Protestantyzm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 80.55.165.117 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to John Belushi.
Znacznik: Wycofanie zmian
drobne redakcyjne
Linia 64:
}}
{{Protestantyzm}}
'''Protestantyzm''' – jedna z głównych gałęzi [[Chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]], obok [[katolicyzm]]u i [[prawosławie|prawosławia]], na którą składają się wspólnoty [[religia|religijne]] powstałe na skutek ruchów [[Reformacja|reformacyjnych]] wewnątrz [[Kościół łaciński|Kościoła rzymskokatolickiego]] rozpoczętych wystąpieniem [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] w [[XVI wiek]]uwieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.
 
W łonie Kościołów protestanckich wyróżnić można kilka wiodących [[Wyznanie|wyznań]], z czego główne to: [[luteranizm]], [[kalwinizm]] (w tym [[kalwinizm kontynentalny]], [[prezbiterianizm]] i [[kongregacjonalizm]]), [[anglikanizm]] ([[kościół niski]] w całości, częściowo kościół szeroki), [[baptyzm]], [[metodyzm]], [[adwentyzm]] i [[pentekostalizm]].
Linia 138:
Rzeczywistość protestantyzmu dopełnia ogromna liczba mniej znaczących oraz niezależnych społeczności (kościołów, zborów) lokalnych. Rozszczepienie protestantyzmu było jednym z najważniejszych powodów powstania ruchu [[ekumenizm|ekumenicznego]]. Obecnie jednak najważniejszy podział w łonie protestantyzmu przebiega w poprzek wymienionych wyznań i dzieli go na konserwatystów przyjmujących nieomylność Biblii, tradycyjną [[etyka seksualna|etykę seksualną]] oraz tzw. „konserwatywne” poglądy oraz liberałów przyjmujących historyczny charakter Biblii i doktryn, ordynowanie na urząd duchownego kobiet. Występują też społeczności umiejscawiające się pomiędzy tymi dwoma biegunami, aczkolwiek zdecydowanie bliżej bieguna nieliberalnego (teologicznie i w sferze moralności są one całkowicie nieliberalne, pozwalając jednak np. na ordynowanie kobiet). Rosnące znaczenie w protestantyzmie mają też ruchy ponadwyznaniowe takie jak „[[Promise Keepers]]” czy kaznodzieje telewizyjni.
 
Przynależność do protestantyzmu niektórych grup jest przedmiotem kontrowersji – podobnie jak przynależność do chrześcijaństwa. Często odmawia się tej nazwy wyznaniom [[antytrynitaryzm|antytrynitarnym]] (zaprzeczającym, że Jezus Chrystus jest Bogiem, bądź głoszącym, że jest On jedynym Bogiem w pełni tożsamym z [[Bóg Ojciec|Ojcem]] i [[Duch Święty|Duchem Świętym]] w jedno – a nie trójosobowym istnieniu; to drugie podejście do protestantyzmu jest już raczej zaliczane bezdyskusyjnie, choć traktowane jako nieortodoksyjne). Niektóre z tych wyznań powstały w wyniku Reformacji, bądź zostały utworzone z wyznań protestanckich – jak [[bracia polscy]], [[Świadkowie Jehowy]] (odrzucani przez protestantów z powodu negowania boskości i kultu Chrystusa – sami również nie zaliczają siebie do protestantów<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.jw.org/pl/%C5%9Bwiadkowie-jehowy/faq/czy-%C5%9Bwiadkowie-jehowy-s%C4%85-protestantami/ | tytuł = Czy Świadkowie Jehowy są protestantami? | data dostępu = 2014-09-08 | autor = [[Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe|Watchtower]] | opublikowany = jw.org | data = | język = pl}}</ref>), [[chrystadelfianie]], czy [[unitarianizm|unitarianie]]. Do nurtu protestanckiego nie zalicza się [[Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Nauki|scjentystów]], a także [[mormonimormonizm|mormonów]], wyrosłych z opozycji do grup protestanckich. Dyskutowana jest także przynależność do protestantyzmu [[adwentyzm|adwentystów]] i [[Religijne Towarzystwo Przyjaciół|kwakrów]].
 
== Przypisy ==