Skawina: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
drobne redakcyjne |
||
Linia 5:
|dopełniacz nazwy = Skawiny
|zdjęcie = Rynek w Skawinie.JPG
|opis zdjęcia = [[Rynek w Skawinie]]
|herb = POL Skawina COA.svg
|flaga =
Linia 42:
'''Skawina''' – [[miasto]] w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]], w [[powiat krakowski|powiecie krakowskim]], siedziba [[Skawina (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej]]. Miasto jest położone nad rzeką [[Skawinka|Skawinką]], kilkanaście kilometrów na południowy zachód od centrum [[Kraków|Krakowa]]. Jest jednym z ośrodków miejskich [[aglomeracja krakowska|aglomeracji krakowskiej]].
Miasto liczy 23 445<ref name="Ludność2010-12">http://www.infoskawina.pl/ile-jest-mieszkancow-w-gminie-skawina-umig-przekazal-dane-na-dzien-11-marca-2014-r/ Serwis InfoSkawina na podstawie danych z UMiG Skawina.</ref> mieszkańców, obszar całej gminy zamieszkuje 43 137<ref>{{Cytuj |autor=Urząd Statystyczny w Krakowie |tytuł=Statystyczne Vademecum Samorządowca 2015 |data=2015}}</ref> osób. Powierzchnia miasta wynosi 20.50 km².
Było to miasto [[Opactwo Benedyktynów w Tyńcu|opactwa benedyktynów tynieckich]] w powiecie szczyrzyckim [[województwo krakowskie (I Rzeczpospolita)|województwa krakowskiego]] w końcu XVI wieku<ref>Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.</ref>.
Linia 49:
Wschodnia część Skawiny obejmuje [[Korabniki]] – dawną wieś służebną dworu krakowskiego. Pozostałością tamtych czasów jest renesansowy, piętrowy dwór-pałac zbudowany w latach 1540–1580 przez Pawła Korytkę.
Powierzchnia miasta wynosi 20,50 km² (1 stycznia 2011)<ref>{{cytuj pismo |tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r. |url=http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2013-r-,7,10.html |czasopismo= Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym |wydawca=Główny Urząd Statystyczny |miejsce=Warszawa |data=2013-07-26 |issn=1505-5507}}</ref>.
== [[Toponimia]] ==
Linia 56:
== Ochrona środowiska ==
Według raportu [[Światowa Organizacja Zdrowia|Światowej Organizacji Zdrowia]] w 2016 roku Skawina została sklasyfikowana jako dwunaste najbardziej zanieczyszczone miasto [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]<ref>{{cytuj stronę |url=http://tvn24bis.pl/ze-swiata,75/raport-who-najbardziej-zanieczyszczone-miasta,643576.html | tytuł= Przerażający raport ws. jakości powietrza. Polskie miasta na czele listy |data=2016-05-14}}</ref>.
== Historia ==
Linia 79:
* 1831 – epidemia [[Cholera|cholery]] w Skawinie.
* 1873 – kolejna epidemia cholery (w ciągu pięciu dni umarło 300 mieszkańców).
* 1878 – w Skawinie powstała [[Ochotnicza straż pożarna (Polska)|Ochotnicza Straż Pożarna]].
* 1884–86 – budowa [[Galicyjska Kolej Transwersalna|linii kolejowej]].
* 1886 – początki skawińskiego urzędu pocztowego (dotychczas korespondencja przesyłana była przez stację poczty konnej w [[Mogilany|Mogilanach]]).
Linia 86:
* 1900 – wybudowano rafinerię nafty (zakład ten prowadził produkcję w latach 1922–1932).
* 1909 – powstała skawińska Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa „Rola”.
* 1910 – powstała Fabryka Środków Kawowych Henryka Francka i Synów SA
* 1914 – wymarsz drużyny (ponad 25 osób) skawińskich Sokołów do [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionów]] (21 sierpnia).
* 1918 – miasto oswobodzono spod panowania austriackiego.
Linia 92:
* 1939 – rozpoczęto budowę huty aluminium (otwartej w 1954 r.).
* 1942 – wywiezienie skawińskich [[Żydzi|Żydów]] do [[Obóz zagłady w Bełżcu|obozu zagłady w Bełżcu]] (29 sierpnia).
* 1945 – Skawina została wyzwolona spod okupacji hitlerowskiej przez oddziały 60. armii 1 Frontu Ukraińskiego (23 stycznia)<ref>Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa
* 1947 – założenie [[Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem”|Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Skawinie]].
* 1951–62 – powstało wiele nowych zakładów przemysłowych w Skawinie, m.in. [[Elektrownia Skawina]]. Skawina staje się drugim co do wielkości miastem w [[Województwo krakowskie (1945–1975)|województwie krakowskim]]{{fakt|data=2014-10}}.
Linia 118:
* Vesuvius – materiały ogniotrwałe
* Frezwid – jeden z najnowocześniejszych zakładów w Europie produkujących frezy i piły
* Ferro S.A. – producent i hurtownik armatury łazienkowej
* [[Mix Electronics]] – magazyny
Linia 163:
* [[Parafia Miłosierdzia Bożego w Skawinie-Ogrodach]]
W 2009 w dzielnicy Korabniki otwarto pierwszy w Polsce dom zakonny ''Zgromadzenia Sług Miłości – Księży Guanellianów''.
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi także zbór [[Kościół Zielonoświątkowy w RP|Kościoła Zielonoświątkowego]], będący [[protestantyzm|protestancką]] wspólnotą o charakterze [[ewangelikalizm|ewangelicznym]] oraz dwa [[Zbór#Zbór u Świadków Jehowy|Chrześcijańskie Zbory]] [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]] (Skawina–Południe, Skawina–Północ) z [[Sala
=== Kościoły rzymskokatolickie ===
* [[Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Skawinie|Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza]]
* [[Kościół
* Kościół Miłosierdzia Bożego z lat 1982–1995. Ośrodek duszpasterski utworzono w 1979 roku. 14 kwietnia 2007 r. został konsekrowany.
Linia 179:
== Współpraca międzynarodowa ==
Miasta i gminy partnerskie<ref>[http://www.um.skawina.net/index.php?option=19&action=show_results&orders=newest&how=and¶ms=miasta+partnerskie Miasta partnerskie].</ref>:
* [[
* [[Roztoky]] {{Państwo|CZE}}
* [[Hürth]] {{Państwo|DEU}}
Linia 194:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
Linia 204 ⟶ 205:
{{Powiat krakowski}}
{{Powiat krakowski (dawny)}}
{{Kontrola autorytatywna}}
| |||