Kościół katolicki obrządku etiopskiego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Wyznanie infobox
| nazwa = Kościół katolicki obrządku etiopskiego
| kod języka =
| nazwa oryginalna =
| grafika =
| podpis grafiki =
| dewiza =
| dewiza nazwa polska =
| hymn =
| hymn nazwa polska =
| religia = [[Chrześcijaństwo]]
| 1. wyznanie = [[Katolicyzm]]
| 2. wyznanie = [[Katolickie Kościoły wschodnie|Katolickie Kościoły Wschodnie]]
| 3. wyznanie =
| ustrój kościelny = [[Kościół episkopalny|episkopalizm]]
| obrządek = [[Ryt aleksandryjski|aleksandryjski]]
| prądy teologiczne =
| nurty pobożnościowe =
| patron =
| siedziba = [[Addis AbabaAbeba]]
| zwierzchnik = [[Berhaneyesus Demerew Souraphiel]]
| tytuł zwierzchnika = [[Metropolia addisabebskaAddis Abeby|metropolita Addis AbabyAbeby]]
| organ ustawodawczy =
| zasięg geograficzny =
| członkostwo = [[Kościół katolicki]]
| założyciel =
| data utworzenia = 1445
| data rozwiązania =
| data reaktywacji =
| wydzielono = [[Etiopski Kościół Ortodoksyjny]]
| połączono =
| miejsce utworzenia =
| włączono do =
| miejsce rozwiązania =
| miejsce reaktywacji =
| rok danych statystycznych = 2015
| liczba wiernych = 88 tys.<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.cnewa.org/source-images/Roberson-eastcath-statistics/eastcatholic-stat15.pdf| tytuł = The Eastern Catholic Churches 2015; Source: Annuario Pontificio| język = en| data dostępu = 2016-08-18| język = en}}</ref>
| liczba osób duchownych =
| liczba osób zakonnych =
| liczba misjonarzy =
| 1. nazwa agendy =
| 1. liczba agend =
| 2. nazwa agendy =
| 2. liczba agend =
| 3. nazwa agendy =
| 3. liczba agend =
| 4. nazwa agendy =
| 4. liczba agend =
| 5. nazwa agendy =
| 5. liczba agend =
| 6. nazwa agendy =
| 6. liczba agend =
| 7. nazwa agendy =
| 7. liczba agend =
| 8. nazwa agendy =
| 8. liczba agend =
| mapa =
| opis mapy =
| commons = Category:Ethiopian Catholic Church
| wikiźródła =
| wikicytaty =
| wikinews =
| www = http://www.ecs.org.et/
}}
'''Kościół katolicki obrządku etiopskiego''' – [[Kościół (organizacja)|Kościół]] [[metropolita]]lny ''[[kościół sui iuris|sui iuris]]'', jeden z [[Katolickie Kościoły wschodnie katolickie|katolickich Kościołów wschodnich]] posługujący się [[ryt aleksandryjski|obrządkiem aleksandryjskim]] w [[Język gyyz|języku gyyz]], działający na obszarze [[Etiopia|Etiopii]]. Niewielka wspólnota członków tego Kościoła mieszka w [[Trynidad i Tobago|Trynidadzie i Tobago]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.magazyn.ekumenizm.pl/content/article/20031116083123444.htm| tytuł = Etiopski Kościół Katolicki| autor = Mirosław Kropidłowski| data dostępu = 2011-07-26| autor = Mirosław Kropidłowski}}</ref>. Obok [[język liturgiczny|języka liturgicznego]] gyyz w [[kazanie|kazaniach]] i dokumentach roboczych używa się [[Język amharski|amharskiego]], a także [[Język tigrinia|tigrinia]] – tego ostatniego w regionie [[Tigraj]].
 
== Początki Kościoła w Etiopii ==
[[Chrześcijaństwo]] w [[Etiopia|Etiopii]] mogło pojawić się już w za czasów [[Filip (diakon)|Filipa Diakona]], który nawrócił na chrześcijaństwo jednego z etiopskich dygnitarzy, o czym opowiadają ''[[Dzieje Apostolskie]]''. Tenże dygnitarz mógł już wprowadzić chrześcijaństwo do Etiopii. Zwyczaje, jakie zachowali [[Monofizytyzm|monofizyccy]] chrześcijanie w Etiopii (np. obrzezanie) świadczą o tym, że chrześcijaństwo mogło tam dotrzeć już w tamtych czasach. Nie wiadomo jednak, dlaczego w Etiopii do [[IV wiek]]u [[chrześcijaństwo]] zanikło.
 
