmentarza =
|liczba pochówków =
|liczba grobów =
|liczba kwater =
|data otwarcia = [[1900]]
Linia 21:
|zarządca = [[Brodnica|Miasto Brodnica]]
|architekt =
|mapa cmentarza =
|kod mapy = Brodnica
|współrzędne = 53° 16′ 11.19″ N 19° 24′ 5.29″ E
|commons =
|www =
}}
'''Cmentarz ewangelicki przy ul. Karbowskiej''' – zamknięty [[cmentarz]] [[protestantyzm|protestancki]] z początku XX wieku, położony w [[Brodnica|Brodnicy]].
== Historia ==
Tak zwany „Nowy cmentarz ewangelicki” złożono w 1900 roku, podlegał on pod gminę ewangelicką w Brodnicy. Jak uważa znawca historii ewangelizmu brodnickiego, Jerzy Wultański, ostatnią osobą pochowaną na cmentarzu była w 1945 roku Emma Minna Burkowska z domu Zadameg<ref>[http://www.nowosci.com.pl/archiwum/a/w-tym-miejscu-leza-kosci-przodkow,11274594/ W tym miejscu leżą kości przodków] na nowosci.com.pl</ref>.
Linia 37 ⟶ 36:
== Kwatera jeńców radzieckich ==
W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] w latach 1941-45 na tym cmentarzu zaczęto chować także zmarłych jeńców, Rosjan z pobliskiego obozu, który mieścił się na dzisiejszej ul. Sądowej w Brodnicy na terenach, na których stoi obecnie Dom Pomocy Społecznej i stacja Statoil.
Obóz ten stanowił filię [[Stalag XX A|obozu jenieckiego w Toruniu]]<ref>[http://www.1bmt.wp.mil.pl/pl/55_32.html Obóz jeńców wojennych w Toruniu Stalag XX A 1939-1945] na 1bmt.wp.mil.pl</ref>. Jeńcy radzieccy w obozie na terenie Brodnicy byli przetrzymywani w straszliwych warunkach, co wpływało na ich dużą śmiertelność. Było to zaplanowane działanie Niemców, którzy nie mieli dla nich litości. Co ciekawe zgoła inne podejście mieli oni do jeńców brytyjskich, którzy rotacyjnie także przebywali na terenie ww. obozu, a którym starano się zapewnić możliwie znośne warunki, pozwolono np. Brytyjczykom na założenie orkiestry obozowej, która okazjonalnie dawała koncerty dla mieszkańców miasta.
== Tablice pamiątkowe ==
Obecnie na terenie cmentarza w jego centralnej części ustawiony jest duży obelisk z [[1975]] roku, na którym zawieszona jest tablica z napisem: „CZEŚĆ PAMIĘCI JEŃCOM RADZIECKIM POMORDOWANYM PRZEZ HITLEROWCÓW W LATACH 1941-1945 BRODNICA
Na terenie nekropoli w czerwcu 2007 roku dzięki zabiegom Rudolfa Birkholza, syna Eryka – ostatniego superintendenta gminy ewangelickiej w Brodnicy, stanął także nieduży obelisk z tablicą pamiątkową z napisem: „CMENTARZ EWANGELICKI 1900-1945 EVANGELISCHER FRIEDHOF”, poświęcony przez Michała Walukiewicza, proboszcza parafii ewangelicko-augsburskiej w [[Rypin
▲Obecnie na terenie cmentarza w jego centralnej części ustawiony jest duży obelisk z [[1975]] roku, na którym zawieszona jest tablica z napisem: „CZEŚĆ PAMIĘCI JEŃCOM RADZIECKIM POMORDOWANYM PRZEZ HITLEROWCÓW W LATACH 1941-1945 BRODNICA - MAJ 1975”.
Obecnie na terenie cmentarza oprócz dwóch obelisków nie ma żadnych zachowanych nagrobków z czasów pochowków ewangelickich.
▲Na terenie nekropoli w czerwcu 2007 roku dzięki zabiegom Rudolfa Birkholza, syna Eryka – ostatniego superintendenta gminy ewangelickiej w Brodnicy, stanął także nieduży obelisk z tablicą pamiątkową z napisem: „CMENTARZ EWANGELICKI 1900-1945 EVANGELISCHER FRIEDHOF”, poświęcony przez Michała Walukiewicza, proboszcza parafii ewangelicko-augsburskiej w [[Rypin|Rypinie]]<ref>[http://www.nowosci.com.pl/archiwum/a/sladami-brodnickich-nekropolii,11135810/ Śladami brodnickich nekropolii] na nowosci.com.pl</ref>.
▲Obecnie na terenie cmentarza oprócz dwóch obelisków nie ma żadnych zachowanych nagrobków z czasów pochowków ewangelickich.
== Zobacz też ==
* [[Cmentarz ewangelicki w Brodnicy przy ul. Sądowej]] (zamknięty)
* [[Cmentarz wojskowy w Brodnicy]] (zamknięty)
Linia 57 ⟶ 54:
== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.nieobecni.com.pl/index.php?s=cmentarz&id=1525 | tytuł = Cmentarz ewangelicki w Brodnicy przy ul. Karbowskiej (zdjęcia nekropoli) | data dostępu = 2017-02-07}}
| |||