Historia Kościoła w Etiopii jest związana z żywotem [[Frumencjusz z Aksum|świętego Frumencjusza]] (zm. ok. 380 roku), który doznaje czci we wszystkich obrządkach. Frumencjusz stał się pierwszym patriarchą Etiopii (ówczesnego [[Aksum|państwa Aksum]]) i stworzył pierwsze struktury kościelne w tym kraju. Jako pierwszy z władców etiopskich cesarz [[Ezana]] przyjął z rąk [[święty Frumencjusz z Aksum|św. Frumencjusza]] chrzest około 340 (do 340 dokumenty w [[Etiopia|Etiopii]] nosiły znamiona [[pogaństwo|pogańskie]]). Kościół w Etiopii był podległy [[Patriarcha Aleksandrii|patriarchom Aleksandrii]] i to oni mianowali biskupów Etiopii. Kiedy w [[V wiek]]u [[Koptyjski patriarcha Aleksandrii|patriarchowie Aleksandrii]] ([[Dioskur I]]) wprowadzili monofizytyzm jako obowiązujący w [[Etiopia|Etiopii]], również [[Etiopski Kościół Ortodoksyjny|Kościół etiopski]] stał się kościołem monofizyckim.
 
== Powrót Kościoła katolickiego do Etiopii ==
Na [[Sobór bazylejsko-ferrarsko-florencki|soborze florenckim]] (1431–1445) [[Abisynia]] przystąpiła na krótko do unii z [[Kościół katolicki|Kościołem katolickim]]. W 1555 pozyskano dla wiary katolickiej cesarza (etiop. ''neguse negest'' – król królów) Zara Dagaba, później także jego syna – Seltana Sagada. W roku 1626 ogłoszono katolicyzm religią państwową, co jednak wywołało sprzeciw [[Koptowie|koptów]] i cofnięto dekret. W latach 1633-17971633–1797 prześladowano [[Kościół katolicki]] w [[Etiopia|Etiopii]]. W 1839 ponownie w Etiopii mogli pojawić się misjonarze katoliccy. [[Stolica Apostolska]] erygowała w 1847 w Etiopii dwa [[wikariat apostolski|wikariaty apostolskie]] – jeden zarządzany przez [[Zgromadzenie MisjiKsięży Misjonarzy|lazarystów]], a drugi przez [[Zakon Braci Mniejszych Kapucynów|kapucynów]]. W roku 1971 roku było w [[Etiopia|Etiopii]] 180 000 katolików, a w [[Erytrea|Erytrei]] dwa razy więcej.
 
== Organizacja ==
Etiopskim Kościołem Katolickim zarządza [[metropolita]] [[Addis Abeba|Addis Abeby]] podległy [[papież]]owi. Do roku 1998 arcybiskupem metropolitą [[Addis Abeba|Addis Abeby]] był [[kardynał]] [[Paulos Tzadua]]. Obecnie arcybiskupem metropolitą Addis Abeby jest [[Berhaneyesus Demerew Souraphiel]]. W skład katolickiego Kościoła etiopskiego do 2015 r. wchodziły [[archidiecezja]] Addis Abeby oraz diecezje etiopskie [[Adigrat|Adigracie]] i [[EmdeberEndibir|Emdeberze]]ze i [[Erytrea|erytrejskie]] w [[Asmara|Asmarze]], [[Barentu]], [[Keren]]ie i [[Segheneyti]]. Biskupi Kościoła byli zrzeszeni w Konferencji Biskupów Etiopii i Erytrei, której przewodniczącym był metropolita [[Berhaneyesus Demerew Souraphiel]]. 19 stycznia 2015 r. papież [[Franciszek (papież)|Franciszek]] wydzielił z Kościoła katolickiego obrządku etiopskiego diecezje erytrejskie jako [[Kościół katolicki obrządku erytrejskiego]]. Tego dnia też utworzona została [[eparchia Bahyr Dar-Desje]].
 
=== Podział administracyjny ===
* [[metropolia Addis Abeby]] – [[metropolia (religia)|metropolia]] Kościoła etiopskiego w [[Etiopia|Etiopii]] z siedzibą w [[Addis Abeba|Addis Abebie]].
** [[archieparchia Addis Abeby]] – [[archieparchia]] ([[archidiecezja]]) z siedzibą w Addis Abebie
** [[eparchiaEparchia Adigratuadigracka]] – [[eparchia]] ([[diecezja]]) z siedzibą w [[Adigrat|Adigracie]]
** [[eparchia Emdeberu]] – eparchia z siedzibą w [[EmdeberEndibir|Emdeberze]]ze
** [[eparchia Bahyr Dar-Desje]] - eparchia z siedzibą w [[Bahyr Dar]]
 
== Zobacz też ==
* [[Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Etiopii]]
* [[Kościół katolicki w Erytrei|Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Erytrei]]
 
== Przypisy ==
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Zaleski W., ''Święci na każdy dzień'', Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2002, s.673-674 673–674, {{ISBN|83-86655-19-4}}.
 
== Linki zewnętrzne ==